Tuyên bố chung Việt - Mỹ

Thứ hai, 11/9/2023, 12:56 (GMT+7)
Tuyên bố chung về quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt - Mỹ
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden ra Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt - Mỹ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, trong đó tập trung vào các lĩnh vực hợp tác cụ thể.
"Hai lãnh đạo hoan nghênh giai đoạn lịch sử mới của tình hữu nghị và hợp tác song phương với việc nâng cấp quan hệ hai nước lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững", Tuyên bố chung được công bố ngày 11/9 có đoạn.
Hai lãnh đạo nhấn mạnh các nguyên tắc nền tảng định hướng quan hệ Việt - Mỹ, gồm tôn trọng Hiến chương Liên Hợp Quốc, luật pháp quốc tế và tôn trọng thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau. Việt Nam và Mỹ sẽ tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực cụ thể, nhằm bảo đảm lợi ích của nhân dân hai nước, đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới.
Về chính trị - ngoại giao, hai lãnh đạo nhấn mạnh sẽ thúc đẩy trao đổi đoàn, tiếp xúc thường xuyên ở tất cả các cấp nhằm tăng cường hiểu biết lẫn nhau, xây dựng và củng cố lòng tin chính trị.
Hai lãnh đạo ủng hộ việc nâng cao hiệu quả các cơ chế đối thoại hiện có và dự định thiết lập cơ chế Đối thoại thường niên giữa Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam và Ngoại trưởng Mỹ.
Hai nước tiếp tục duy trì điều kiện thuận lợi để hoàn thiện việc xây dựng trụ sở các cơ quan ngoại giao và lãnh sự, cũng như bảo đảm số lượng nhân sự phù hợp tại các cơ quan đại diện trên cơ sở tuân thủ các công ước quốc tế mà hai nước là thành viên, các thỏa thuận song phương giữa Việt Nam và Mỹ cũng như luật pháp mỗi nước.
Về kinh tế - thương mại - đầu tư, hai bên nhất trí tạo điều kiện thuận lợi và mở cửa thị trường hơn nữa cho hàng hóa, dịch vụ của mỗi nước, hỗ trợ chính sách thương mại, kinh tế và các biện pháp theo quy định, cùng nhau giải quyết các vấn đề như rào cản tiếp cận thị trường thông qua Hiệp định Khung về Thương mại và Đầu tư.
Hai lãnh đạo ủng hộ việc tiếp tục củng cố hệ thống thương mại đa phương không phân biệt đối xử và dựa trên luật lệ, trong đó Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đóng vai trò nòng cốt.
Mỹ cam kết tăng cường hỗ trợ Việt Nam về sản xuất, phát triển hạ tầng vật chất và hạ tầng số chất lượng cao, chuyển đổi năng lượng công bằng, nông nghiệp bền vững và thông minh, cũng như hỗ trợ Việt Nam tham gia sâu rộng và bền vững vào các chuỗi cung khu vực và toàn cầu, trong đó có việc chú trọng khu vực Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam.



Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Biden tại Hà Nội ngày 10/9. Ảnh: Nhà Trắng

