Tìm hiểu Bướm

Trích dẫn :

B.36- BƯỚM PHƯỢNG ĐUÔI KIẾM ĐỐM VÀNG

Sưu tập :

Bướm phượng đuôi kiếm đốm vàng - Teinopalpus aureus

Đặc điểm nhận dạng:Loài lưỡng hình ở hình dạng và kích cỡ cánh sau. Con đực có đuôi dài ở mạch cánh thứ 4, trong khi đó con cái có đuôi dài ở mạch cánh thứ 4, ngắn hơn ở mạch cánh thứ 6, ngắn hơn nữa ở mạch cánh thứ 2, 3 và 5. Con đực nhỏ hơn cái. Kiểu cánh giống loài Teinopalpus imperialis. Tuy nhiên loài này có đốm màu vàng chanh ở cánh sau con đực chiếm gần 1/3 buồng giữa; đường giữa cánh sau con cái gần thẳng.
Sinh học, sinh thái:Thường thấy trên độ cao trên 1,500m. Con đực ưa thích đỉnh núi, trong khi đó con cái giới hạn ở nơi có nhiều loài cây họ Ngọc lan Magnoliaceae. Theo quan sát được ở Vườn quốc gia Bi Đúp - Núi Bà, con đực xuất hiện vào tháng 4 trên đỉnh núi ở độ cao khoảng 1,900m và từ 8.30 - 9.00 giờ sáng đến 11 - 12 giờ trưa. Vòng đời của loài bướm này hiện vẫn chưa biết.
Phân bố: Trong nước: Cao Bằng (Khu bảo tồn Pioac), Vĩnh Phúc (Vườn quốc gia Tam Đảo), Hà Tĩnh (Vườn quốc gia Vũ Quang), Lâm Đồng (Bi Đúp).
Thế giới: Đông Nam Trung Quốc (Đảo Hải Nam).
Giá trị: Loài hiếm và là hợp phần của quần xã bướm núi; Loài chỉ thị cho sự duy trì môi trường sống rừng nhiệt đới.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.37- BƯỚM PHƯỢNG ĐUÔI KIẾM RĂNG TÙ

Sưu tập :

17- Bướm phượng đuôi kiếm răng tù Teinopalpus imperalis

Đặc điểm nhận dạng:
Loài lưỡng hình ở hình dạng và kích cỡ cánh sau. Con đực có một đuôi dài ở mạch cánh thứ 4. Con cái có hai đuôi dài ở mạch cánh thứ 4 và 6, ba đuôi ngắn ở mạch cánh thứ 2, 3 và 5. Con cái màu xám hơn với đốm màu vàng ở nửa phần dưới cánh sau. Con đực nhỏ hơn con cái. Loài này giống với loài Teinopalpus aureus, chỉ khác là có đốm màu vàng chanh chiếm khoảng 1/2 buồng giữa của cánh sau con đực. Đường ở giữa cánh sau con cái hướng vào nách cánh.
Sinh học, sinh thái:
Con đực thường bay trên đỉnh hoặc giông núi ở độ cao trên 2000m. Thời gian hoạt động từ 7h30 tới trưa. Con đực thường bay đến nơi ẩm ướt và hút ẩm ở lá cây. Khi trời đầy mây, chúng ngừng tất cả các hoạt động. Con cái cũng thấy bay trên đỉnh núi, có lẽ để tìm kiếm con đực. Con cái bay cả trong những ngày trời nắng, mưa và cũng thích ánh nắng mặt trời. Kiểu bay nhanh và nhẹ, chúng rất ít khi viếng thăm hoa và nơi ẩm ướt (Haribal, 1992). Ở Ngọc Linh, các cá thể cái thu được tại thượng nguồn suối trong rừng ở độ cao 1700m. Theo Igarashi (1987) con cái đẻ trứng ở mặt trên lá loài Magnolia campbelli (Magnoleaceae). Ấu trùng thường ăn lá non. Mặc dù trứng được đẻ trên lá trưởng thành, ấu trùng vẫn di chuyển đến lá non để ăn. ấu trùng ở mặt trên của lá và khi không ăn chúng nghỉ trên lá, phần được quận lại bằng tơ để tránh ánh nắng trực xạ của mặt trời. Thời gian của giai đoạn ấu trùng khoảng 50 ngày.
Phân bố:Trong nước: Lào Cai (Vườn quốc gia Hoàng Liên), Cao Bằng (Khu bảo tồn Pioac), Vĩnh Phúc (Vườn quốc gia Tam Đảo), Kontum (Khu bảo tồn Ngọc Linh).
Thế giới: Nêpan, Đông Bắc Ấn Độ (Sikkim, Assam), Mianma, Tây Nam Trung Quốc, Bắc Thái Lan, Lào.
Giá trị:Loài hiếm và là hợp phần của quần xã bướm núi. Loài chỉ thị cho sự duy trì môi trường sống rừng nhiệt đới.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.38- BƯỚM PHƯỢNG ĐUÔI KIẾM XÍCH

