Thơ Thái Bá Tân

Tiêu đề: Re: Thơ Thái Bá Tân Mon 14 Dec 2015, 00:12

NHỮNG CÂU NÓI NỔI TIẾNG VỀ CỘNG SẢN

*
Khi có một người béo
Đứng cạnh một người gầy.
Không có nghĩa người béo
Ăn mất phần người gầy.
Nhưng đó lại là cách
Người cộng sản từ lâu
Quan niệm về gốc rễ
Của sự nghèo và giàu.
*
Cộng sản là học thuyết
Rõ ràng sai, rất sai,
Đến mức chỉ trí thức
Mới không thấy nó sai.
*
Tư bản chia thịnh vượng
Tất nhiên không đồng đều.
Cộng sản thì ngược lại,
Chia cái nghèo rất đều.
*
Tư bản và cộng sản
Có một điểm tương đồng:
Cả hai cùng cố gắng
Xóa bỏ sự bất công.
Tư bản làm điều ấy,
Cho phép dân tự do.
Cộng sản thì ngược lại
Tước của dân tự do.
*
Tư hữu là thuộc tính
Của loài người xưa nay.
Cộng sản đã thất bại
Chính vì lý do này.
*
Không thể có tư bản
Nếu không có tự do.
Không thể có cộng sản,
Nếu cho phép tự do.
*
Cộng sản là vũ khí
Nguy hiểm nhất xưa nay
Trong lịch sử nhân loại.
Và chính vũ khí này
Đã gây nên cái chết
Của một trăm triệu người.
Lớn hơn mọi cuộc chiến
Trong thế kỷ hai mươi.
*
Tư bản và cộng sản
Rất khác nhau, tất nhiên.
Đó là sự khác biệt
Giữa hai miền Triều Tiên.
Tư bản không hoàn hảo,
Nhưng nó vẫn tuyệt vời.
Có thể tuyệt vời nhất
Trong lịch sử loài người.
*
Bất chấp cả cái chết,
Từ cộng sản, nhiều người
Trốn chạy sang tư bản
Để làm lại cuộc đời.
Đó là sự lựa chọn
Giữa cái đúng, cái sai.
Giàu có và nghèo khổ,
Tự do và độc tài.
*
Giao cộng sản quản lý
Sa mạc Sahara,
Thì năm năm sau đó,
Hay thậm chí chỉ ba,
Sa mạc sẽ hết cát.
Vì sao, vì anh này
Lãng phí và thất thoát
Là vô địch xưa nay.
*
Để có được cộng sản
Trên đất nước Việt Nam,
Hai triệu người phải chết,
Chiến tranh hàng chục năm.
Nay họ học tư bản
Để làm giàu, lạ thay.
Vậy vì sao phải chết
Hai triệu con người này?

(Nguồn: 30 câu nói về chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản và chủ nghĩa tư bản – Blog Ba Sàm). Chủ nghĩa cộng sản và chủ nghĩa tư bản – Blog Ba Sàm).

