Tìm hiểu Bướm

Trích dẫn :

B.187- BƯỚM CHÚA RỪNG NHIỆT ĐỚI MURA

Sưu tập :

B.187- Bướm chúa rừng nhiệt đới - Stichophthalma uemurai

Đặc điểm nhận dạng: Đực và cái giống nhau nhưng con cái hơi to hơn. Mặt trên: Màu nền nửa cánh phía nách cánh màu xám xanh với lốm đốm lông tơ màu nâu. Nửa đỉnh cánh trước trắng với vài điểm xanh, phấn trắng bao xung quanh mạch cánh. Nửa đỉnh cánh sau màu xám xanh với màu hoa cà nhạt hoặc trơn (ở loài phụ gialai), có khía dải đen ở đầu và mép ngoài cánh. Mặt dưới: Màu nền cả hai cánh nâu vàng. Giữa khoảng cánh 2 và 5 cánh trước và giữa khoang 2 và 6 cánh sau có các đốm tròn vòng màu nâu - da cam, có điểm trắng ở giữa và viền đen xung quanh. Chiều dài cánh trước 55 - 58mm ở con đực và 61 - 69mm ở con cái. Có hai phân loài ở Việt Nam. Mẫu thu được ở Gia Lai có màu sẫm hơn ở Lâm Đồng.
Sinh học, sinh thái: Sống trong rừng thường xanh nguyên sinh và thứ sinh và rừng tre nứa ở độ cao vừa phải (400 - 800m). Xuất hiện theo mùa vào cuối mùa khô. Qua các năm, loài này được phát hiện khá phong phú tuy nhiên mật độ quần thể biến động. Cá thể trưởng thành bay rất gần mặt đất và thích hoa quả thối rữa và phân động vật. Thức ăn chưa biết.
Phân bố: Trong nước: Gia Lai (Kon Cha Rang), Lâm Đồng (Bảo Lộc, Cát Lộc).
Thế giới: Mới chỉ thu được ở Việt Nam.
Giá trị: Loài mới được mô tả (1998) có giá trị nghiên cứu khoa học và có thể là đặc hữu của Việt Nam.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.188- BƯỚM KIM CƯƠNG HUYỀN THOẠI

Sưu tập :

B.188- Bướm kim cương huyền thoại - Amathuxidia amythaon

Đặc điểm nhận dạng:
Mặt trên con đực: màu nền cánh là màu nâu sẫm ở cánh trước và cánh sau, cánh trước có một vùng màu xanh lam rất lờn nằm ở phần giữa cánh. Cánh sau có thuỳ ngắn gần tròn với đốm mắt rất rõ. Mặt dưới cánh có màu nâu sáng và những sọc màu nâu thẫm, cánh sau có 2 đốm mắt to gần tròn, giữa đốm mắt màu trắng. Con cái nhỏ hơn con đực.
Mặt trên con cái: màu nền cánh là màu nâu sẫm ở cả cánh trước và cánh sau, rìa mép cánh có màu nâu nhạt. cánh trước có một vùng màu trắng lớn và những đốm trắng không đều xung quanh. Mặt dưới cánh có màu nâu sáng và một sọc màu nâu thẫm nằm ở giữa chia đều hai bên.
Chúng thường đậu ở các vũng nước trong các khu rừng còn chưa bị con người tác động, thường gặp vào sáng sớm và buổi chiều tối. Khi bị động chúng thường bay một đoạn khá xa và đậu vào những thân cây lớn. Chúng thường khép cánh lại nên rất khó phát hiện. Tên bướm được đặt theo màu của gân cánh.
Sinh học, sinh thái: Loài hiếm gặp vì chúng sống sâu trong các khu rừng còn tốt và thường đậu ở những gốc cây to, khép cánh lại nên rất phát hiện. Khi bị xua đuổi chúng thường bay chậm một khoảng khá xa rồi đậu vào một gốc cây to khác. Thức ăn của sâu non của loài này là các loài thực vật thuộc họ Cỏ Poaceae
Phân bố: Việt Nam: chúng phần bố ở hầu khắp các tỉnh phía Nam như Lâm Đồng, Đồng Nai, Tây Ninh, Bình Phước, Bà Rịa – Vũng Tàu …
Thế giới: loài này được biết đến là có phân bố ở Ấn Độ, Cambodia và Thái Lan, Malaysia.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.189- BƯỚM NỮ CHÚA RỪNG

Sưu tập :