Sưu tập :
18- Bướm phượng đuôi kiếm xích Graphium aristeus
Mô tả: Bướm đực và cái giống nhau. Đây là loài có số lượng nhiều vào mùa xuân (cuối mùa khô và đầu mùa mưa). Có thể gặp hàng trăm con bướm gần những vũng nước bẩn trên đường. Sâu non ăn lá cây Nhọc Polyalthia sp. thuộc họ Na Annonaceae và cây Phá cố chỉ Psoralea corylifolia họ Đậu Fabaceae.
Phân bố: Loài này phân bố rộng từ Ấn Độ qua Đông Dương và quần đảo Sanđa đến Tân Ghinê và Nam Australia, tuy nhiên chúng không có ở đảo Giava và là loài phổ biến ở miền Nam Việt Nam và có phân bố cục bộ ở một số tỉnh miền Trung. Tên loài này được dịch nghĩa từ tiếng Anh.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.39- BƯỚM PHƯỢNG ĐUÔI LÁ CẢI

Sưu tập :

19- Bướm phượng đuôi lá cải - Byasa crassipes

Đặc điểm nhận dạng: Có đuôi, con đực và cái giống nhau, cánh sau hẹp với đuôi ngắn và rộng. Mặt trên cánh của cả đực và cái hoàn toàn đen, tuy nhiên con cái hơi nhạt. Có một mảng trắng ở phần gấp lưng cánh sau. Mặt dưới cánh sau có các chấm màu hồng mép trong cánh từ khoang cánh 1a đến 6.
Sinh học, sinh thái: Loài cư trú chủ yếu ở rừng nguyên sinh thường xanh, khu vực núi đá vừa và cao. Ấu trùng có thể ăn trên cây họ Aristolochiaceae. Loài này được ghi nhận bay vào mùa xuân và thu.
Phân bố: Trong nước: Lào Cai, Hà Giang, Bắc Kạn (Vườn quốc gia Ba Bể), Vĩnh Phúc (Vườn quốc gia Tam Đảo).
Thế giới: Ấn Độ (Manipur), Bắc Mianma, Trung Quốc (Vân Nam), Lào.
Giá trị: Loài hiếm và phân bố hẹp. Loài chỉ thị cho sự duy trì môi trường sống rừng nhiệt đới.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.40- BƯỚM PHƯỢNG ĐUÔI NHEO

Sưu tập :