Thái Bá Tân

Tiêu đề: Re: Thơ Thái Bá Tân Sat 19 Dec 2015, 21:11

100 BÀI CHÂM NGÔN PHẬT

1
Luôn thù hận người khác
Là chuốc khổ cho mình.
Không tha thứ người khác,
Lòng sẽ khó an bình.
2
Một người cứ định kiến,
Nghĩ mình tốt nhất đời,
Sẽ khó mà nhận thấy
Cái hay của mọi người.
3
Gặp nghịch cảnh, đừng sợ.
Ngược lại, phải cảm ơn.
Vì đời là nghịch cảnh,
Nhờ thế, ta lớn hơn.
4
Ta, con người, đau khổ
Vì chưa sống bằng tâm.
Vì luôn chiều thân xác,
Chạy theo các sai lầm.
5
Một khi bạn không muốn
Rước phiền não vào mình,
Thì không ai có thể
Làm bạn thấy bực mình.
6
Khi vui sướng, hãy nghĩ
Vui sướng không kéo dài.
Khi buồn đau, hãy nghĩ
Buồn đau không kéo dài.
7
Chỉ có thể an lạc
Và thấy lòng thảnh thơi
Khi ta học được cách
Buông bỏ hết sự đời.
8
Khi ta mong người khác
Được hạnh phúc hơn mình,
Nghĩa là ta độ lượng
Đang bố thí vô hình.
9
Muốn thay đổi người khác,
Phải thay đổi chính mình.
Muốn chinh phục người khác,
Phải chinh phục chính mình.
10
Bởi không ai có thể
Thay đổi được đời này.
Vậy chỉ còn một cách -
Thay đổi mình hàng ngày.
11
Không ném đá con chó
Đang vô cớ sủa anh.
Không bận tâm suy nghĩ
Người đang nói xấu anh.
12
Một ngày ta cố chấp,
Ta ân hận suốt đời.
Hãy rộng lòng lượng thứ
Với tất cả mọi người.
13
Mỗi vết thương, dù nhỏ
Là một bước trưởng thành.
Hãy giữ vết thương ấy
Như một phần đời anh.
14
Được sống thêm một ngày
Là hạnh phúc một ngày.
Người cụt chân đau khổ
Hơn người không có giày.
15
Ở đời, mọi cái đẹp
Luôn giản dị, bình thường.
Tốt, không cần phải nói.
Hữu xạ tự nhiên hương.
16
Thời gian là phương thuốc
Công hiệu và tuyệt vời.
Thời gian giúp xóa sạch
Mọi phiền muộn cuộc đời.
17
Một người mà không biết
Yêu chính bản thân mình,
Thì người ấy không thể
Yêu những người quanh mình.
18
Không thể không đau khổ
Và suốt đời buồn lo
Những người luôn cố chấp,
Chuyện bé xé thành to.
19
Với những gì ta có,
Hãy cảm ơn cuộc đời.
Với những gì chưa có,
Hãy cảm ơn cuộc đời.
20
Cẩn thận khi nói dối.
Vì trót nói một lời,
Thì dù muốn, không muốn,
Phải nói tiếp mười lời.
21
Thực ra thì nhân quả
Không nợ ta điều gì.
Vậy đừng oán trách nó
Trong bất cứ điều gì.
22
Một ngày sống vô ích
Với mình và với người,
Là một ngày ăn cắp
Của mình và của người.
23
Một người đã dốt nát
Lại còn thích ba hoa,
Chẳng khác người ở bẩn
Cứ thích xức nước hoa.
24
Biết tôn trọng người khác
Là biết tôn trọng mình.
Người biết tôn trọng mình
Sẽ tôn trọng người khác.
25
Ngẫu nhiên là sự đến.
Đi mới là tất nhiên.
Tùy duyên mà bất biến.
Bất biến mà tùy duyên.
26
Vũ khí quan trọng nhất
Ấy là lòng từ bi.
Ai có được cái ấy
Thì chẳng cần thêm gì.
27
Phần lớn ta, rốt cục,
Làm ba điều trong đời:
Dối mình và dối người,
Và bị người lừa dối.
28
Gặp khó khăn, nguy hiểm,
Chỉ một cách: Chúng ta
Phải đối mặt với nó
Và tìm cách vượt qua.
29
Khi khư khư giữ chặt
Cái gì đó trong tay.
Rốt cục trong tay bạn
Chỉ có được cái này.
30
Người ta làm việc thiện
Là để giúp chúng sinh.
Nhưng một phần trong đó
Cũng là giúp chính mình.
31
Chỉ một cách duy nhất
Để tâm hồn thảnh thơi
Là bình thản đón nhận,
Không trách trời, oán người.
32
Ở đời, cái đẹp nhất
Không thể nhìn hoặc tim,
Mà phải cảm nhận nó
Bằng tất cả trái tim.
33
Bóng tối không bao giờ
Có thể xua bóng tối.
Cũng thế, chỉ tình yêu
Xua hận thù, tội lỗi.
34
Chỉ có hai lựa chọn
Ta đối mặt hàng ngày:
Chấp nhận cái có sẵn,
Hoặc tìm cách đổi thay.
35
Đừng quên: mỗi sáng dậy,
Tức là ta tái sinh.
Và điều quan trọng nhất -
Ta làm gì với mình.
36
Đừng quên: Mỗi buổi sáng,
Thức dậy cùng bình minh,
Ta có thêm cơ hội
Để làm mới chính mình.
37
Ghét, thù hận không khó,
Cái khó là thương yêu.
Cũng vậy, sống thiện khó,
Sống ác dễ hơn nhiều.
38
Cái ta làm cho mình
Sẽ mất khi ta chết.
Cái ta làm cho đời
Sẽ trường tồn, bất diệt.
39
Cây mọc được xanh tốt,
Lại còn cho quả ngọt
Là nhờ ở dưới cây
Xác chết tích lâu ngày.
40
Muốn thực sự hơn người,
Ta phải nhìn lên trời,
Vì khi ta nhìn xuống,
Ta thấy ta hơn người.
41
Trời - lúc nắng, lúc mưa.
Người - lúc vui, lúc khổ.
Đừng quá thiếu, quá thừa.
Đừng quá lớn, quá nhỏ.
42
Khi ta sống hết mình,
Nghĩa là ta quên mình.
Tưởng không sống cho mình,
Nhưng lại sống cho mình.
43
Mỗi người một thế giới
Duy nhất, không giống ai,
Nhiều tầng như vũ trụ,
Bí ẩn như con bài.
44
Ai cũng sống vì mình,
Mà nên sống vì mình,
Rồi mới vì người khác,
Tức là cũng vì mình.
45
Khi đi về phía trước,
Phía mặt trời long lanh,
Tức là ta để lại
Bóng tối sau lưng mình.
46
Mọi việc không vô cớ,
Vậy đừng quên điều này:
Trong cái may có rủi,
Trong cái rủi có may.
47
Tai họa thường bắt đầu
Bằng một cơn cuồng giận,
Và kết quả về sau
Là nỗi buồn hối hận.
48
Ở đời, hỏi có gì
Hơn lòng thương, lẽ phải?
Mọi cái sẽ qua đi,
Chỉ tình người ở lại.
49
Cái đau không xuất hiện
Tự nhiên trong người anh.
Mà nó là dấu hiệu
Cái gì đó không lành.
50
Người ngu tìm hạnh phúc
Ở đâu đó xa xôi.
Người khôn tìm hạnh phúc
Ngay ở chỗ mình ngồi.
51
Ta có thể né tránh
Một thực tế đắng cay,
Nhưng không thể né tránh
Hậu quả của điều này.
52
Ai một lần nói dối,
Rồi lần hai, lần ba,
Sẽ nghĩ rằng nói dối
Không có gì xấu xa.
53
Người khôn, trong mọi chuyện,
Đều tính trước đường lui.
Đừng vội vã cưa, chặt
Cành cây mình đang ngồi.
54
Khi biết được thói xấu
Và cái yếu của mình,
Ta đã đi một nửa
Con đường tới thông minh.
55
Đừng bao giờ tức giận.
Đừng bao giờ dọa người.
Nên mở đầu, kết thúc
Câu chuyện bằng nụ cười.
56
Hứa vượt quá khả năng
Chính là người giả dối.
Hứa hay mà không làm
Là một dạng tội lỗi.
56
Người ta làm việc thiện
Để giúp đỡ chúng sinh.
Nhưng một phần trong đó,
Cũng là giúp chính mình.
57
Không việc gì phải sợ
Người khác chống lại anh.
Chính nhờ gió thổi ngược,
Diều bay lên trời xanh.
58
Nếu muốn thì hãy cố
Thành người tốt ở đời.
Có điều đừng chứng tỏ
Với mình và với người.
59
Người đời, kể cũng lạ,
Thường rất dễ bị lừa.
Nhưng thật khó thuyết phục
Rằng họ đang bị lừa.
60
Chưa hẳn đã thất bại,
Ngã nhiều lần trong đời.
Nhưng anh sẽ thất bại,
Nếu đổ lỗi cho người.
61
Cái gì cũng có giá.
Giá học để thông minh
Luôn rẻ hơn cái giá
Ngu do không học hành.
62
Xin đừng quên, cái ác
Ẩn náu trong mỗi người.
Nhiều khi nó thắng thế,
Chui ra để hại đời.
63
Con người, ai cũng sợ.
Chỉ sợ ít hay nhiều.
Học nhiều sẽ sợ ít.
Học ít sẽ sợ nhiều.
64
Cảm giác sâu lắng nhất
Thường cảm thấy về đêm
Khi xung quanh yên tĩnh
Và lòng cũng lặng êm.
65
Hãy nói khi cảm thấy
Những lời nói của anh
Hay hơn sự im lặng.
Im lặng cũng tốt lành.
66
Sự thanh thản chí đến
Đâu đó từ bên trong.
Đừng thơ ngây tìm kiếm
Bên ngoài mà mất công.
67
Con chó được yêu quí
Không vì tiếng sủa hay.
Đánh giá người phải nhớ
Qua công việc hàng ngày.
68
Trên đời có nhiều cái
Không cần hiểu làm gì.
Nó tồn tại, còn việc
Chấp nhận không thì tùy.
69
Trở thành giàu tưởng khó,
Mà không khó lắm đâu.
Khi ta cảm thấy đủ,
Tức là ta đã giàu.
70
Để nhìn thấy ánh sáng,
Hạt giống chịu vùi sâu
Trong đất bẩn đen tối,
Rồi ngoi lên, ngẩng đầu.
71
Hạnh phúc là nụ cười.
Không nhất thiết mình cười,
Mà nhìn thấy người cười.
Vậy hãy làm họ cười.
72
Khi chỉ tay giận dữ
Mắng người trước đám đông,
Trước hết phải xem kỹ
Tay mình có sạch không.
73
Nếu ta nghĩ tiền bạc
Quan trọng nhất trên đời,
Thì rốt cuộc, suốt đời
Ta chạy theo tiền bạc.
74
Anh chán đời, có thể
Nguyền rủa cuộc đời mình.
Đừng quên, có ai đó
Chỉ mong được như anh.
75
Không có gì để nói,
Tốt hơn, đừng nói gì.
Cũng thế, chưa định hướng,
Đừng vội vã bước đi.
76
Ở đời, quan trọng nhất
Là hãy cố giúp người.
Nếu không thể giúp được,
Thì cũng đừng hại người.
77
Khi giận, không quyết định
Làm bất cứ điều gì.
Khi vui, không được hứa
Với ai bất cứ gì.
78
Trưởng thành không phải lúc
Anh nói điều phi thường,
Mà lúc anh suy ngẫm
Về những điều bình thường.
79
Nhìn người khác, cố tránh
Nhìn xuống, kiểu bề trên,
Trừ phi anh nhìn xuống
Để đỡ họ đứng lên.
80
Đừng quan trọng thái quá
Mọi việc ở đời này,
Một khi ta nghĩ nó
Vô thường như cánh mây.
81
Suy cho cùng, cuộc sống
Không nợ ta điều gì,
Nên có quyền quyết định
Cho, không cho ta gì.
82
Mỉm cười với người khác
Là cái đẹp ở đời.
Nhưng còn đẹp hơn thế
Là làm người khác cười.
83
Thỉnh thoảng trong cuộc sống
Nhớ ngồi yên một mình
Để tận hưởng cuộc sống
Được ngồi yên một mình.
84
Cho - đừng để lợi dụng.
Yêu - đừng vội yêu ngay.
Nghe - đừng mất chính kiến.
Tin - đừng quá thơ ngây.
85
Ở đời, khó khăn nhất -
Phải biết mình là ai.
Còn chấp nhận điều ấy
Là khó khăn thứ hai.
86
Bức xúc, muốn tâm sự,
Nên cẩn thận chọn người.
Không phải ai cũng bạn,
Cả khi họ mỉm cười.
87
Bạn có thể tha thứ
Để làm lại từ đầu.
Nhưng tha thứ lần sau
Thì quả là ngu ngốc.
88
Sự kiên nhẫn không phải
Là thời gian ta chờ,
Mà cách ta cư xử
Trong thời gian phải chờ.
89
Cuộc đời này quá ngắn
Để chúng ta buồn rầu
Vì những người vớ vẩn
Và những chuyện không đâu.
90
Ta chỉ sống một lần
Rồi rơi và giấc ngủ.
Nhưng sống tốt đời mình,
Một lần là quá đủ.
91
Ta không thể thay đổi
Những người xung quanh mình.
Nhưng vẫn có thể chọn
Người ta cho gần mình.
92
Rốt cục, ta phải chọn:
Tự đi hết cuộc đời,
Hay để người ta kéo
Đến tận cuối kiếp người.
93
Ta không thể để mất
Cái chưa có bao giờ.
Đừng buồn vì hiện thực
Không giống như ước mơ.
94
Người ngồi yên một chỗ,
Dẫu uyên bác, thông minh,
Sẽ không nghe tiếng xích
Đang trói buộc chân mình.
95
Một người mà có thể
Ngoái lại nhìn rất xa,
Người ấy càng có thể
Nhìn phía trước rất xa.
96
Bắt đầu một ngày mới,
Nên nhớ, bằng nụ cười.
Rồi mang nụ cười ấy
Đi đến với mọi người.
97
Có con đường ngắn nhất
Để vượt qua khó khăn,
Là đi xuyên qua nó.
Các đường khác không cần.
98
Một người dám thừa nhận
Sự yếu kém của mình,
Thì người ấy thực sự
Dũng cảm và trưởng thành.
99
Đừng sợ, khi ai đó
Ném gạch về phía anh.
Hãy bình tĩnh nhặt chúng,
Xây nền móng cho mình.
100
Sống chậm và giản dị -
Cách sống của người khôn.
Nó thực sự rất tốt
Cho thế xác, tâm hồn.

Thái Bá Tân

Tiêu đề: Re: Thơ Thái Bá Tân Sun 27 Dec 2015, 20:25

Bài thơ tứ tuyệt ấy
Vang vọng mãi lòng người.
Bốn câu thơ ngắn gọn
Xuyên suốt đã bao đời.