B.189- Bướm nữ chúa rừng - Stichophthalma howqua

Mô tả: Là loài bướm đẹp với màu vàng cam. Bướm đực thường lớn hơn Chúng có kích thước rất lớn. Bướm đực thường lớn hơn. Bướm trưởng thành thích rừng thứ sinh, bìa rừng có tán râm và rừng nguyên sinh ở những độ cao khác nhau. Chúng hoạt động tích cực vào buổi sáng và trước hoàng hôn.
Nơi sống, sinh thái: Sống trong rừng thường xanh nguyên sinh và thứ sinh và rừng tre nứa ở độ cao vừa phải (800 - 1000m). Xuất hiện theo mùa vào cuối mùa khô. Qua các năm, loài này được phát hiện khá phong phú tuy nhiên mật độ quần thể biến động. Cá thể trưởng thành bay rất gần mặt đất và thích hoa quả thối rữa và phân động vật. Có thể là sâu non ăn lá cây Diệp vĩ - Spodiopogon cotulifer (họ Cỏ Poaceae) và cây Cọ núi Trachycarpus fortunei ở Trung Quốc.
Phân bố: Phân bố ở Bắc Việt Nam, Nam Trung Quốc. Bướm này chỉ thấy xuất hiện ở miền Bắc Việt Nam, chúng xuất hiện theo mùa khá phổ biến (tháng 5 đến tháng 8) ở Vườn quốc gia Tam Đảo. Tên bướm dịch theo nghĩa từ tiếng Anh.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.190- BƯỚM NỮ THẦN VÀNG

Sưu tập :

B.190- Bướm nữ thần vàng - Aemona amathusia

Đặc điểm nhận dạng: Mặt dưới 2 cánh có màu nâu nhạt, các gân 8,9,10 phát sinh từ gân 7 và gân 11, gân 12 nối nhau và hướng tới viền trên ở khoảng giữa. Đỉnh cánh trước nhọn và kéo dài. Mặt trên bướm có màu nâu đồng, chót cánh trước có mảng màu nâu đen. Khi đậu chúng thường khép cánh nên thường không nhìn thấy mặt cánh trên.
Sinh học, sinh thái:
Loài này chỉ gặp sống trong các khu rừng tự nhiên. Không phổ biến. Sống ở độ cao dưới 1.200m, nhiều hơn khi xuống thấp ở các khu rừng nguyên sinh. Khi xuống thấp dưới 700m còn thấy chúng sinh sống ở các khu rừng thứ sinh. Đây là loài bướm rất hiếm gặp.
Phân bố: Loài có vùng phân bố rộng từ Ấn Độ đến Bhutan, Assam, Manipur, Burma và Tây nam Trung Quốc. Ở Việt Nam loài này sống ở các tỉnh phía Bắc.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.191- BƯỚM NÂU HAI ĐỐM VÀNG

Sưu tập :

B.191- Bướm nâu hai đốm vàng - Faunis eumeus

Đặc điểm nhận dạng:
Ngoài các đặc điểm chung của giống, loài này có các đặc điểm sau: Mặt trên: con đực có màu nâu tới màu đất son; con cái : cánh trước có dải sát đỉnh trên màu vàng rõ hơn ở con đực. Mặt dưới: con đực và cái có cánh trước có đường giữa cánh cong về phía trước, ở cả hai cánh, đốm nhỏ với các cỡ lớn nhỏ khác nhau và có màu vàng. Bướm cái và đực giống nhau nhưng bướm cái thường lớn hơn. Loài này lớn hơn loài Faunis canens, thậm chí lớn hơn rất nhiều.
Sinh học sinh thái: Đặc điểm chung: Chúng xuất hiện từ tháng 2 đến tháng 12 và thích độ cao vừa và thấp. Bướm này khá phổ biến ở rừng cây gỗ và rừng thứ sinh, ở đó chúng bay gần mặt đất. Sâu non ăn lá cây Tỏi đá họ Tóc tiên, Chuối họ Chuối Musaceae, và cả những cây thuộc họ Kim cang như Smilax lanceifolia, Phoenix hanceana và họ Dứa dại Pandanaceae.
Phân bố: Phân bố ở Nam Trung Quốc, Mianma, Thái Lan, Việt Nam. Đây là loài phổ biến ở miền Bắc và Trung Việt Nam. Phân bố ở độ cao dưới 700m, trong các khu rừng. Tên bướm được đặt vì có màu nâu và có dải chấm to ở trên cánh.
Giá trị, tình trạng và biện pháp bảo vệ: Bướm to, đẹp màu sắc vàng rực và thường sống ở các khu rừng còn tốt nên rất cần quan tâm bảo vệ rừng, nơi sống và các loài thực vật ký chủ của sâu non và nhộng.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.192- BƯỚM NÂU THƯỜNG