Hai nước coi hợp tác số, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, là đột phá mới của quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện. Mỹ cam kết tăng cường hỗ trợ Việt Nam đào tạo và phát triển lực lượng lao động công nghệ cao.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Biden ủng hộ sự phát triển nhanh chóng của hệ sinh thái bán dẫn tại Việt Nam và hai bên sẽ tích cực phối hợp nhằm nâng cao vị trí của Việt Nam trong chuỗi cung bán dẫn toàn cầu.
Hai nước tuyên bố khởi động các sáng kiến phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực bán dẫn, trong đó chính phủ Mỹ sẽ cấp khoản tài trợ gieo mầm ban đầu trị giá 2 triệu USD, cùng với các khoản hỗ trợ từ chính phủ Việt Nam và khu vực tư nhân trong tương lai.
Trong hợp tác giáo dục - đào tạo, Mỹ công bố các kế hoạch cụ thể hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển thời gian tới.
Hai bên hoan nghênh hoạt động của Đại học Fulbright Việt Nam (FUV) và việc FUV ngày càng phát huy được vai trò là một trung tâm của khu vực về đào tạo chính sách công.
Việt Nam và Mỹ khuyến khích mở rộng cánh cửa các trường đại học và các phòng thí nghiệm của hai nước nhằm chia sẻ những kinh nghiệm tốt, các tiến bộ khoa học và cơ hội học tập.
Về hợp tác khí hậu, năng lượng, môi trường và y tế, Việt Nam - Mỹ sẽ phối hợp tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và Đồng bằng sông Hồng, trong các lĩnh vực thích ứng liên ngành với biến đổi khí hậu; giảm ô nhiễm và hỗ trợ tự nguyện về kỹ thuật liên quan đến việc hiện đại hóa hạ tầng truyền tải điện, tích hợp năng lượng tái tạo, phát triển thị trường khí hậu, giải pháp lưu trữ năng lượng và cải thiện khuôn khổ pháp lý cho phép chuyển đổi năng lượng kịp thời và công bằng.
Tổng thống Biden hoan nghênh các cam kết về khí hậu của Việt Nam trong khuôn khổ Quan hệ Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP), cũng như mục tiêu giảm phát thải ròng khí nhà kính về "0" vào năm 2050. Mỹ cam kết hỗ trợ cả về tài chính và công nghệ tiên tiến để giúp Việt Nam thực hiện các cam kết quốc tế về khí hậu.
Hai lãnh đạo ghi nhận những đóng góp của hợp tác giữa hai nước trong ứng phó với đại dịch Covid-19, khẳng định sẽ tăng cường phối hợp bảo đảm an ninh y tế như ngăn ngừa, phát hiện và ứng phó với các đại dịch và các nguy cơ dịch bệnh toàn cầu khác.
Mỹ hỗ trợ các cơ sở y tế quan trọng của Việt Nam như Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Chợ Rẫy nhằm kiểm soát hoàn toàn, chắc chắn dịch bệnh HIV và xóa bỏ bệnh lao phổi vào năm 2030, trên cơ sở phù hợp với các cam kết toàn cầu và chương trình quốc gia của Việt Nam.
Hai lãnh đạo coi hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, là ưu tiên trong quan hệ hai nước, giúp xây dựng lòng tin, tăng cường hiểu biết lẫn nhau.
Hai nước quyết tâm hoàn thành tẩy độc sân bay Biên Hòa, đẩy mạnh rà phá bom mìn, vật liệu nổ; tăng cường hỗ trợ người khuyết tật do bất cứ nguyên nhân nào. Mỹ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam tìm kiếm bộ đội mất tin, mất tích trong chiến tranh, tăng cường nâng cao năng lực xét nghiệm ADN. Việt Nam cũng tiếp tục hợp tác toàn diện với Mỹ tìm kiếm hài cốt quân nhân Mỹ mất tích trong chiến tranh.
Về hợp tác văn hóa - giao lưu nhân dân - thể thao - du lịch, hai lãnh đạo nhất trí thúc đẩy du lịch hai chiều, hợp tác giữa doanh nghiệp hai bên, trao đổi chuyên gia và học thuật cũng như các cơ hội học tập.
Hai lãnh đạo đánh giá cao những đóng góp to lớn của cộng đồng người Việt tại Mỹ đối với sự phát triển của quan hệ hai nước. Tổng thống Biden khẳng định cộng đồng người Mỹ gốc Việt là một trong những cộng đồng thành công, năng động, sáng tạo nhất tại Mỹ.
Về hợp tác quốc phòng - an ninh, hai lãnh đạo hoan nghênh việc tăng cường hợp tác nhằm thúc đẩy thương mại quốc phòng, công nghiệp quốc phòng, phù hợp điều kiện mỗi bên, thông qua các cơ chế hợp tác được hai bên thống nhất. Mỹ cam kết tiếp tục hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực tự cường về quốc phòng, phù hợp với nhu cầu của Việt Nam và các cơ chế đã thiết lập.
Hai nước sẽ làm sâu sắc hơn nữa hợp tác trong các lĩnh vực thực thi pháp luật, an ninh tình báo; nâng cao hiệu quả hợp tác hàng hải và công tác phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, nạn cướp biển, rửa tiền, nạn mua bán người, buôn bán trái phép chất ma túy và tiền chất ma túy, tội phạm mạng và tội phạm công nghệ cao.
Hai lãnh đạo khẳng định tầm quan trọng của thúc đẩy và bảo vệ quyền con người thông qua các cơ chế đối thoại thẳng thắn, xây dựng như Đối thoại Nhân quyền, Đối thoại Lao động Việt Nam - Mỹ hàng năm, qua đó tăng cường hiểu biết lẫn nhau và giảm thiểu khác biệt.
Việt - Mỹ ghi nhận quyền con người, ổn định khu vực, hòa bình thế giới và phát triển bền vững có mối quan hệ bổ trợ lẫn nhau. Hai bên ghi nhận những đóng góp mà các tổ chức xã hội và tôn giáo tiếp tục mang lại trong các lĩnh vực như giáo dục, chăm sóc y tế và dịch vụ xã hội ở cả hai nước.