Nước Nam người Nam ở.
Trời định thế từ lâu.
Đừng có mà xâm phạm,
Kẻo lại bị đánh đau.

Không gì đúng hơn thế.
Cũng không gì hay hơn.
Đó là lời cảnh cáo
Nhằm bảo vệ giang sơn.

Đến nay vẫn chưa biết
Ai viết bài thơ này.
Điều ấy không quan trọng.
Quan trọng là nó hay.

Nó nói đúng khí phách
Của con cháu Lạc Rồng,
Bản tuyên ngôn đôc lập,
Lời thề với non song.

Thái úy Lý Thường Kiệt
Đã đọc vang bài thơ
Trong đền thờ Trương Hống,
Huyện Yên Phong bây giờ.

Tuyến phòng thủ Như Nguyệt
Đứng sừng sững bên sông.
Binh sĩ nghe tướng đọc
Mà thấy náo nức lòng.

Rồi vạn người như một
Tiến lên theo tiếng thơ.
Khiến quân Tống bỏ chạy,
Ô nhục tận bây giờ.

Nhà thơ không xung trận
Trong trận ấy bên sông,
Nhưng với bài tứ tuyệt
Đã góp phần lập công.

HỘI NGHỊ DIÊN HỒNG

Giặc xâm lược Mông Cổ,
Sau thất bại lần đầu,
Đem quân đánh Đại Việt
Hai mươi bảy năm sau.

Năm mươi vạn phía Bắc,
Mười vạn phía Chiêm Thành,
Chúng đưa quân ồ ạt,
Hòng đánh nhanh, thắng nhanh.

Biết trước dã tâm giặc,
Năm một hai tám hai,
Tức là ba năm trước,
Vua và các tướng tài

Gặp nhau ở Hội nghị
Có tên là Bình Than
Để bàn mưu giữ nước,
Chống bọn giặc hung tàn.

Hai năm sau, sứ Việt
Do Trần Phủ cầm đầu
Sang, tìm kế hoãn chiến,
Nhưng chẳng đi đến đâu.

Biết không thể hòa hoãn,
Thượng hoàng Trần Thánh Tông
Bèn cho mở Hội nghị
Ở cung điện Diên Hồng.

Khách mời dự Hội nghị
Là các bậc cao niên
Gồm già làng, trưởng lão
Đến từ khắp mọi miền.

Vua mở yến chiêu đãi,
Rồi nói họa Nguyên Mông,
Xin các cụ cho biết:
Ta nên đánh hay không?

Vốn quanh năm chân đất,
Nay được vào hoàng cung,
Được vua ân cần tiếp,
Các cụ vui vô cùng.

Rồi trăm người như một,
Hô to cùng đức vua:
“Đánh! Sát thát! Sát thát!
Đánh đến khi giặc thua!”

Sau Hội nghị, các cụ
Về các làng bản mình
Khích lệ các con cháu
Tham gia vào việc binh.

Hội nghị Diên Hồng ấy
Thể hiện được lòng dân,
Thề quyết tâm giữ nước
Cùng các vị vua Trần.

Vua Trần có thể quyết
Chủ chiến hay chủ hòa,
Nhưng tôn trọng dân chúng
Hỏi đại sự quốc gia.

Quân và dân như một,
Nhờ thế đã đồng lòng,
Ý chí cả dân tộc
Thắng được họa Nguyên Mông.

Một tấm gương trị nước
Giá trị đến ngày nay.
Muốn bảo vệ Tổ quốc,
Phải nhớ bài học này.

CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG

1
Có một trận đánh lớn,
Một chiến thắng vẻ vang
Trong lịch sử dân tộc,
Là chiến thắng Bạch Đằng.

Chiến thắng ấy oanh liệt
Chấm dứt hơn nghìn năm
Phải lệ thuộc phương Bắc,
Đau khổ và tối tăm.

Nó lật sang trang mới
Trong lịch sử nước nhà.
Một kỷ nguyên độc lập,
Cho vua và dân ta.

Kỷ nguyên xây dựng nước,
Của văn hóa Thăng Long,
Của văn minh Đại Việt,
Thắng Minh, Tống, Nguyên Mông...

2
Đất nước ta thời ấy
Gọi là Tĩnh Hải Quân,
Còn chưa có quốc hiệu,
Chưa có vua và thần.

Năm chín trăm ba mốt,
Dương Đình Nghệ dấy binh
Đánh đuổi quân Nam Hán,
Tự phong vua cho mình,

Gọi là Tiết Độ Sứ.
Được sáu năm, và rồi
Nha tướng Kiều Công Tiễn
Giết Nghệ để cướp ngôi.

Con rể Dương Đình Nghệ
Là danh tướng Ngô Quyền,
Chiêu binh đánh Công Tiễn,
Trừng trị tội đê hèn.

Công Tiễn sợ, vội vã
Cầu Nam Hán cứu nguy.
Vua Nam Hán, Lưu Nghiễm,
Liền hưởng ứng tức thì.

Hắn sai con, Hoằng Tháo,
Đắc thắng và hung hăng,
Dẫn hai vạn quân thủy
Tiến vào sông Bạch Đằng.

Ngô Quyền, trong khi đó,
Từ châu Ái đánh ra
Giết chết Kiều Công Tiễn,
Chiếm được thành Đại La.

Ông liền cho binh sĩ
Đóng cọc xuống dòng sông,
Những chiếc cọc to, nhọn,
Mũi bịt sắt, bịt đồng.

Cuối đông năm ba tám,
Hoằng Tháo cho chiến thuyền
Từ cửa sông hùng hổ
Cứ rẽ nước tiến lên.

Quân Việt nhử phía trước,
Thuyền chúng tiến sâu vào.
Bất chợt thủy triều rút,
Các cọc nhọn nhô cao.

Phần lớn thuyền bị thủng,
Phần khác kẹt giữa dòng.
Quân Ngô Quyền lúc ấy
Mới được lệnh tấn công.

Hơn nửa quân giặc chết.
Hoằng Tháo, vốn hung hăng,
Giờ bỏ mạng nhục nhã,
Vùi dưới sông Bạch Đằng.

Nghe tin con tử trận,
Vua Nam Hán thất kinh,
Đang phục ở biên giới,
Đành ra lệnh thoái binh.

Thế là từ trận ấy,
Cứ teo dần, teo dần
Giấc mộng của Nam Hán
Đánh chiếm Tĩnh Hải Quân.

Về sau, Trần Hưng Đạo
Cũng dùng cách đánh này
Mà thắng quân Mông Cổ.
Một cách đánh cực hay.

Năm chín trăm ba chín
Ngô Quyền lập triều Ngô
Của một nước độc lập,
Cổ Loa là kinh đô.

Theo các nhà lịch sử,
Ông là vua của vua.
Ông đánh thắng Đại Hán.
Giờ ta, không lẽ thua?

BA LẦN ĐÁNH THẮNG GIẶC NGUYÊN MÔNG

Thái sư Trần Thủ Độ
Đã chuyển giao nhẹ nhàng
Ngai vua cho Trần Cảnh
Từ tay Lý Chiêu Hoàng.

Trong khi đó, phương Bắc
Đầu thế kỷ mười ba,
Người Mông Cổ đánh chiếm
Một vùng đất bao la

Gồm châu Âu, Tây Á,
Rồi như cơn cuồng phong,
Đánh chiếm nhà Tây Hạ,
Xuống phía Nam, phía Đông.

Tiêu diệt nước Nam Tống
Là mục đích đầu tiên,
Chúng mượn đường Đại Việt
Để từ dưới đánh lên.

Các vua Trần từ chối,
Còn nhốt sứ trong nhà.
Năm một hai năm tám,
Chúng đem quân đánh ta.

Gần năm vạn binh sĩ,
Từ Vân Nam tràn sang.
Chúng làm cỏ mọi thứ,
Đồng ruộng và xóm làng.

Hai vua của Đại Việt
Là Thái Tông, Thánh Tông
Dẫn quân ra nghênh chiến,
Nhưng do địch quá đông,

Trận ấy ở Vĩnh Phúc,
Quân Đại Việt thua to,
Thua cả trận Phù Lỗ
Ở bên sông Cà Lồ.

Vua nhà Trần quyết định
Rút khỏi thành Thăng Long,
Làm “nhà không vườn trống”,
Gây khó cho quân Mông.

Nhưng mười ngày sau đó,
Hai vua Trần cùng nhau
Đánh bại quân Mông Cổ
Trong trận Đông Bộ Đầu,

Giờ thuộc đất Hà Nội,
Quận Ba Đình ngày nay.
Giặc phải rút về nước,
Cũng theo đường Bắc - Tây.

Chỉ trong vòng nửa tháng
Cuộc chiến tranh xẩy ra
Và nhanh chóng kết thúc,
Phần thắng thuộc về ta.

3
Hăm bảy năm sau đó,
Tức một hai tám năm
Quân Nguyên Mông lần nữa
Đánh Đại Việt phía Nam.

Quân số năm mươi vạn,
Muốn đánh nhanh, thắng nhanh,
Hai đường bộ phía Bắc,
Đường thủy từ Chiêm Thành.