Sưu tập :

B.192- Bướm nâu thường - Faunis canens

Đặc điểm nhận dạng:
Là giống bao gồm những loài bướm nhỏ của họ Bướm rừng Amathussidae. Viền trong cánh trước của nó có dạng thuỳ ở gần gốc. Ở cánh trước, gân 10 phát sinh từ giữa của gân 7, gân 8,9,10 phát sinh gần cùng nhau. Ở mặt dưới con đực có một vệt là các vảy có mùi đặc trưng. Mặt dưới cánh sau con đực dưới gân trụ cánh, về phía gốc của gân 1b, có hai khóm lông xếp chồng lên nhau. Đặc điểm này bị biến mất ở F.gracilis. Loài F.canens Bướm cái và bướm đực gần giống nhau và ở mặt trên phía cánh trước có hàng chấm nhỏ màu trắng.có mặt trên con đực màu nâu tối tới đất son và không hề có hoa văn nào. Con cái giống con đực, nhưng đỉnh trên và viền ngoài cánh tối hơn một chút; mặt duới: màu nâu đậm, dải ở giữa hình lưỡi liềm và hẹp, các chấm phân bố theo dải này chỉ là những chấm nhỏ li ti ở cả cánh trước và cánh sau.
Sinh học sinh thái: Chỉ sống ở những nơi có rừng hoặc bìa rừng, đây là đặc tính riêng của cả họ Bướm rừng Amathusiidae.
Phân bố: Từ Sikkim tới Mianma, Thái Lan, Malaixia, Inđônêxia, Việt Nam.Phân bố ở độ cao dưới 1.200m, nhiều hơn khi xuống thấp, trong các khu rừng.
Giá trị, tình trạng và biện pháp bảo vệ:
Các loài Bướm rừng nói chung và loài Faunis canens nói riêng là những loài bướm thường có cánh rộng, bay chậm và chỉ sống ở nơi có rừng.Chúng là một trong những loài bướm đẹp và giữ vai trò chỉ thị quan trọng. Ở đâu còn có chúng thì ở đó có rừng. Do đó cần bảo vệ rừng tự nhiên - là nơi cư trú duy nhất của loài này.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.193- BƯỚM RỪNG ĐUÔI TRÁI ĐÀO

Sưu tập :

B.193- Bướm rừng đuôi trái đào - Zeuxidia masoni

Đặc điểm nhận dạng:
Lưỡng hình về màu sắc và dạng cánh. Mặt trên: Con đực màu nâu đen, gần đỉnh cánh trước có một dải rộng cong màu xanh chạy từ viền trên cánh đến khoang cánh thứ 2. Cánh sau có mảng màu xanh giữa khoang cánh 1b và 4 với chấm hướng xuống mép dưới cánh. Con cái màu nâu nhạt hơn con đực. Cánh trước có dải giữa cánh với cạnh không đều và đốm trắng gần đỉnh cánh.
Sinh học, sinh thái: Sống ở rừng rậm thường xanh khu vực thấp từ độ cao 100 - 500m. Vòng đời và cây thức ăn chưa biết.
Phân bố: Trong nước: Quảng Trị (Khu bảo tồn Phong Điền), Thừa Thiên - Huế (Vườn quốc gia Bạch Mã), Quảng Nam - Đà Nẵng (Khu bảo tồn Sông Hinh).
Thế giới: Mianma, Thái lan, Cămpuchia.
Giá trị: Loài bướm đẹp, độc đáo, có giá trị khoa học, thẩm mỹ.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.194- BƯỚM THIÊN ĐƯỜNG RỪNG RẬM

Sưu tập :

