VƯỜN CÂY HOA ĐV I

Trích dẫn :

195- NGẢI HÙM
BỔ XUNG Bộ11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

NGẢI HÙM

Nõn nà sáu cánh ươm mơ
Gửi hồn Xuân Diệu như là Ngọc trâm
Ngải hùm em đó, đựng nhầm
Sắc mầu giản dị âm thầm duyên quê.

BXP

Sưu tập

Ngải lục bình, Ngải hùm -Eurycles amboinensis, chi Eurycles,Họ Loa kèn đỏ - Amaryllidaceae, 11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

Mô tả: Cây thảo cao 0,7-1m. Lá rộng, có phiến hình tim, màu xanh dợt, gân cong, cuống hình máng. Tán hoa bao gồm 20-30 hoa xuất hiện vào tháng 6-7, trên một trục dài 30-60cm, mọc ở nách những lá đã rụng. Hoa trắng hay vàng nhạt, to, có cuống ngắn bao bởi 2 mo hình ngọn giáo, 6 phiến bao hoa như nhau đính ở gốc, 6 nhị đính trên ống, bầu dưới. Quả nang tròn, thường chứa một hạt hình cầu.
Nơi mọc:Cây mọc phổ biến ở Lào, Malaixia, Philippin, châu Đại Dương. Ở miền Nam nước ta, gặp ít hơn. Thường được trồng làm cảnh. Thu hái lá quanh năm.
Công dụng: Thường dùng chữa nóng sốt, dịch hạch, kinh nguyệt không đều. Người ta dùng lá để đắp tiêu sưng.

Trích dẫn :

196- HÀNH BIỂN
BỔ XUNG Bộ11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

HÀNH BIỂN

Lá hẹp, dài, củ mầu nâu đỏ
Hành biển em dòng họ Dạ lan hương
Sắc trắng trong giản dị khiêm nhường
Lợi tiểu, trợ tim...Lưu tâm: Cây có độc.

BXP

Sưu tập

Hành biển -Scilla maritima, chi Scilla, Phân họ Scilloideae - Lan dạ hương (Hyacinthaceae), Họ Măng tây hay họ Thiên môn đông - Asparagaceae, 11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

Mô tả: Cây thảo mọc thẳng sống nhiều năm cao 18-20cm, có củ to 10-15cm, màu nâu đo đỏ nhiều lá vẩy kết hợp. Lá hẹp, dài 30-40cm hay hơn, không lông. Cụm hoa xuất hiện khi cây trụi lá, vào mùa hè, cao 30-150cm, có lá bắc dài 1,2-1,5cm, mỏng, màu lục mốc mốc. Hoa có 3 lá đài, 3 cánh hoa cao 1cm màu trăng trắng, 2 nhị, 3 lá noãn; cuống hoa dài 1,5cm. Quả nang có 3 góc, mỗi ngăn có 3-4 hạt.
Cây rụng lá vào mùa hè và xuất hiện lá mới vào mùa thu đông.
Nơi mọc:Cây gốc sống ở Địa Trung Hải, được nhập trồng làm thuốc nhưng chưa phát triển rộng. Thu hái củ vào mùa hè, dùng tươi hay phơi khô
Công dụng: Vị ngọt và hắc đắng, không mùi, tính mát, hơi độc; có tác dụng trợ tim, lợi tiểu, long đờm, tiêu viêm. Dùng làm thuốc thông tiểu, nhất là trong viêm thận và bí đái nitơ; còn dùng làm thuốc long đờm trong bệnh khí thũng phổi, ho gà, viêm phế quản. Liều dùng 0,10-0,30g mỗi ngày, tối đa 1g trong 24 giờ.

Ghi chú: Toàn cây có độc. Nó gây viêm ống tiêu hoá, nôn mửa, đi ỉa lỏng, làm mất sự bài niệu, do đó không dùng Hành biển khi viêm thận hay viêm ruột. Nếu dùng quá liều hoặc dùng lâu ngày sẽ có các triệu chứng đái ra máu, vô niệu, nôn mửa, ỉa chảy, mạch nhanh và nhỏ, vật vã, chết do ngừng tim.

Trích dẫn :

197- NGÀ VOI
BỔ XUNG Bộ11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

NGÀ VOI

Lá em tựa chiếc ngà voi
Thuộc dòng Lưỡi hổ, hoa tươi trắng ngà
Nam Phi quê mẹ nơi xa
Cảnh quan được đất Việt nhà quý yêu.

BXP

Sưu tập

Ngà voi, Nanh heo, Ngải ngà -Sansevieria cylindrica, Chi Sansevieria: lưỡi hổ, hổ vĩ lan, Phân họ Nolinoideae - Tóc tiên (Ruscaceae), Họ Măng tây hay họ Thiên môn đông - Asparagaceae, 11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

Mô tả: Cây thảo sống nhiều năm, có thân rễ. Lá 5-10, trong một mặt phẳng, hình trụ nhọn cao 0,3-1,2m, màu xanh đậm có rằn ri, có rãnh cạn hay không. Chuỳ hoa ngắn hơn lá, hoa màu ngà, có đốm hường.
Nơi mọc:Gốc ở Nam Phi châu, được trồng làm cảnh vì lá lạ.
Công dụng: Lá được dùng giã đắp chữa sưng tấy, sai xương.