Cũng như lần thứ nhất,
Lần này quân Nguyên Mông
Thắng trận ở Vạn Kiếp,
Lạng Sơn và sông Hồng.

Sau khi vượt biên giới,
Chưa đầy hai mươi ngày,
Thăng Long bị chúng chiếm.
Tình thế quả rất gay.

Các vua Trần tạm rút
Về Nam Định, Ninh Bình,
Rồi sau theo đường biển,
Lên chốt vùng Quảng Ninh.

Ở phía Nam, quân giặc
Đánh ra từ Chiêm Thành,
Liên tiếp giành thắng lợi
Ở Xứ Nghệ, xứ Thanh.

Đây cũng là vùng đất
Mà vua tôi nhà Trần
Đã rút về chốt giữ,
Đợi thời và yên dân.

Cũng giống như lần trước,
Quân Nguyên gặp khó khăn,
Vì “tiêu thổ kháng chiến”,
Người và ngựa thiếu ăn.

Tinh thần binh sĩ xuống,
Chỉ huy thì nản lòng.
Từ Thanh Hóa lúc ấy
Quân Đại Việt phản công,

Và liên tiếp thắng lợi
Ở Hàm Tử, Chương Dương.
Thành Thăng Long giải phóng,
Chặn hết các ngả đường.

Quân Nguyên Mông tháo chạy.
Bị chặn ở sông Cầu.
Cánh phía Nam bị diệt
Ở Tây Kết, Khoái Châu.

4
Quân Nguyên Mông đại bại,
Lo quân lương, chiến xa,
Đóng thêm nhiều tàu chiến,
Đánh Đại Việt lần ba.

Chúng chia làm ba cánh,
Từ Vân Nam, Quảng Tây
Và Quảng Đông - đường biển -
Hành quân gấp đêm ngày.

Đó là năm tám bảy,
Cuộc chiến cũng không lâu,
Từ tháng Chạp năm ấy
Đến tháng Tư năm sau.

Quân giặc năm mươi vạn,
Quân Trần chỉ hai mươi,
Nhưng ta hơn “địa lợi”
Và hơn cả “nhân thời”.

Giống như hai lần trước,
Chúng chiếm được Thăng Long,
Nhưng thiếu lương, quân đói,
Binh lính lại nản lòng.

Hơn thế, vì bão biển,
Vì thuyền đi lạc đường,
Trần Khánh Dư lại đánh,
Nên mất hết quân lương.

Quân ta do thế yếu,
Về chốt ở Hải Phòng,
Thường tập kích Vạn Kiếp,
Đánh quân thủy trên sông.

Bị đói, bị chia cắt,
Giặc rút khỏi Thăng Long,
Co cụm ở Vạn Kiếp.
Quân Trần chưa tấn công,

Chúng đã chủ động rút,
Đi qua ngả Cao Bằng.
Còn toàn bộ quân thủy
Bỏ mạng trận Bạch Đằng.

Thế là lại thất bại,
Cả ba lần, vua Nguyên,
Thế tổ Hốt Tất Liệt,
Vẫn còn chưa chịu yên.

Hắn muốn đánh Đại Việt,
Chờ thời, chờ binh tình.
Có lần đã xuất phát,
Tướng chết mà hoãn binh

Năm một hai chín bốn,
Định xuất quân, bất ngờ
Hốt Tất Liệt ốm chết,
Mang mộng ấy xuống mồ.

Môt trang sử chói lọi.
Ba lần thắng Nguyên Mông,
Một đế quốc tự mãn
Luôn thắng Tây, thắng Đông.

Đây là thắng lợi lớn
Của binh sĩ, nhân dân,
Hưng Đạo vương Quốc Tuấn
Và của các vua Trần.

Thái Bá Tân

Tiêu đề: Re: Thơ Thái Bá Tân Sun 27 Dec 2015, 20:29

CHIẾN THẮNG RẠCH GẦM – XOÀI MÚT

Năm Một Bảy Tám Bốn,
Quân Xiêm đánh nước ta.
Ba vạn quân đường bộ
Tiến về hướng Cần Thơ.

Hai vạn quân đường thủy
Đi theo hướng Kiên Giang,
Đổ bộ lên Rạch Giá,
Nhanh và khá dễ dàng.

Năm Tám Lăm, tháng Một,
Nguyễn Huệ dẫn đại binh
Tiến thẳng vào Gia Định.
Mỹ Tho là bản doanh.

Ông nghiên cứu trận địa
Quyết định chọn khúc sông
Rach Gầm đến Xoài Mút
Để chuẩn bị tấn công.

Khúc sông rộng nghìn mét,
Sáu nghìn mét chiều dài,
Hai bên bờ rậm rạp,
Tiện bố trí phục mai.

Giữa có hòn đảo nhỏ
Cũng um tùm cỏ cây.
Ông ém quân, đợi sẵn
Chờ địch đi qua đây

Sáng mười chín, tháng Một
Năm Một Bảy Tám Năm,
Nhử địch vào mai phục,
Từ Xoài Mút, Rạch Gầm

Và từ cù lao nhỏ
Quân Nguyễn Huệ tấn công,
Bất ngờ và mãnh liệt.
Không biết trước đề phòng,

Nên chiến thuyền Xiêm Thái
Đã bị đánh tan tành,
Chiếc chìm, chiếc bị cháy.
Trận đánh kết thúc nhanh.

Hơn hai vạn quân thủy,
Sống sót mấy nghìn người,
Theo đường bộ về nước.
Một đòn đau nhớ đời.

Trong đó có Nguyễn Ánh,
Sang Xiêm xin lưu vong,
Nhưng mộng quay về nước
Vẫn ấp ủ trong lòng.

Trận Rạch Gầm - Xoài Mút
Của Nguyễn Huệ Quang Trung
Là trang sử oanh liệt,
Một chiến thắng oai hùng.

Theo Đại Nam Thực Lục:
Quân Xiêm sau trận này,
Nghe hai tiếng Đại Việt,
Hồn vía liền lên mây.

*
Hay tin quân thủy chết,
Quân bộ Xiêm chạy dài.
Nguyễn Huệ đã tính kế
Diệt Chúa Trịnh Đàng Ngoài.

Bấy giờ quân Chúa Trịnh
Đang đóng ở Phú Xuân.
Chúng giở trò quấy nhiễu,
Gây bất bình trong dân.

Năm Một Bảy Tám Sáu,
Ông vượt đèo Hải Vân
Cùng tướng Nguyễn Hữu Chỉnh
Tiến đánh thành Phú Xuân.

Nhờ đang mùa nước lớn,
Thuyền nghĩa quân tiến nhanh.
Cùng bộ binh nhiều hướng,
Nguyễn Huệ áp chân thành.

Quân Trịnh bị tiêu diệt
Vì bạc nhược, nản lòng.
Thừa thắng, quân Nguyễn Huệ
Chiếm toàn bộ Đàng Trong.

Tiếp đến, ông lập tức
Tiến quân ra Bắc Kỳ
Để “Phù Lê diệt Trịnh”,
Rầm rập bước quân đi.

Tháng Bảy năm Tám Sáu
Ông đánh thành Thăng Long.
Chúa Trịnh bị dân bắt
Và giao nộp cho ông.

Thế là đã chấm dứt
Hai thế kỷ kéo dài
Chính quyền của Chúa Trịnh,
Thường được gọi Đàng Ngoài.

Dòng sông Gianh thơ mộng
Thôi không là dòng sông
Một thời vốn chia cắt
Đằng Ngoài và Đàng Trong.

*
Khi dẹp xong Chúa Trịnh,
Trao quyền cho vua Lê,
Nguyễn Huệ cùng binh tướng
Lên đường trở về quê.

Ông cho Nguyễn Hữu Chỉnh
Giúp trấn thủ Nghệ An
Cùng tướng Nguyễn Văn Duệ
Cai quản cả địa bàn.

Chẳng bao lâu, miền Bắc
Lại rối loạn, vua Lê
Mời Hữu Chỉnh ra dẹp.
Dẹp xong, Chỉnh không về,

Mà ở lại Miền Bắc
Còn tỏ ra lộng hành,
Ra mặt chống Nguyễn Huệ,
Củng cố lực lượng mình.

Hay tin này, Nguyễn Huệ
Lập tức từ Phú Xuân
Cử tướng Vũ Văn Nhậm
Ra trị tên gian thần.

Trị xong Chỉnh, thật tiếc,
Đến lượt Nhậm khinh nhờn,
Cũng có ý thoán nghịch,
Bất tuân lệnh Tây Sơn.

Năm Một Bảy Tám Tám,
Nguyễn Huệ ra Thăng Long,
Diệt Nhậm, vua Lê sợ
Trốn sang bên kia sông.

Nhiều sĩ phu nổi tiếng
Giúp Nguyễn Huệ hết lòng
Giữ chính quyền Miền Bắc
Khi ông ở miền Trong.

Đó là Ngô Thì Nhậm,
Một chí sĩ Bắc Hà,
Phan Huy Ích, Nguyễn Thiếp
Và nhiều người gần xa.