10 năm quan hệ Đối tác toàn diện Việt - Mỹ. Bấm vào hình để xem chi tiết

Hai nước dự định tăng cường phối hợp trong các vấn đề khu vực và toàn cầu mà hai bên cùng có lợi ích và quan tâm, đóng góp vào các nỗ lực chung nhằm duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Biden ủng hộ nhất quán việc giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực.
Hai lãnh đạo ủng hộ tự do hàng hải và hàng không, thương mại hợp pháp không bị cản trở ở Biển Đông, tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của các quốc gia ven biển đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của mỗi quốc gia, phù hợp với luật biển quốc tế được thể hiện trong Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS 1982). Hai bên ủng hộ nỗ lực của ASEAN nhằm đạt được Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông hiệu lực và thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế.
Tổng thống Biden đang trong chuyến thăm cấp nhà nước hai ngày tới Việt Nam. Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Tổng thống Biden kể từ khi ông nhậm chức đầu năm 2021.
Thương mại Việt - Mỹ đạt hơn 123,86 tỷ USD năm 2022, tăng 11% so với năm 2021. Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất và đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam, trong khi Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 7 của Mỹ trên thế giới, lớn nhất trong ASEAN.
Ngoài Mỹ, Việt Nam đã có quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện với 4 quốc gia khác trên thế giới, gồm Trung Quốc, Nga, Ấn Độ và Hàn Quốc, được thiết lập lần lượt vào năm 2008, 2012, 2016 và 2022.

Thứ hai, 11/9/2023, 11:50 (GMT+7)
Bước thay đổi góp phần đưa quan hệ Việt - Mỹ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện
Việt Nam và Mỹ xác lập quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững, thể hiện sự thay đổi nhận thức về yếu tố "chiến lược" của Mỹ trong quan hệ đối ngoại, theo chuyên gia.
Sau cuộc hội đàm ngày 10/9, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden thông báo Việt Nam và Mỹ xác lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững, sau 10 năm hai nước thiết lập Đối tác toàn diện.
PGS. TS Trần Nam Tiến, giảng viên Khoa Quan hệ Quốc tế, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia TP HCM, cho rằng đây là cấp độ cao nhất trong chính sách đối ngoại quốc gia của Việt Nam, đồng thời phần nào thể hiện thay đổi trong nhận thức của Mỹ về yếu tố "chiến lược" trong quan hệ đối tác với các nước.
Các khái niệm về cấp độ đối tác bắt đầu được thảo luận trong quá trình Việt Nam đổi mới đường lối đối ngoại từ thập niên 1990, khôi phục quan hệ và hàn gắn với hàng loạt quốc gia, nhanh chóng hội nhập với khu vực và quốc tế.

 

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden tại lễ đón chính thức ở Phủ Chủ tịch ngày 10/9. Ảnh: AFP