Trích dẫn :

198- CỎ QUAN ÂM
BỔ XUNG Bộ11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

CỎ QUAN ÂM

Lá ngọn giáo mọc vòng từ gốc
Chùy hoa thưa mang sắc tím hồng
Hoa trắng dạng ống thành bông
Tráng cân, bổ thận, rễ dùng nhức xương.

BXP

Sưu tập

Cỏ quan âm - Reineckea carnea, Chi Reineckea, Phân họ Nolinoideae - Tóc tiên (Ruscaceae), Họ Măng tây hay họ Thiên môn đông - Asparagaceae, 11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

Mô tả:Cây thảo sống nhiều năm, thân rễ mọc bò dài dưới đất màu lục và màu trắng. Lá hình ngọn giáo mọc vòng từ gốc, dài 15-30cm, rộng 1-1,5cm. Hoa thành bông dạng ống, có màu sáng, mùi thơm. Quả mọng màu đỏ.
Nơi mọc:Loài của Trung Quốc, Nhật Bản; cũng phân bố ở Hà Giang. Thu hái thân rễ vào mùa hè thu, rửa sạch, phơi trong râm dùng hoặc dùng tươi.
Công dụng: Vị ngọt, tính bình, có tác dụng bổ thận, tráng cân.
Ðồng bào Mèo thường dùng thân rễ (10-20g) sắc uống chữa nhức xương. Ở Thiểm Tây (Trung Quốc) Cỏ quan âm dùng trị: Di tinh; gân cốt đau nhức, ho lao phổi, thổ huyết; viêm thận mạn tính; trẻ em cam tích, gãy xương. Dùng ngoài lấy thân rễ tươi giã đắp.

Trích dẫn :

199- SÂM CAU LÁ LỚN
BỔ XUNG Bộ11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

[url=http://www.natureloveyou.sg/Molineria capitulata.jpg][/url]

SÂM CAU LÁ LỚN

Lá ở gốc, phiến dài gần mét
Hoa thành đầu dày đặc, có lông
Mang màu nắng Hạ tươi nồng
Quả dùng khai vị, rễ dùng niệu hay.

BXP


Sưu tập

Cồ nốc lá lớn, Sâm cau lá lớn -Curculigo latifolia, chi Curculigo, HọHypoxidaceae Hạ trâm, 11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông(nhánh 3)

Mô tả: Cây thảo nhẵn, cao 60-80cm. Lá tất cả đều ở gốc; phiến dài 30-40cm (đến 1m), rộng 6-8cm, nhọn hai đầu; cuống lá dài 20-30 cm, có khía, có bẹ ở gốc. Hoa nhiều, thành đầu dày đặc mọc từ gốc, với cuống hoa 3-4cm, có lông. Quả có hạt đen.
Ra hoa tháng 3-7.
Nơi mọc:Cây mọc nhiều ở các tỉnh phía Nam, gặp ở Kon Tum, Lâm Đồng và cũng được trồng. Còn phân bố ở Ấn Độ và Malaixia.
Công dụng: Quả có vị chua ngọt, có tác dụng khai vị. Hoa, rễ lợi tiêu hoá và lợi tiểu,cũng dùng trị các bệnh đường tiết niệu

Trích dẫn :

202- HƯƠNG LÂU
BỔ XUNG Bộ11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

[url=http://www.natureloveyou.sg/Dianella ensifolia/DSC03821 %2811%29.jpg][/url]

[url=http://www.natureloveyou.sg/Dianella ensifolia/DSC07343 %2808%29.jpg][/url]

HƯƠNG LÂU

Hoa em trông tựa hoa cà
Trắng, vàng hay tím, nhiều hoa mọc gần
Lá hình dải hẹp, quả nang
Sát trùng, lợi niệu. Còn dùng làm hương.

BXP

Sưu tập

Hương lâu, Huệ rừng, cây bả chuột -Dianella ensifolia, chi Dianella, Phân họ hoa hiên -Hemerocallidaceae,, họ Thích diệp thụ - Xanthorrhoeaceae, 11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