20- Bướm phượng đuôi nheo Lamproptera curius

Mô tả: Bướm có sải cánh dài 40 - 50 mm, con đực và con cái kích thước như nhau. Cánh trước hình tam giác nhọn, gốc cánh màu đen, cánh sau gốc cánh màu đen, hình hẹp kéo dài thành một cái đuôi dài (25 - 40 mm).
Nơi sống và sinh thái: Phổ biến vào mùa mưa, thường tập trung thành từng đàn lớn vào thời kỳ nở hàng loạt trong rừng tự nhiên và nhất là nơi có rừng rậm. Khi trời nắng bướm thường bay dọc theo các đường mòn và đậu ở nơi đất ẩm ven vũng nước hay bờ suối. Bướm hút mật hoa cây dại hay hút dịch từ các súc vật để sống. Khi bướm hút mật hoa, hút dịch là dễ bị bắt nhất mặc dù là loài bướm bay rất nhanh như chim én bay. Sâu non được ghi nhận ăn lá giống cây Liên đằng Iigera sp., họ Liên đằng Hernandiaceae. Sâu non của loài Lamproptera curius có thể ăn lá cây Khâu tai.
Phân bố: Việt Nam: đã sưu tầm được ở các tỉnh có núi, rừng: Hà Giang, Thái Nguyên, Hà Tây, Hòa Bình, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Đà Nẵng, Gia Lai, Kontum, Đắc Lắc, Đồng Nai...vv.
Thế giới: Từ Asam và Trung Quốc đến Suntheland, Philippin
Giá trị sử dụng: Bướm có hình dạng lạ đẹp, thường được làm ví dụ trong các sách về côn trùng học về tính đa dạng sinh học của côn trùng, là đối tượng săn lùng của các nhà s¬ưu tầm bướm. Loài này đã từng được đưa vào sách đỏ Việt Nam năm 1992, nay thấy đã gặp nhiều hơn nên đã thoát hiểm nhưng vẫn là loài bướm có dáng dấp đặc biệt nên vẫn thu hút sự chú ý của người sưu tầm và có giá trị trong phân loại học, đa dạng sinh học. Do đó, cần bảo vệ nơi cư trú của chúng là rừng tự nhiên và hạn chế thu bắt.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.42- BƯỚM PHƯỢNG CÁNH CHIM CHẤM LIỀN

Sưu tập :

Bướm phượng cánh chim chấm liền Troides Helena

Đặc điểm nhận dạng: Ở con đực nhìn từ trên xuống thấy: Đôi cánh trước màu nhung đen, với mép viền có màu hơi sáng. Đôi cánh sau phần lớn màu vàng rực rỡ với những chấm đen ở mép cánh; một hoặc vài chấm đen ở gần gốc cánh phía trước có thể bị cắt bớt. Con cái nhìn từ trên xuống thấy: Đôi cánh trước gần giống như ở con đực. Trên một phần của cánh sau, các chấm đen ở mép cánh có một hoặc một loạt chấm thuộc mép cánh trong không liền; Ngoài ra, một số chấm đen thuộc mép cánh ở vùng 2 và 3 không liên tục, những chấm còn lại dính liền với nhau, nhìn chung con cái lớn hơn con đực. Sải cánh: 140 - 170m. Loài này trong lúc bay nhìn rất giống loài Bướm phượng cánh chim chấm rời Troides aeacus
Sinh học, sinh thái: Ở nước ta có thể gặp ở vùng rừng rậm, mưa nhiều. Loài bướm này thường bay ra vào lúc bắt đầu có ánh nắng buổi sáng và buổi chiều tà, chúng bay với tốc độ vừa phải, không cao và hay đậu trên các bụi cây có hoa. Do đó chúng rất dễ bị vào vợt của người sưu tầm. Người ta đã nhìn thấy chúng bay thành đôi để giao phối vào buổi hoàng hôn của mùa hè. ở Thái Lan người ta đã nhân nuôi giống Troides thành công.
Phân bố: Trong nước: Gặp ở các vùng rừng ẩm nhưng không thường xuyên như: Vĩnh Phúc (Tam Đảo, Mê Linh), Ninh Bình (Cúc Phương), Quảng Trị (Tân Lâm), Đà Nẵng (bán đảo Sơn Trà).
Thế giới: Ấn Độ (Sikkim), Mianma, Trung quốc, Thái Lan, Lào, Malaixia, Indonesia (Borneo).
Giá trị: Là loài bướm đẹp được các nhà sưu tầm ưa chuộng, các nhà buôn mua với giá đắt và được đánh giá là một trong các loài bướm đẹp nhất thế giới.
Tình trạng: Tuy là loài phân bố rộng toàn quốc nhưng rất hiếm gặp và chúng đã và đang là đối tượng bị thu bắt để trao đổi, buôn bán trong nước và trên thị trường quốc tế. Số lượng cá thể của chúng ở một số nơi còn sẽ bị suy giảm mạnh do tốc độ phá rừng.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.43- BƯỚM PHƯỢNG CÁNH CHIM CHẤM RỜI