Tại Đại hội Đảng Toàn quốc lần thứ 9 vào tháng 4/2001, Việt Nam đề ra mục tiêu đưa các mối quan hệ quốc tế đi vào chiều sâu. Điều đó đặt ra nhu cầu thiết lập các quan hệ Đối tác Chiến lược, sau đó là cấp độ ưu tiên cao hơn, nhằm phát triển và đảm bảo lợi ích của Việt Nam trên ba phương diện là an ninh, thịnh vượng và vị thế quốc tế.
Việt Nam xác định trong các quan hệ Đối tác Chiến lược, cả ba phương diện an ninh, thịnh vượng và vị thế quốc tế có tầm quan trọng như nhau. Yếu tố "chiến lược" không chỉ mang nội hàm về an ninh như nhận thức thường thấy ở tư duy đối ngoại của nhiều quốc gia khác.
Trong quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam, một số chủ thể có hợp tác sâu rộng với Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, đan xen về lợi ích nhưng chưa đạt được đến mức độ "chiến lược" như định nghĩa ban đầu, thường là xuất phát từ sự khác biệt quan điểm giữa hai bên.
Từ thực tiễn này, Việt Nam xác lập cấp quan hệ "Đối tác Toàn diện" với ý nghĩa đây là khuôn khổ để khởi đầu cho những hợp tác chiến lược. Việt Nam sau đó thiết lập quan hệ Đối tác Toàn diện với 12 quốc gia, trong đó có Mỹ, nhằm nhấn mạnh các mặt hợp tác toàn diện, tiếp tục củng cố lòng tin và cùng hướng tới tương lai.
Tư duy đối ngoại của Việt Nam là không đưa vấn đề an ninh lên hàng đầu trong quan hệ Đối tác Chiến lược, mà nó phải cùng lúc đảm bảo phục vụ hai mục tiêu còn lại về thịnh vượng và vị thế quốc tế.
Trong khi đó, Mỹ từng coi hợp tác chặt chẽ về phương diện an ninh và quốc phòng là yếu tố không thể thiếu trong quan hệ "chiến lược" với các nước khác, điển hình là Arab Saudi.
Mỹ và Arab Saudi thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược hơn 80 năm qua, trong đó quan hệ an ninh luôn được đề cao. Arab Saudi là khách hàng nước ngoài mua vũ khí nhiều nhất của Mỹ, với tổng giá trị vũ khí hơn 100 tỷ USD, theo thống kê của Nhà Trắng. Từ những năm 1950, lực lượng công binh Mỹ cũng đóng vai trò quan trọng trong xây dựng các công trình dân sự và quân sự ở Arab Saudi.
Theo PGS. TS Trần Nam Tiến, trước cột mốc Việt Nam và Mỹ thiết lập quan hệ Đối tác Toàn diện vào năm 2013, hai nước trên thực tế đã hội đủ nhiều yếu tố để xác lập quan hệ Đối tác Chiến lược. Song sự khác biệt về nhận thức với yếu tố "chiến lược" trong quan hệ đối ngoại có thể đã trở thành rào cản kìm chân nỗ lực từ hai phía.
Tuy nhiên, các đời chính quyền Mỹ những năm qua, đặc biệt là trong nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden, đã có bước chuyển biến lớn về nhận thức, không còn xem phương diện an ninh là yếu tố không thể thiếu trong quan hệ chiến lược.
Trong các văn bản chiến lược về "Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở", bên cạnh các quan hệ "đồng minh chiến lược" mà Mỹ đã triển khai từ thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Washington đã đưa ra một cách tiếp cận khác là "đối tác mới".
Phía Mỹ dường như nhận ra rằng không phải đối tác nào cũng có mong muốn chú trọng yếu tố an ninh quốc phòng để quan hệ song phương có thể phát triển đến cấp độ chiến lược. Từ đó, Mỹ mong muốn thiết lập quan hệ đối tác mới mang tính chất bình đẳng hơn, không lấy quân sự, an ninh làm trọng tâm.
Điều này được thể hiện rõ ràng khi Mỹ và ASEAN quyết định nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện trong hội nghị cấp cao ASEAN tại Campuchia vào tháng 11/2022. Trong quan hệ quốc tế, ASEAN chủ trương không chọn phe và không liên kết thiên về quân sự, thay vào đó chú trọng hợp tác kinh tế và các vấn đề khác thuộc về phát triển.
Nhận thức mới này của phía Mỹ được coi là bước hướng tới xây dựng "lòng tin chiến lược" phù hợp hơn với những nước như Việt Nam, vốn có những chủ trương tương tự chính sách đối ngoại của ASEAN về không liên kết quân sự và tập trung cho phát triển.
Bước tiến này trong quan hệ ASEAN - Mỹ thực chất là bước đệm để Mỹ phát tín hiệu rằng Washington thật sự thay đổi nhận thức, từ đó bắt đầu thúc đẩy quan hệ với từng nước thành viên, trong đó có Việt Nam, đến một tầm cao mới.
Mỹ cũng gửi thông điệp họ muốn xây dựng mối quan hệ ở cấp độ cao hơn không nhằm phục vụ mục tiêu thiết lập đồng minh để chống lại bên thứ ba hay nhằm đảm bảo an ninh từ xa cho Washington, thay vào đó thật sự xem bên còn lại là đối tác phát triển và có quan hệ bình đẳng.
Bởi vậy, ông Tiến cho rằng cột mốc nâng cấp quan hệ ASEAN - Mỹ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện năm 2022 mang ý nghĩa rất quan trọng đến triển vọng quan hệ Việt - Mỹ.
Hai nước thời gian qua đã nỗ lực xây dựng nhiều cơ chế đối thoại ở các cấp và trên nhiều lĩnh vực để xây dựng lòng tin giữa hai nước, từ "giai đoạn hàn gắn" sau năm 1995 và "giai đoạn kiến tạo" sau khi thiết lập quan hệ Đối tác Toàn diện.
Trải qua "giai đoạn kiến tạo", nhận thức của Washington về yếu tố "chiến lược" cũng trở nên phù hợp hơn với đường lối của Việt Nam về đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, vì lợi ích quốc gia - dân tộc.
Hai bên đã có rất nhiều chia sẻ thường xuyên và thể chế hóa về quan điểm, lập trường, lợi ích chung đan xen hỗ trợ nhau, đặc biệt trong giai đoạn kiến tạo, qua đó giảm bớt bất đồng và khác biệt.
PGS. TS Trần Nam Tiến cho hay khái niệm Đối tác Chiến lược Toàn diện mà Việt Nam và Mỹ vừa xác lập là bước phát triển cao hơn của Đối tác Chiến lược. Với cấp độ này, mối quan hệ hai nước trước hết phải đáp ứng những điều kiện đã đặt ra trong cấp độ Đối tác Chiến lược về hài hòa giữa thịnh vượng, vị thế quốc tế với an ninh.
Điểm khác biệt là ngoài "tính toàn diện" trong hợp tác, mở rộng trên tất cả các lĩnh vực, phủ sóng gần như không có "vùng cấm", hai nước khi nâng cấp lên Đối tác Chiến lược Toàn diện đã thiết lập được yếu tố "lòng tin chiến lược" với nhau.
Cấp độ quan hệ này không chệch khỏi tư duy đối ngoại được xác lập xuyên suốt trong hơn ba thập kỷ của Việt Nam về độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị và phát triển.