Mô tả: Cây thảo sống lâu năm cao tới 1-2m, và có thân rễ nằm ngang. Lá hẹp hình dải dài tới 0,7m, rộng độ 3cm, không có cuống, cái thì mọc từ rễ, có cái mọc trên thân, xếp hai dây, các lá trên có dạng lá bắc và có kích thước nhỏ hơn. Cụm hoa chuỳ gồm nhiều xim ngắn mang nhiều hoa mọc gần nhau cuống hoa có thể dài tới 1cm. Hoa màu trắng, vàng hay tim tím, bao hoa có 6 mảnh; nhị 6; bầu 3 ô. Quả nang màu lam hay màu tím sẫm, hình cầu, nhẵn, to cỡ 1cm; mỗi ô của quả chín chứa 1-3 hạt tròn
Ra hoa vào mùa hè.
Nơi mọc:Loài của nhiệt đới Á châu và Úc châu có phân bố ở Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam. Ở nước ta, thường gặp mọc hoang trong các rừng, trên đất trồng, các savan có từ bình nguyên đến cao nguyên. Cũng được trồng ở một số nơi từ bình nguyên đến cao nguyên. Cũng được trồng ở một số nơi (Thái Bình, Thanh Hoá, Nghệ An) để lấy rễ làm hương thắp.
Công dụng: Vị cay, tính ấm, có độc nhiều; có tác dụng khư phong, khử độc, sát trùng, lợi niệu. Rễ phơi khô trộn với nhiều vị có hương thơm khác như Hồi, Quế chỉ và bã Mía để làm hương thắp. Người ta cũng dùng rễ tươi giã vắt lấy nước trộn vào gạo; gạo này đem phơi khô, rang thơm làm thuốc bả chuột; có khi người ta dùng dịch chiết từ thân và lá trộn với cơm; sao thơm hoặc phơi khô với mục đích trên.

Trích dẫn :

Bài 203- CHI HOA GIỌT TUYẾT

(sự hóa thân của một thiên thần - ảnh minh họa)

Galanthus plicatus,

Galanthus elwesii

Hoa tuyết 'Viridi-Apice'

Hoa xuyên tuyết

CHI HOA GIỌT TUYẾT

Từ thân hành mọc lên đơn độc
Một bông hoa duy nhất, rủ như chuông
Trắng dịu dàng và ngào ngạt hương thơm
Từ tuyết lạnh bừng lên niềm hy vọng.

BXP

Sưu tập

Chi Galanthus - Hoa giọt tuyết, Họ Loa kèn đỏ - Amaryllidaceae, Bộ 11 Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (Nhánh 3)

Mô tả: Hoa tuyết hay Hoa tuyết điểm, còn gọi là Hoa giọt tuyết, Hoa xuyên tuyết, gọi chung là Snowdrop. Là một chi gồm 20 loài thực vật có hoa mọc từ củ, chịu đựng được giá rét. Thân mọc lên từ củ với 2 hoặc 3 lá dài và hẹp có màu xanh đậm. Mỗi cây nở ra duy nhất một bông hoa màu trắng, với 3 cánh hoa nhỏ màu xanh ở giữa được bao bên ngoài bởi 3 cánh hoa lớn hơn, tạo thành hình ống.
Hầu hết các cây trong loài hoa nhỏ này có màu trắng và hương thơm, nở hoa vào mùa đông, thường trước Xuân phân (20 hay 21 Tháng Ba ở Bắc Bán cầu), tuy nhiên cũng có một số loài nở hoa vào đầu mùa xuân hay cuối mùa thu. Sinh thành trong mùa băng tuyết đang sắp sửa tan và là một trong các dấu hiệu báo xuân về, hoa xuyên tuyết ở phương Tây là biểu tượng của niềm an ủi và hy vọng.
Tương truyền, hoa giọt tuyết là sự hóa thân của một thiên thần vốn thường trú ngụ trong bông tuyết. Hoa luôn nở vào những ngày ảm đạm cuối mùa đông, báo hiệu vạn vật sẽ hồi sinh sau một mùa đông giá buốt.

Trích dẫn :

Bài 204- HOA TUYÊT
BỔ XUNG Bộ11- Bộ Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (nhánh 3)

HOA TUYÊT

Kìa nàng tiên mỉm cười trong tuyết trắng
Đang gọi mùa Xuân thức dậy đón vầng dương
Mùa Đông ơi! Hãy chấp nhận vô thường
Để Hoa tuyết tỏa sắc hương ngào ngạt

BXP

Sưu tập

Hoa tuyết - Galanthus nivalis, Chi Galanthus - Hoa giọt tuyết, Họ Loa kèn đỏ - Amaryllidaceae, Bộ 11 Asparagales Măng tây hay Thiên môn đông (Nhánh 3)

Mô tả: Có chung đặc điểm của chi đã nêu trên. Cây cao khoảng 7–15 cm, nở hoa vào khoảng tháng Giêng tới tháng Tư với nhiệt độ của phương Bắc (kéo dài tời tháng Năm khi ở ngoài tự nhiên.
Nơi mọc: Hoa có nguồn gốc từ Châu Âu và vùng Tiểu Á.
Công dụng: Vào năm 1983, Homer's Odyssey đã khẳng đinh là Snowdrop thật sự là một dược thảo thần kỳ. Chất galantamine trong Snowdrop có khả năng giải độc. Ngày nay, chất galantamineđược dùng để điều trị căn bệnh Alzheimer.

Tinh khiết như hoa giọt tuyết.
Hoa giọt tuyết, với những cánh hoa trắng tinh và những chiếc lá xanh mướt sẽ thanh lọc ý nghĩ của những ai cài hoa trên áo