Thái Bá Tân

Tiêu đề: Re: Thơ Thái Bá Tân Sun 17 Apr 2016, 14:21

TẬP LÀM THƠ NĂM CHỮ

NHẬP MÔN

Thực chất, thơ năm chữ
Phong cách Thái Bá Tân,
Đơn giản là văn nói
Có kèm theo chút vần.

Viết nó không khó lắm.
Các bác muốn thì đây,
Tôi xin mách vài nước.
Đại khái như thế này.

Một, là phải có ý,
Có ý mới làm thơ.
Cố tìm ý độc đáo,
Triết lý và bất ngờ.

Hai, là khi thể hiện,
Chỉ dùng từ bình dân,
Nôm na và dễ hiểu.
Ba, là khâu ghép vần.

Vần có bằng và trắc.
Câu một với câu ba,
Câu hai với câu bốn
Phải vần nhau mượt mà.

Xưa tôi vần kinh khủng,
Nay lười, viết lăng nhăng,
Không chịu tìm vần trắc,
Chỉ tìm vần vần bằng.

Trắc và bằng lần lượt
Trong một khổ bốn câu.
Thằng nào trước cũng được,
Nhưng phải vần với nhau.

Ghép vần hơi khó đấy.
Cả tôi, hàng chuyên gia,
Mà nhiều lúc đực mặt,
Tịt, tìm mãi không ra.

Được vần thì mất ý,
Được ý thì mất vần.
Cái khó là chỗ ấy.
Suýt bỏ nghề nhiều lần.

Nếu tìm mãi không được
Thì viết lại từ đầu,
Thử tìm các vần khác,
Chịu khó tìm thật lâu.

Bốn, và quan trọng nhất -
Không được viết linh tinh.
Vì “văn dĩ tải đạo”,
Thơ phải phải ấm cái tình.

CÁC HÌNH THỨC VẦN

Thơ ngũ ngôn năm chữ
Đơn giản và rất hay.
Tiếc là ta bỏ phí
Không khai thác thằng này.

Ta có thể dùng nó
Để viết thơ trữ tình.
Trữ tình cực kỳ nhé,
Mượt mà và lung linh.

Ngược lại, khi cần thiết,
Nó là thơ nôm na,
Như lâu nay tôi viết,
Kiểu thơ vè, diễn ca.

Thơ ngũ ngôn mỗi khổ
Thường chỉ có bốn câu.
Vần có thể biến tấu
Rất nhiều cách khác nhau.

Để giúp các bác hiểu,
Tôi xin trích ở đây
Một số cách phổ biến.
Đại khái là thế này.

Một, ngũ ngôn đại chúng,
Mì ăn liền, nôm na.
Không vần hai câu trắc,
Là câu một, câu ba.

Đây là kiểu dễ nhất
Tôi đang viết bây giờ,
Mà viết có chủ đích,
Kiểu văn nói bằng thơ.

Hai, là vần tuyệt đối,
Cả bốn câu đều vần,
Tạm gọi là phong cách
Trữ tình Thái Bá Tân.

Dưới đây xin các bác
Cứ đọc thử mấy bài
Tôi viết đã lâu lắm,
Năm Tám Mốt, Tám Hai.

Tôi viết nhiều thời ấy
Loại bằng trước trắc sau.
Đây là một thí dụ,
Thành kinh điển từ lâu.

TIỄN BẠN ĐI NƯỚC NGOÀI
Tặng Gấu Phạm Anh Tuấn

Rời quê hương, chúng ta,
Mỗi người đi một ngả.
Có người đi rất xa,
Sống ở miền đất lạ.

Từng ngủ cao ngang mây,
Nhiều đêm ta thầm khóc
Nhớ về những luống cày
Nơi chúng ta đã mọc.

Những người con tha phương
Vẫn hướng về Tổ quốc,
Như nước rời đại dương
Để lại rồi thành nước,

Như đã ném lên trời,
Dù xa và cao thật,
Nhưng cuối cùng vẫn rơi
Và trở về với đất.

Như đá, ta bay cao
Rồi rơi về đất mẹ,
Đất đau, nhưng lần nào
Cũng ôm ta lặng lẽ.
*

Đây là một kiểu khác,
Câu một và câu ba,
Không vần bằng, mà trắc,
Nghe cũng rất mượt mà.

DẠY CON TẬP ĐÀN

Tay con còn bé nhỏ,
Mà phím đàn lại to.
Không sao, con hãy cố
Tập đàn pi-a-nô.

Hai phím đàn đen trắng
Là phím đêm và ngày.
Phím buồn rầu lo lắng,
Phím niềm vui ngất ngây.

Đàn chỉ hai phím ấy,
Đời chỉ vui hoặc buồn
Nhạc và đời do vậy
Đang nằm trong tay con.

Đời cũng như nghệ thuật,
Có dũng cảm, có hèn.
Mọi cái phải dứt khoát
Đừng lẫn lộn trắng đen.

Tay con yếu và ngắn
Mà phím lại quá dài.
Không sao, phải kiên nhẫn,
Phải học vì ngày mai.

Bố ngồi bên, cúi nhặt
Những nốt nhạc vụng về
Con để rơi xuống đất...
Nào, đánh lại bố nghe!
*

Giờ đến thể biến tấu.
Tôi trích luôn mấy bài.
Các bác đọc thì biết,
Không cần giải thích dài.

Hãy để ý vần điệu
Và cách bố trí vần,
Cách lặp đi lặp lại,
Và làm theo thầy Tân.

Quan trọng là phải biết
Lúc nào dùng kiểu gì.
Nội dung và hình thức
Phải hài hòa cực kỳ.

ANH CHỜ EM

Anh chờ em ngoài vườn.
Trời hôm nay không lạnh
Lại đầy sao lấp lánh.
Anh chờ em ngoài vườn.

Gió hình như ngừng thổi
Mà cây cứ xạc xào.
Em không đến, vì sao?
Gió hình như ngừng thổi.

Có ngôi sao đổi ngôi,
Như mũi tên lặng lẽ
Xuyên tim anh nhè nhẹ.
Có ngôi sao đổi ngôi.

Lẽ nào em không đến?
Như anh, bầu trời đêm
Và cỏ cây chờ em.
Lẽ nào em không đến?

CA KHÚC

Anh hái hoa tặng em,
Những bông hoa mới nở.
Chúng run lên vì sợ,
Bó hoa anh tặng em.

Những giọt sương long lanh
Trên hoa như nước mắt.
Có thể hoa khóc thật
Hay chỉ sương long lanh?

Em cầm hoa mỉm cười.
Những bông hoa lộng lẫy
Nhưng em không nhận thấy
Hoa nhìn em, không cười.

Hình như hoa trách anh.
Cũng chẳng sao, có thể
Anh chiều em, cứ để
Hoa giận và trách anh.

CA KHÚC

Trái tim anh mọc cánh
Bay đến tận giường em,
Thành ngọn lửa suốt đêm,
Để em không thấy lạnh.

Như bầy chim, thơ anh
Cánh đủ màu lộng lẫy,
Sẽ hót chào em dậy
Đón buổi sáng trong lành.

Còn anh, như xác chết,
Không tim, không cả thơ.
Anh chờ em, anh chờ
Suốt đêm dài mỏi mệt.

Anh chỉ tiếc là em
Vốn thờ ơ, không biết
Rằng có người đang chết,
Đang chờ em suốt đêm...

CA KHÚC

Một mình, đêm thanh vắng
Anh đợi em lúc này,
Hai tay đầy im lặng
Im lặng đầy hai tay.

Chút hiểu lầm nho nhỏ
Mà em đi khỏi nhà.
Chúng ta tự làm khổ
Ta tự làm khổ ta.

Anh buồn, luôn đi lại,
Chờ mãi không hết đêm.
Nhà vắng em trống trải
Trống trải vì vắng em.

Gần sáng, ai í ới
Gọi nhau sau bờ tre.
Mong em về, anh đợi,
Anh đợi, mong em về.

Bước ra ngoài, im lặng,
Anh chỉ nhìn thấy ngày,
Chỉ thấy tay đầy nắng,
Thấy nắng đầy hai tay.
*

Vậy là tôi đã dạy
Hết bài học đầu tiên.
Dạy làm thơ năm chữ,
Free, không lấy tiền.

Chỉ yêu cầu người học,
Nếu viết được thơ hay,
Có cử chỉ hào hiệp
Là mua sách thơ thầy.

Thái Bá Tân

Tiêu đề: Re: Thơ Thái Bá Tân Sun 12 Feb 2017, 02:23

TÁM NỖI KHỔ CỦA ĐỜI NGƯỜI

Cuộc đời là bể khổ,

Phật dạy thế - xưa nay

Có tám nỗi khổ lớn

Của đời người, thế này:

Một, đã Sinh là khổ.

Nỗi khổ khi chào đời.

Sinh ra trong đau đớn,

Ta khóc, chứ không cười.

Hai, cái khổ của Lão.