 

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hội đàm với Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Văn phòng Trung ương Đảng chiều 10/9. Ảnh: Giang Huy

Trong cuộc hội đàm hôm qua, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định phương châm đặc thù cho sự phát triển quan hệ Việt - Mỹ là "gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai". Việt Nam đánh giá cao và coi trọng khẳng định của Mỹ là ủng hộ Việt Nam "mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng".
Tổng Bí thư nhấn mạnh một số phương hướng lớn để thúc đẩy quan hệ Việt - Mỹ, trong đó có tiếp tục tăng cường hiểu biết lẫn nhau, thực hiện những nguyên tắc định hướng, tạo ổn định lâu dài, gặp gỡ, hợp tác cấp cao, giữa các ngành, các cấp, giao lưu nhân dân.
Tổng thống Biden ủng hộ sự phát triển của Việt Nam, trong đó có hợp tác kinh tế và khoa học - công nghệ trong giai đoạn mới như phát triển công nghiệp điện tử, ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển năng lượng sạch. Theo Tổng thống Mỹ, việc Việt - Mỹ nâng cấp quan hệ lên quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện có lợi cho cả hai nước và lợi ích quốc tế chung.
Nhà Trắng cũng thông báo sẽ cùng Việt Nam tăng cường hợp tác trong 8 lĩnh vực lớn, trong đó các vấn đề như kinh tế đổi mới, khoa học - công nghệ, thương mại, đầu tư sẽ là động lực cho quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa hai nước.
Về hợp tác trong lĩnh vực an ninh, Mỹ dự kiến công bố các chương trình và gói viện trợ thiết bị mới, giúp nâng cao năng lực của Việt Nam để chống tội phạm xuyên quốc gia. Mỹ cũng sẽ thúc đẩy hợp tác y tế, khắc phục hậu quả chiến tranh và quan hệ giữa doanh nghiệp hai nước.
Theo PGS. TS Trần Nam Tiến, việc nâng cấp quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện với Mỹ là một bước tiến rất quan trọng, đánh dấu Việt Nam đã xác lập cấp độ quan hệ này với 4 nước lớn hiện nay trên thế giới, gồm Trung Quốc, Nga, Ấn Độ và Mỹ.
"Mối quan hệ chiến lược với cả 4 nước lớn sẽ mang lại cho Việt Nam cơ hội rất lớn về phát triển, quảng bá ảnh hưởng và đa dạng hóa hợp tác", ông nói. "Đối tác Chiến lược Toàn diện với Mỹ cùng những cơ chế đối thoại, hợp tác sẽ đảm bảo cho Việt Nam giữ cân bằng hiệu quả hơn nữa trong quan hệ với tất cả các nước, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế diễn biến phức tạp hiện nay".
PGS. TS Trần Nam Tiến là chuyên gia về lịch sử đối ngoại Việt Nam tại Khoa Quan hệ Quốc tế, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia TP HCM.
Ông từng có nhiều bài viết công bố trên các tạp chí trong và ngoài nước, đồng thời là chủ biên, đồng tác giả của nhiều cuốn sách chuyên ngành về lịch sử ngoại giao Việt Nam.
Ông cũng là thành viên đề tài nghiên cứu cấp quốc gia Cấu trúc khu vực châu Á - Thái Bình Dương đến năm 2025 và chính sách của Việt Nam, thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, được nghiệm thu vào năm 2019.