Sưu tập :

Bướm phượng cánh chim chấm rời Troides aeacus

Đặc điểm nhận dạng:
Là loài bướm vàng, đen với đầu đen, cổ đỏ, có những chấm đỏ trên cổ và ngực. Bụng có màu vàng ở phía dưới và màu vàng xen kẽ với màu đen ở phía trên. Con đực nhìn từ trên xuống thấy: Hai cánh trước màu nhung đen với đường viền hơi trắng vàng. Hai cánh sau màu vàng kim loại với viền màu đen cùng những hình tam giác thuộc mép cánh hướng đỉnh về phía gốc cánh; gần phía lưng những chấm đen hợp lại với nhau tạo thành đường viền biên bên trên nếp gấp phía bụng. Con cái nhìn từ trên xuống thấy: Hai cánh trước giống như ở con đực. Hai cánh sau cũng giống như con đực với sự cộng thêm một loạt các chấm đen bên trong và không dính liền với các chấm tam giác thuộc mép cánh. Con cái lớn hơn con đực. Sải cánh: 150 - 170mm. Loài này trong lúc bay nhìn rất giốngloài Bướm phượng cánh chim chấm liền Troides helena
Sinh học, sinh thái:
Ở nước ta có thể gặp ở vùng rừng rậm, mưa nhiều. Loài bướm này thường bay ra vào lúc bắt đầu có ánh nắng buổi sáng và buổi chiều tà, chúng bay với tốc độ vừa phải, không cao và hay đậu trên các bụi cây có hoa. Do đó chúng rất dễ bị vào vợt của người sưu tầm. Người ta đã nhìn thấy chúng bay thành đôi để giao phối vào buổi hoàng hôn của mùa hè. ở Thái Lan người ta đã nhân nuôi giống Troides thành công.
Phân bố:
Trong nước: Các vùng rừng ở Bắc Bộ và Trung Bộ: Bắc Kạn (Ba Bể), Vĩnh Phúc (Tam Đảo, Mê Linh), Ninh Bình (Cúc Phương). Đồng Nai (Cát Tiên, Mã Đà), Vũng Tàu (Núi Dinh), Chư Yang Sin, Konkakinh...
Thế giới: Ấn Độ, Nam Trung Quốc, Thái Lan, Lào, Malaixia.
Giá trị:
Thẩm mỹ, là loài bướm được mua với giá đắt và được coi là thuộc các loài bướm đẹp nhất thế giới.
Tình trạng:
Có phân bố rộng toàn quốc nhưng rất hiếm gặp, hiện đang là đối tượng bị thu bắt để trao đổi, buôn bán trong nước và trên thị trường quốc tế. Dự đoán số lượng cá thể bướm này ở một số nơi còn sẽ bị suy giảm mạnh do tốc độ phá rừng ẩm để xây dựng các công trình kinh tế .