Ai cũng thế, về già,

Phải chịu nhiều đau khổ

Vì đau ốm, mù lòa.

Ba, là khổ vì Bệnh.

Bệnh tật như gió mây,

Không ai tiên đoán trước.

Ngắn ngày hoặc dài ngày.

Bốn, là khổ vì Tử.

Đành rằng còn kiếp sau,

Nhưng xa người ruột thịt,

Chết vẫn là khổ đau.

Năm, khổ vì Ly Biệt.

Quen nhau rồi yêu thương,

Rồi xa nhau, đau khổ,

Heo hút nghìn dặm đường.

Sáu, khổ vì Oán Hận.

Ta oán hận chúng sinh.

Tức là bằng cách ấy

Mình làm khổ chính mình.

Bảy, khổ vì Thất Vọng

Do hy vọng quá nhiều.

Không được, thành đau khổ.

Khổ vì đòi quá nhiều.

Tám, khổ vì Mê Hoặc

Bởi những cái xung quanh.

Không hiểu, thành lầm lạc

Mà chuốc khổ vào mình.

*

Sinh Lão và Bệnh Tử

Là cái khổ tự nhiên.

Làm người thì phải chịu,

Cả người ác, người hiền.

Bốn cái khổ còn lại,

Theo Đức Phật Thích Ca,

Là cái khổ tránh được

Vì tự ta, do ta.

Thái Bá Tân

Tiêu đề: Re: Thơ Thái Bá Tân Sat 04 Mar 2017, 20:35

TẢN MẠN VỀ CỘNG SẢN

Cho dù mạnh đến mấy,
Không một thế lực nào
Đánh bại được cộng sản,
Cả vào lúc thoái trào.

Vậy ai giết được nó?
Không ai ngoài chính mình.
Tự nó sẽ giết nó,
Chầm chậm và hòa bình.

Cộng sản, thời cực đỉnh
Vào những năm tám mươi,
Diện tích và dân số
Một phần ba loài người.

Ngoài nôi Liên Xô cũ,
Có nhiều nước Đông Âu,
Á Châu và Nam Mỹ
Và nhiều nước Phi Châu.

Thế mà rụp một cái,
Mười năm sau, lạ thay,
Tất cả đã sụp đổ
Còn lại năm nước này:

Lào, Triều Tiên, Trung Quốc,
Việt Nam và Cuba.
Vâng, chỉ có năm nước
Còn thoi thóp, thực ra

Chỉ Triều Tiên duy nhất
Là cộng sản chính nòi.
Còn bốn nước còn lại
Chỉ cái tên mà thôi.

Vì cả bốn nước ấy,
Do đói kém, bất an,
Buộc phải theo tư bản.
Thứ ta bản dã man.

*
Phật Thích Ca từng nói:
Sư tử, chúa rừng xanh,
Không ai giết được nó,
Trừ nó tự giết mình.

Giết nó là hàng tỉ
Các vi rút không tên.
Tức là những mầm bệnh
Chính tự nó gây nên.

Mà cái mầm bệnh ấy
Bắt nguồn từ tạp ăn,
Cậy mình khỏe, làm láo,
Phải trái đều bất cần.

Cũng vậy, sẽ tự chết
Các chế độ cực quyền.
Chết vì những ung nhọt
Do tự mình gây nên.

*
Phát triển trái quy luật
Của cuộc sống văn minh,
Liên Xô tự sụp đổ,
Tức mình tự giết mình.

Sụp đổ vì ngu dốt,
Vì chà đạp nhân quyền,
Tham nhũng và lãng phí
Khiến ngân khố cạn tiền.

Rồi đến lượt Trung Quốc
Sẽ sụp đổ nay mai
Cũng vì lý do ấy.
Quy luật không chừa ai.

Chúa sơn lâm, sư tử,
Cũng tự mình giết mình
Vì tham ăn, ăn bẩn,
Nuôi mầm bệnh ký sinh.

Kẻ tham lam, độc ác,
Theo quy luật của trời,
Không cần giết cũng chết.
Cả con thú, con người.

Thái Bá Tân

Tiêu đề: Re: Thơ Thái Bá Tân Sat 04 Mar 2017, 20:40

QUỐC NẠN

Chưa bao giờ người Việt
Buông thả như ngày nay.
Tự hạ mình đến mức
Ngồi nhậu nhẹt suốt ngày.

Với người thích nhậu nhẹt,
Chúi mặt vào miếng ăn,
Thì nhiều điều quan trọng,
Sẽ trở thành không cần.

Không cần đọc sách báo.
Không cần lo gia đình.
Không quan tâm chính trị,
Đất nước và dân tình.

Thử đi một quãng phố
Để thấy có bao nhiêu
Các quán nhậu đông đúc?
Buồn lắm - nhiều, rất nhiều.

Từ lâu thành quốc nạn,
Nhậu nhẹt và bia hơi.
Đó là sự thoái hóa.
Người mà không phải người.

Dẫu biết chỉ vô ích,
Tôi những muốn hàng ngày
Rung chuông to báo động,
Cảnh báo quốc nạn này.

Thái Bá Tân

Tiêu đề: Re: Thơ Thái Bá Tân Sat 22 Apr 2017, 15:04

Tóm tắt nội dung tiểu thuyết
NHỮNG NGƯỜI KHỐN KHỔ

1
MÀO ĐẦU

Chào các cháu yêu quí.
Ông Tân, Ông Béo đây.
Trước ông đã từng nhắc,
Giờ nhắc lại thế này.

Đọc sách quan trọng lắm.
Sách là người bạn đời,
Giúp các cháu hiểu biết
Để tu dưỡng thành người.

Ông cũng rất ham đọc,
Từ hồi bé, chân trần.
Những cuốn sách vĩ đại.
Mà thường đọc nhiều lần.

Một trong những cuốn ấy,
Mà ngay cả bây giờ,
Mỗi lần đọc đều khóc,
Xúc động và thẫn thờ.

Đó là bộ tiểu thuyết
Của Victor Hugo.
Cuốn “Những Người Khốn Khổ”,
Hai nghìn trang, khổng lồ.

Bây giờ ông sẽ cố
Kể lại câu chuyện này,
Tất nhiên rất sơ lược,
Mà ông nghĩ cực hay.

Đọc tóm tắt cũng tốt.
Nhưng các cháu, dẫu sao,
Cũng phải đọc nguyên bản,
Không bỏ sót trang nào.

Cuốn sách này vĩ đại
Sẽ dạy rất nhiều điều.
Các cháu nhớ đọc nhé.
Ông yêu các cháu nhiều.

2
GIĂNG VAN GIĂNG

Một tù nhân người Pháp,
Tên là Giăng Van Giăng,
Được tha, có thử thách,
Sau đúng mười chín năm.

Ông phạm tội ăn cắp
Chiếc bánh giá nửa đồng
Cho lũ trẻ đang đói
Con bà chị của ông.

Phải ngồi tù lâu vậy
Là vì ông nhiều lần
Đã tìm cách vượt ngục,
Nên mức án tăng dần.

Được tha, ông cuốc bộ
Tới thị trấn Đi-nhơ,
Bị mọi người xua đuổi,
Đói, thất thểu, vật vờ.

Cuối cùng, trong tuyệt vọng,
Không bánh mì, không tiền,
Ông đánh liều gõ của
Nhà Cha Mi-ri-en.

Đức Cha, vốn tốt bụng,
Liền mời ông vào nhà
Cho ăn uống, sưởi ấm,
Mời ngủ trên xô-pha.

Thế mà ông tối ấy,
Đáp lòng tốt của Ngài,
Trộm đôi giá nến bạc
Rồi lén đi ra ngoài.

Gần sáng thì cảnh sát
Bắt ông, rất ngạc nhiên
Thấy đôi giá nến ấy
Của Ngài Mi-ri-en.

Được hỏi thì ông đáp
Rằng Đức Cha tặng ông.
Chúng bèn đưa quay lại,
Xem có đúng thế không.

Đức Cha bảo đúng thế,
Đó là quà của Ngài.
Giăng Van Giăng được thả.
Tốp cảnh sát ra ngoài.

Trong căn phòng rộng lớn
Chỉ còn lại hai người.
Đức Cha bắt ông hứa
Thành người tốt cho đời.

3
PHĂNG-TIN

Việc làm và lời nói
Đức Cha thành Đi-nhơ
Đã làm ông xúc động
Đến chết lặng, sững sờ.

Một thằng tù khốn khổ,
Tên ăn cắp đáng khinh,
Quỳ lạy, thề trước Chúa
Quyết làm lại đời mình.

Ông thay đổi tên họ,
Đến thành Mông-tơ-rơi.
Sau tám năm lao động,
Cuối cùng trở thành người

Đã mang lại phồn thịnh
Cho thành phố nghèo này.
Và rồi thành thị trưởng,
Chủ nhà máy dệt may.

Làm việc trong nhà máy
Thị trưởng Ma-đơ-len
Có cô gái xinh đẹp
Tên gọi là Phăng-tin.

Nàng đem lòng yêu mến
Một thanh niên nhà giàu.
Hắn làm nàng có chửa
Rồi trốn, chẳng thấy đâu.