Thứ hai, 11/9/2023, 16:41 (GMT+7)
Tổng thống Mỹ lẩy Kiều trong tiệc chiêu đãi của Chủ tịch nước
Tổng thống Biden nhắc đến hai câu Kiều khi đáp từ Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng trong tiệc chiêu đãi cấp nhà nước hôm nay.
"Vinh hoa bõ lúc phong trần. Chữ tình ngày lại thêm xuân một ngày", Tổng thống Joe Biden nhắc đến hai câu nổi tiếng trong Truyện Kiều khi đáp từ phát biểu của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng tại tiệc chiêu đãi ở Phủ Chủ tịch hôm nay. Tổng thống Mỹ cho rằng "đây là ngày chúng ta có thể cảm nhận được vinh hoa và ấm áp của những cơ hội vô hạn mở ra trước mắt".



Tổng thống Joe Biden phát biểu tại Phủ Chủ tịch ngày 11/9. Ảnh: Ngọc Thành

Tổng thống Biden đề cao những nỗ lực của hai nước để "nắm bắt tiềm năng của tương lai", nhấn mạnh đó là những cơ hội lớn lao về sự thịnh vượng cho người dân hai nước.
Trước đó, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng phát biểu chào mừng, khẳng định chuyến thăm của Tổng thống Mỹ có ý nghĩa to lớn, tiếp nối những nét rất đặc biệt trong quan hệ Việt Nam - Mỹ. "Ngài là Tổng thống Mỹ đầu tiên thăm Việt Nam theo lời mời của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng", Chủ tịch nước nói.
Chủ tịch nước cho rằng quan hệ Việt - Mỹ "chưa bao giờ phát triển tốt đẹp như ngày nay, từ cựu thù trở thành Đối tác Chiến lược Toàn diện", sau khi trải qua nhiều thác ghềnh, thử thách.
"Đây thực sự là hình mẫu trong lịch sử quan hệ quốc tế về hàn gắn và xây dựng quan hệ sau chiến tranh. Kết quả này là do sự nỗ lực cùng nhau vượt qua những thử thách, thăng trầm lịch sử của nhiều thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước", Chủ tịch nước nói.



Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng phát biểu tại tiệc chiêu đãi Tổng thống Joe Biden ở Phủ Chủ tịch ngày 11/9. Ảnh: Ngọc Thành

Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nhấn mạnh hợp tác nổi bật giữa hai nước trong khắc phục hậu quả chiến tranh, như dự án tẩy độc dioxin, các hình thức hỗ trợ của Mỹ với người khuyết tật, nạn nhân chất độc da cam thế hệ thứ hai, thứ ba, rà phá bom mìn, vật liệu nổ sót lại sau chiến tranh ở Việt Nam.
Việt Nam và Mỹ gần đây đã hợp tác giám định mẫu hài cốt liệt sĩ Việt Nam chưa xác định được danh tính.
Kể từ năm 1973, Việt Nam cũng đã chủ động triển khai các hoạt động đơn phương tìm kiếm quân nhân Mỹ mất tích trong chiến tranh. Từ năm 1988 đến nay, hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực này vẫn tiếp tục và ngày càng hiệu quả. Nhiều quân nhân Mỹ mất tích đã được tìm thấy và đưa về yên nghỉ tại quê hương của họ.
"Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói 'Gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai'. Ngài Tổng thống Mỹ đã khẳng định ủng hộ một Việt Nam 'mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng'", Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng cho biết, bày tỏ tin tưởng quan hệ hai nước sẽ phát triển mạnh mẽ và thực chất.
Chủ tịch nước cảm ơn các cơ quan, tổ chức và cá nhân hai nước đã nỗ lực vun đắp và phát triển mối quan hệ Việt Nam - Mỹ, tri ân cố thượng nghị sĩ John McCain, cựu thượng nghị sĩ Patrick Leahy và đặc phái viên John Kerry.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng sau đó đề nghị mọi người cùng nâng cốc chúc quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam - Mỹ ngày càng phát triển, chúc sức khỏe Tổng thống Joe Biden cùng toàn thể khách mời.
Đề cập đến những điểm chung, những cố gắng của nhân dân hai nước, cùng nỗ lực vun đắp cho việc cải thiện và thúc đẩy quan hệ hợp tác Việt - Mỹ, Tổng thống Biden cảm ơn cố thượng nghị sĩ John McCain, Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ về khí hậu John Kerry và nhấn mạnh đây là "minh chứng cho quãng đường dài mà chúng ta đã đi qua, nhưng quan trọng hơn là chúng ta sẽ tiếp tục tiến lên bao xa nữa trong tương lai".
"Đó chính là lý do chúng ta xác lập mối quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững để cùng tiến lên phía trước, cùng đối phó với những thách thức, cùng nhau đón nhận tương lai", ông nói.
Năm 2015, ông Biden, khi đó là Phó tổng thống Mỹ, cũng đã đọc hai câu Kiều "Trời còn để có hôm nay. Tan sương đầu ngõ vén mây giữa trời" khi chủ trì tiệc trưa chào đón Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm chính thức Mỹ.
Trước tiệc chiêu đãi, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã tiếp Tổng thống Biden tại Phủ Chủ tịch. Chủ tịch nước tặng Tổng thống Biden cuốn sách "Một con người, một con đường và một lịch sử: HỒ CHÍ MINH - THƯ GỬI NƯỚC MỸ".
Cuốn sách tập hợp những bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi nước Mỹ, trong đó lá thư đầu tiên gửi Ngoại trưởng Mỹ được viết ngày 18/6/1919 từ Paris dưới tên Nguyễn Ái Quốc. Bức thư cuối cùng viết ngày 25/8/1969 gửi Tổng thống Richard Nixon, bảy ngày trước khi Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời.



Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng tiếp Tổng thống Joe Biden tại Phủ Chủ tịch. Ảnh: Ngọc Thành

Tổng thống Biden sáng nay hội kiến Thủ tướng Phạm Minh Chính và cùng dự Hội nghị cấp cao Việt Nam - Mỹ về Đổi mới sáng tạo và Đầu tư tại Văn phòng Chính phủ.
Tổng thống Biden cũng có các hoạt động chung với Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ trước khi trở về Mỹ.
Tổng thống Biden thăm cấp nhà nước Việt Nam ngày 10-11/9. Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng chiều 10/9 hội đàm với Tổng thống Biden sau lễ đón chính thức, công bố Việt - Mỹ xác lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững.
Hai lãnh đạo nhất trí rằng những yếu tố quan trọng hàng đầu đối với sự phát triển của quan hệ Việt - Mỹ là tôn trọng đầy đủ những nguyên tắc cơ bản định hướng cho quan hệ hai nước, trong đó có tôn trọng Hiến chương Liên Hợp Quốc, luật pháp quốc tế và thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nhau.
Việt Nam và Mỹ sẽ tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực cụ thể, nhằm bảo đảm lợi ích của nhân dân hai nước, đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới.





Bìa cuốn sách "Một con người, một con đường và một lịch sử: HỒ CHÍ MINH - THƯ GỬI NƯỚC MỸ". Ảnh: Hoàng Phong