B.194- Bướm thiên đường rừng rậm - Thaumantis diores

Đặc điểm nhận dạng: Đặc điểm giống: gồm những loài bướm to có màu nâu tối với gốc màu tía. Có viền cánh trước hình vòm và đỉnh trên tròn. Gân 11 nối với gân 12 và gân 10 xuất phát từ gân 7 xa đỉnh vùng trung tâm, nối với gân 11. Vùng trung tâm cánh sau mở. Con cái có dải hơi trắng gần chót cánh trước cong và mặt dưới của con cái có một đường giữa sát mép ngoài cánh màu trắng. Loài T.diores có con cái và đực màu nâu tối. Cánh trước có một dải xanh nhạt lớn kéo dài từ giữa mép trên xuống tận gân 2, dải này không chạm tới vùng trung tâm. Ở cánh sau là một vệt giữa cánh lớn cũng màu xanh dương tía với gân 6 bên trên và kéo dài xuống gân 2. Mặt dưới có màu nâu mượt mà, với viền ngoài cánh nâu sáng mang theo một đường lượn sóng sát mép cánh. Ở cánh sau có đốm trắng vàng nhạt hình ôvan ở khoảng 6 và một đốm màu đen ở khoảng 2 thuộc vùng trung tâm, có một đốm đen nữa ở góc đuôi cánh. Sải cánh: 95-115mm.
Sinh học sinh thái: Sống ở rừng sâu, thường thấy chúng ở những nơi có rừng tre rậm rạp. Khi chúng bay ánh xanh dương trên cánh lấp loáng thoắt ẩn, thoắt hiện trông cực kỳ quyến rũ và thường sống ở độ cao dưới 1.200m, nhiều hơn khi xuống thấp, trong các khu rừng.
Phân bố: Hải Nam, Mianma, Thái Lan, Lào, Việt Nam.
Giá trị, tình trạng và biện pháp bảo vệ:
Là loài không phổ biến và rất đẹp, cần bảo vệ tốt rừng nguyên sinh để bảo tồn và cho loài này có cơ hội phát triển.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.195- BƯỚM TRÚC

Sưu tập :

B.195- Bướm trúc - Discophora sondaica

Đặc điểm nhận dạng:
Đặc điểm giống: có cánh trước hình tam giác rộng với đỉnh nhọn và hơi dài. Gân 11 của cánh trước nối với gân 12 và gân 10. Vùng trung tâm cánh sau mở rộng và viền của nó hơi dài ở gân 4. Ở con đực, ở phần chính của gân 3,4 của mặt trên cánh sau những vẩy đặc biệt tạo thành một mảng tròn lồi lên. Con cái lớn hơn với trang trí sáng hơn ở con đực. Loài D.sondaica có mặt trên con đực màu nâu tối, cánh trước có 3 hàng đốm không đầy đủ nằm ngang màu vàng xếp từ giữa cánh ra ngoài mép cánh, cánh sau không có các dãy đốm nhưng vùng giữa là màu tối; con cái màu nâu nhạt hơn, hàng đốm mờ nhạt tìm thấy ở cả hai cánh, có vệt vàng ở gần mép trên và mép dưới khoảng giữa mép trên cánh sau, mép cánh sau gấp góc ở gân 4. Mặt dưới: màu nâu nhạt hơn, với vùng gốc và vùng giữa tối; ở cánh sau có mắt ở khoảng 2 và khoảng 6. Sải cánh: 80-90mm.
Sinh học sinh thái: Loài này sống ở trong rừng nơi có tán che ở độ cao thấp, gần rừng tre nứa. Trong ngày, khi bị động, bướm có kiểu bay nhanh theo quãng ngắn và dừng lại nhanh với đôi cánh xếp vào sát với các lá cây gần đấy. Bướm hoạt động tích cực vào lúc nhá nhem tối, thường vào ánh sáng đèn trong nhà, chích hút quả và nhựa cây. Sâu non ăn lá cây Sặt, Hóp cần câu, Trúc và Nứa ( tất cả thuộc họ Cỏ Poaceae).
Phân bố: Phân bố từ Ấn Độ sang Nam Trung Quốc, Thái Lan, Lào, Philippin, Malaixia, Inđônêxia và khắp Việt Nam. Tên loài được đặt do chúng phổ biến trong rừng tre trúc.
Giá trị, tình trạng và biện pháp bảo vệ:
Là loài phân bố không rộng ở thế giới và Việt Nam. Tuy ăn lá các loài cây kể trên nhưng loài này chưa bao giờ tạo thành dịch hại.

Hết Họ Bướm rừng
Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.193- Bướm rừng đuôi trái đào - Zeuxidia masoni

Trông như những cánh buồm nâu
Huynh sưu tập bướm muôn mầu đẹp ghê

Trần Thị Lợi

Quê mùa trong tấm áo nâu
Dâng đời cánh bướm đẹp màu đừng ghê!

BXP 27.7.2018