Nàng đem con, Cô-det,
Gửi Tê-nác-đi-ê,
Vợ chồng chủ quán rượu,
Ác, gian xảo mọi bề.

Chúng hành hạ con bé,
Đánh, chửi mắng suốt ngày,
Ăn đói, mặc rách rưới,
Phải làm việc luôn tay.

Trong khi chúng chiều chuộng
Con mình, Ê-pô-nin.
Luôn gửi thư kể lể
Và yêu cầu Phăng-tin

Phải gửi tiền cho chúng -
Nào Cô-det ốm đau,
Nào tiền may quần áo,
Rồi cả tiền đèn dầu…

Còn Phăng-tin, tội nghiệp,
Tin lời chúng, vội vàng
Có bao nhiêu đưa hết,
“Chữa bệnh” cho con nàng.

Thế mà chúng, khốn nạn,
Cứ dục nàng gửi thêm.
Nàng phải bán răng, tóc,
Rồi thành điếm đi đêm.

Một lần do chống lại
Một thằng khốn khách hàng,
Gia-ve, cảnh sát trưởng,
Đã nhẫn tâm bắt nàng.

Phải dừng lại một chút
Để nói về Gia-ve.
Nhân vật này hay lắm,
Công tâm và giỏi nghề.

Hơn hai mươi năm trước
Hắn bắt Giăng Van Giăng.
Một cảnh sát gương mẫu,
Mẫn cán và siêng năng.

Giờ làm cảnh sát trưởng,
Dưới quyền Ma-đơ-len,
Hắn lờ mờ nghi hoặc
Vì thấy ông quen quen.

Bèn viết thư mật báo
Lên cấp trên về ông.
Nhưng cấp trên đáp lại
Rằng hắn nhầm, uổng công.

Người ta đã bắt được
Tên Giăng Van Giăng này,
Và dự định xử hắn
Trông một ngày gần đây.

Ngẫu nhiên đêm hôm ấy,
Đêm Gia-ve bắt nàng,
Ông thị trưởng đáng kính
Nhân có việc đi ngang.

Ông dừng lại, gạn hỏi,
Được nàng kể cho nghe
Về con gái, Cô-det,
Và Tê-nac-đi-ê.

Vốn là người trung thực,
Tự trọng và công tâm,
Gia-ve, cảnh sát trưởng,
Kể chuyện hắn đã “nhầm”.

Hắn xin ông tha lỗi,
Ngạc nhiên, không ngờ rằng
Chính ông tự thú nhận
Mình là Giăng Van Giăng.

Ông còn hứa với hắn
Sẽ tự mình đến tòa,
Nói rõ hết sự thật
Để người kia được tha.

Còn giờ thì xin phép
Đưa nàng về nhà mình
Vì nàng đang ốm nặng,
Cần chữa trị tận tình.

Khi Phăng-tin hấp hối,
Ông đã hứa suốt đời
Sẽ chăm nuôi Cô-det
Được khôn lớn thành người.

Cũng vừa đúng lúc ấy
Gia-ve đến bắt ông.
Một thị trưởng đáng kính
Có đức và có công.

4
CÔ-DET

Đêm đầu đông, giá rét,
Trời không sao, không trăng,
Một bé gái gầy yếu
Dò dẫm đi trên băng.

Một tay xách xô nước
To gần gấp đôi người.
Cứ đi khoảng dăm bước,
Nó dừng lại lấy hơi.

Đó chính là Cô-det,
Con gái nàng Phăng-tin.
Một con bé tội nghiệp,
Gầy trơ xương, tóc đen.

Từ ngày Phăng-tin chết,
Tức là không còn tiền,
Vợ chồng tên chủ quán
Không ngớt lời than phiền.

Đã mấy lần chúng đuổi
Cô-dét ra khỏi nhà.
Rao cho, không ai lấy,
Như con chó xấu xa.

Trong khi nó thút thít
Khóc bên xô nước đầy,
Trời vừa lạnh, vừa tối.
Bất chợt một cánh tay.

Một cánh tay khỏe mạnh
Của một người đàn ông
Nhấc xô nước của nó,
Và bế nó vào lòng.

“Cháu tên là Cô-det?”
“Vâng”, con bé gật đầu.
Ông hôn nó, nước mắt
Chảy lên má, lên râu.

Người đàn ông đêm ấy
Là người tù khổ sai
Giăng Van Giang, thị trưởng,
Vừa vượt ngục ra ngoài.

Mấy năm sau song sắt
Ông chờ đợi đêm ngày
Để có được giây phút
Ôm Cô-det trên tay.

Tới nhà, ông liền nói
Với chủ quán rằng ông
Muốn chuộc lại Cô-det,
Với giá chừng ấy đồng.

Thấy ông khách kỳ lạ
Có vẻ giàu, dễ lừa,
Vợ chồng tên chủ quán
Liền than khóc như mưa.

Rằng chúng yêu Cô-det
Còn hơn cả con mình,
Rằng không chịu cho chuộc,
Rằng chúng rất ân tình…

Cuối cùng chúng đồng ý,
Với cái giá rất cao.
Họ ra đi lặng lẽ.
Đêm không trăng, không sao.

Đến Pa-ri hoa lệ,
Dẫu có rất nhiều tiền,
Họ sống trong khu phố
Tồi tàn và lãng quên.

Tưởng được sống yên ổn,
Thế mà rồi Gia-ve
Vẫn lần ra dấu vết.
Đúng, tên này rất ghê.

Lần nữa lại chạy trốn.
Cuối cùng họ ẩn mình
Trong một tu viện kín
Hoang sơ và yên bình.

Nhiều năm ở nơi ấy
Ông làm vườn, chăm cây.
Cô-dét được đi học
Và tiến bộ từng ngày.

5
MA-RI-UT

Một chàng trai quí tộc,
Họ là Pông-mec-xi.
Tên là Ma-ri-ut,
Công dân thành Pa-ri.

Chàng sống cùng ông nội,
Một quí tộc đã già.
Cha chàng, khác chính kiến,
Bị ông đuổi khỏi nhà.

Sau khi cha chàng chết,
Chàng càng yêu quí ông,
Vì tư tưởng cấp tiến,
Chống cường quyền, bất công.

Nhân một lần cãi cọ,
Chàng bỏ nhà ra đi,
Một sinh viên trường luật,
Trong túi chẳng có gì.

Nhưng đầu thì đầy ắp
Những lý tưởng cao siêu
Về bình đẳng, bác ái,
Tình thương và tình yêu.

Chàng gia nhập hội kín
Của các chàng sinh viên
Bất đồng với xã hội
Tha hóa bởi đồng tiền.

Họ là những người trẻ
Đầy nhiệt huyết đấu tranh,
Chủ trương sẽ nổi dậy
Xây xã hội tốt lành.

Một lần, đang đi dạo
Thơ thẩn trong vườn hoa,
Chàng nhìn thấy Cô-det
Đi với một ông già.

Chỉ một cái nhìn thoáng,
Thế mà lòng xốn xang.
Kiểu tình yêu sét đánh.
Vâng, chàng yêu, yêu nàng.

Về phần mình, Cô-det
Cũng xao xuyến lần đầu.
Tiếc bố nàng không chịu
Cho hai người gặp nhau.

Mấy ngày sau, dun dủi,
Bất ngờ chàng và nàng
Lại được gặp lần nữa,
Ngẫu niên và vội vàng.

Số là ngày hôm ấy
Nàng được bố cho theo
Thăm, tặng quà từ thiện
Cho một gia đình nghèo.

Gia đình Giông-đơ-ret,
Tức Tê-nac-đi-ê,
Láng giềng Ma-ri-ut,
Đang khốn khổ đủ bề.

Hắn làm ăn thua lỗ,
Bèn dọn đến Pa-ri.
Ăn bữa no bữa đói.
Nhà trống, chẳng có gì.

Ông cho hắn tiền bạc,
Còn hẹn đến lần sau.
Thằng chủ quán khốn nạn
Nghĩ ông khách rất giàu.

Bèn lập mưu lần tới
Trấn lột ông, ban ngày.
Ma-ri-ut lo sợ,
Báo cảnh sát chuyện này.

Cũng may nhờ cảnh sát,
Lại chính là Gia-ve,
Đã kịp thời can thiệp,
Bắt Tê-nác-đi-ê.

May nữa, viên cảnh sát
Chưa kịp nhận ra ông
Thì ông đã đã lẩn trốn,
Rất lo lắng trong lòng.

Con gái tên chủ quán,
Là nàng Ê-pô-nin,
Bạn của Ma-ri-ut,
Bạn trung thành, đáng tin.

Nhờ nàng, Ma-ri-ut
Biết Cô-det ở đâu.
Hai người đã lén gặp
Và tỏ tình với nhau.

Giăng Van Giang linh tính,
Với nỗi sợ se lòng,
Rằng người ta có thể
Cướp Cô-det của ông.

Hơn thế, có dấu hiệu
Các chính biến không lành.
Ông đã lên kế hoạch
Đưa con sang nước Anh.