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.44-BƯỚM PHƯỢNG CAM

Sưu tập :

B.44- Bướm phượng cam Papilio demoleus

Đặc điểm nhận dạng:
Là loài bướm Phượng dễ phân biệt nhất trong tất cả các loài bướm. Cánh có nền đen và các đốm trắng xanh. Cuối mép cánh sau có một đốm đỏ lớn. Bướm cái hơi lớn hơn và các đốm ngả sang màu vàng hơn so với bướm đực. Đây là loài bướm khó có thể bị nhầm lẫn. Bướm đực và bướm cái giống nhau. Sải cánh: 80-100mm.
Sinh học sinh thái:
Phổ biến khắp nơi, gặp quanh năm nhưng số lượng ít. Đẻ trứng trên các loài cây thuộc họ cam, chanh, quất và một số loài cây hoang dại khác. Sâu non tuổi nhỏ có màu sắc trông giống như phân chim, sâu lớn chuyển sang màu xanh với các đốm và vạch đen trên thân. Thường có màu xanh khi mới hoá nhộng, có màu như một đoạn cành cây khô khi sắp vũ hoá thành bướm. Chúng xuất hiện chủ yếu ở ven làng, vườn và công viên trong thành phố. Chúng bị hấp dẫn bởi một số cây hoa và cam chanh. Sâu non ăn một số cây thuộc họ Cam Rutasceae (các chi Cam, Chanh rượu, Quýt gai) và cả trên cây Táo - họ Táo Rhamnaceae và chi Phá cố chỉ - họ Đậu Fabaceae.
Phân bố:
Phân bố rộng rãi khắp nơi, cả trong các thành phố lớn. Phân bố phổ biến ở Srilanca, Ấn Độ đến Đông Dương và ở một số đảo thuộc quần đảo Sanda, New Ghine và Australlia. Đây là loài phổ biến ở khắp Việt Nam. Tên bướm được đặt do thường phổ biến trong các vườn cam, chanh.
Giá trị, tình trạng và biện pháp bảo vệ:
Được coi là sâu hại trong ngành trồng trọt. Tuy nhiên chưa bao giờ thành dịch hại. Là loài có màu sắc đẹp sắc sỡ nên có thể nuôi với mục đích thu mẫu làm tiêu bản, làm tranh Đông hồ ghép cánh bướm để trao đổi, thương mại. Nhân nuôi chúng rất dễ dàng bởi cây chủ của chúng là cây trồng thuộc họ cam, chanh.

Nguồn : SVRVN & Internet

Trích dẫn :

B.45- BƯỚM PHƯỢNG DẢI XANH

Sưu tập :

B.45- Bướm phượng dải xanh Papilio demolion
Đặc điểm nhận dạng:
Mặt trên cánh có màu đen nhung vùng giữa cách trước có 9 đốm màu xanh nhạt không đồng nhất nhỏ dần về phía chóp cánh. Giữa cánh sau là một mảng màu xanh nhạt kéo dài đến tận phần gốc cánh. Đuôi phượng kéo dài ở cánh sau có màu đen, vùng mép ngoài của cánh sau là nhửng đốm màu xanh nhạt. Mặt dưới cánh có màu đen bạc và 9 đốm màu xanh nhạt không đồng nhất nhỏ dần về phía chóp cánh. Vùng costal cánh trước có một dãy những gân cánh màu bạc kéo dài bắt đấu từ gốc cánh kéo dài đến vùng chót cánh và mờ dần, những gân cánh phí bên trong ngắn hơn. Cánh sau với 7 mảng màu trắng đen viền cam rất rõ. Đầu, râu, ngực, xúc biện và lưng màu đen nhung, bụng dưới màu trắng nhạt.
Nơi sống, sinh thái:
Bướm bay rất nhanh và thường bị thu hút bởi chất thải của các loài thú rừng và thường tụ tập thành bầy để hút chất thải cùng với các loài khác ở các vũng nước đọng trong rừng. Loài này chỉ thấy xuất hiện ở các khu rừng còn tốt ở các tỉnh miền Đông nam bộ. Cây ký chủ của sâu non là các loài thuộc họ Cam Rutaceae - thuộc các giống Citrus sp.
Phân bố:
Loài này phân bố ở Thái Lan, Cambodia. Ở Việt Nam loài này phân bố ở một số tỉnh phía Nam ở các khu rừng thường xanh thuộc Vườn quốc gia Cát Tiên, Bình Phước, Tây Ninh…Tên bướm được dịch theo nghĩa tiếng Anh

Nguồn : SVRVN & Internet