Ma-ri-ut vui sướng,
Đến gặp ông nội giàu,
Xin được cưới Cô-det.
Nhưng ông già lắc đầu.

Đau buồn, và thất vọng,
Chàng liền quay về nhà,
Tìm gặp lại Cô-det,
Thì nàng đã đi xa.

6
CUỘC KHỞI NGHĨA

Với trái tim tan nát
Không gặp được người tình,
Ma-ri-ut tìm đến
Các bạn cũ của mình.

Họ, những người trẻ tuổi,
Khao khát chống bất công.
Tự do và dân chủ
Luôn cháy bỏng trong lòng.

Họ âm mưu nổi dậy,
Chiếm đường phố Pa-ri
Rồi dựng các chiến lũy
Bằng bất cứ cái gì.

Như một vị thủ lĩnh,
Ma-ri-ut suốt ngày
Đôn đốc, lo công việc,
Hai súng lục hai tay.

Các thanh niên dũng cảm
Phất cao cờ, hiên ngang,
Thề cùng nhau sống chết
Với binh lính bảo hoàng.

Dưới trời mưa, trận chiến
Cuối cùng đã bắt đầu.
Tiếng súng nổ chát chúa,
Liên tục và khá lâu.

Bỗng nghĩa quân phát hiện,
Giữa khói lửa bốn bề,
Có một tên thám báo.
Thì ra là Gia-ve.

Người ta liền trói hắn,
Quyết định xử lý sau.
Hình phạt chắc sẽ nặng -
Bắn chết hoặc chém đầu.

Một tên lính nhằm bắn
Ma-ri-ut – vội vàng,
Ê-pô-nin nhìn thấy,
Lấy thân che cho chàng.

Nàng trúng đạn, hấp hối,
Lấy từ trong ngực mình
Một bức thư nho nhỏ
Cô-det gửi người tình.

Vì yêu Ma-ri-ut,
Yêu, không nói nên lời,
Ê-pô-nin giữ nó,
Không một phút xa rời.

Đọc xong thư Cô-det,
Ma-ri-ut vội vàng
Nhờ cậu bé Ga-vrôt.
Mang thư trả lời nàng.

Không ngờ bức thư ấy
Lọt vào tay người cha.
Một lát sau, chống gậy,
Ông bước ra khỏi nhà.

Với quyết định cứu giúp
Người con gái ông yêu,
Ông đi tới chiến lũy
Giữa lúc nhá nhem chiều.

Ở đấy, ông in phép
Được xử bắn Gia-ve.
Thế mà rồi ông thả,
Giữa đạn réo bốn bề.

Lúc ông quay trở lại,
Chiến lũy đầy xác người.
Có cả Ma-ri-ut,
Bị thương, nằm ngoài trời.

Ông không biết cùng lúc
Thằng Tê-nác-đi-ê
Lục lọi từng xác chết
Giữa trời mưa dầm dề.

Ông cõng Ma-ri-ut
Rồi lầm lũi bước đi,
Lội giữa lớp bùn bẩn
Cống ngầm thành Pa-ri.

Vừa ra khỏi cửa cống,
Ông đưa mắt ngước lên,
Thì thấy Gia-ve đứng,
Đang chờ ông phía trên.

Hắn, đại diện pháp luật,
Dẫu là pháp luật mù,
Sung sướng lại lần nữa
Được tống ông vào tù.

Ông khẩn khoản xin hắn
Hoãn bắt ông lúc này,
Để đưa Ma-ri-ut
Tới ông chàng, gần đây.

Gia-ve đứng, suy nghĩ
Và do dự hồi lâu.
Hàm ơn được tha chết,
Cuối cùng hắn gật đầu.

Rồi hắn, một cảnh sát
Mẫn cán và chí công,
Bị lương tâm cắn dứt
Và dằn vặt trong lòng.

Giữa một bên - trách nhiệm,
Và bên kia - tình người.
Càng nghĩ, càng bế tắc
Và càng thấy rối bời.

Cuối cùng, không chịu nổi,
Tưởng như sắp phát điên,
Viên cảnh sát trung thực
Gieo mình xuống sông Xen.

8
ĐOẠN KẾT

Giăng Van Giăng lặng lẽ
Đặt Ma-ri-ut bên thềm
Nhà ông nội giàu có,
Rồi biến mất trong đêm.

Dù bị thương khá nặng,
Ma-ri-ut cuối cùng
Đã bình phục, khỏe mạnh.
Chàng, một người anh hùng.

Rồi chính tay ông nội
Ban phước, cho cháu mình
Được lấy nàng Cô-det.
Đám cưới thật linh đình.

Ma-ri-ut không biết
Rằng người đã cứu chàng
Không phải người nào khác,
Mà chính Giăng Van Giăng.

Hôm ấy ông quyết định
Sau tiệc cưới linh đình,
Cho Ma-ri-ut biết
Về quá khứ của mình.

Chàng nghe xong, hoảng sợ,
Rất bối rối trong lòng.
Và bắt đầu tìm cách
Ngăn Cô-det gặp ông.

Cô đơn và đau khổ,
Giăng Van Giang, bần thần
Ngồi một mình, chờ chết.
Sức khỏe yếu sút dần.

Bất ngờ Ma-ri-ut
Được Tê-nac-đi-ê,
Tên ăn trộm xác chết,
Ngẫu nhiên kể cho nghe,

Rằng chính hắn nhìn thấy
Giăng Van Giăng bước đi
Vai cõng chàng hấp hối
Trong cống ngầm Pa-ri.

Hắn còn khoe chiếc nhẫn
Ăn cắp từ tay chàng.
Ma-ri-ut chết lặng,
Hối hận và bàng hoàng.

Chàng liền cùng Cô-det
Vội vã đến thăm ông.
Rồi xin lỗi, rồi khóc,
Ôm chặt ông vào lòng.

Sung sướng và cảm động,
Gặp con, Giăng Van Giăng
Đến lúc này mới kể
Chuyện đời mình với nàng.

Kể xong, ông tắt thở,
Trên môi thoáng nụ cười.
Các thiên thần bay đến,
Đưa ông lên Nước Trời.

Hết

Thái Bá Tân

Tiêu đề: Re: Thơ Thái Bá Tân Sun 31 May 2020, 14:48

LỜI PHẬT DẠY CON TRAI

Người con trai duy nhất
Của Đức Phật Thích Ca,
Cũng trở thành phật tử,
Tên là La Hầu La.

Cậu ít tuổi, ngỗ nghịch,
Nhưng được mọi người chiều,
Nên đôi khi nói dối,
Kiểu trẻ con, đáng yêu.

Một hôm Phật bảo cậu:
“Con hãy mang ra đây
Một chậu nước thật sạch
Để ta rửa chân tay.”

Cậu mang chậu nước đến.
Đức Phật rửa chân xong,
Hỏi cậu có muốn uống
Nước trong chậu này không.

Cậu lắc đầu, từ chối,
Nói nước bẩn, và Ngài
Bảo cậu bê đi đổ
Rồi dẫn cậu ra ngoài:

“Giờ thì con đã thấy,
Nước bẩn không ai xin.
Cũng vậy, khi nói dối,
Miệng bẩn, không ai tin.”

La Hầu La chợt hiểu,
Từ đó chẳng bao giờ
Còn nói dối thêm nữa,
Dẫu đáng yêu, ngây thơ.

*
Một hôm, Ngài ngồi nghỉ
Dưới bóng mát hàng cây,
Rồi gọi con trai đến,
Nhẹ nhàng nói thế này:

“Con hãy học ở đất
Sự nhẫn nhục, khiêm nhường.
Đất lặng lẽ chấp nhận
Cái xấu xa, tầm thường.

Bị người ta vứt bẩn,
Hay khạc nhổ, không sao,
Đất thản nhiên chịu dựng,
Không nói một lời nào.

Và khi vụ mùa đến,
Đất trao tặng cho đời
Những bông lúa trĩu nặng,
Những cành hoa xinh tươi.

Hơn thế, con phải học
Để làm sao trong con
Có Từ Bi Hỷ Xả
Để sống có tâm hồn.

Có Từ để đối Giận,
Vì Từ là Tình Thương
Của con với người khác
Ở đời này vô thường.

Có Bi để đối Ác,
Vì Bi là khi con
Làm vợi đau người khác,
Mà không cần đền ơn.

Có Hỷ để đối Ghét,
Vì Hỷ là thật lòng
Mừng người khác hạnh phúc,
Cầu cho họ thành công.

Có Xả để tha thứ
Những lỗi lầm của người.
Xả giúp con thanh bạch,
Sống có ích cho đời.

Vậy Từ Bi Hỷ Xả
Là Tứ Vô Lượng Tâm.
Có được bốn cái ấy,
Con và Phật ngang tầm.

Lại nữa, con phải hiểu
Bản chất luật Vô Thường,
Để xua cái Tham Dục,
Để ngự trị Tình Thương.

Vạn vật luôn thay đổi.
Có mà lại như không.
Không mà lại như có.
Hãy ghi nhớ trong lòng”.

Thái Bá Tân