THÔI HỘ KHÓC ĐÀO NƯƠNG

Có bài viết này cũng rất hay, xin huynh Ông Dung Thông cho Qh được gửi vào đây để mọi người hiểu rỏ thêm về câu chuyện . Cám ơn huynh Ông Dung Thông chia sẻ bài vọng cổ rất hay .

*****

Thôi Hộ

Thôi Hộ là một nho sĩ tài danh, nổi tiếng một nhà thơ hay. Một năm kia, Thôi Hộ lều chõng lên đường ra kinh kỳ thi, nhằm tiết thanh minh.

Thôi Hộ vừa đi vừa ngắm cảnh dọc đường dẫn ra chốn kinh kỳ kẻ chợ. Vào buổi xế chiều chàng Thôi đến một ngôi nhà có một vườn đào tuyệt đẹp hoa đào đang đua nở. Thôi Hộ nhìn vào trong vườn thấy một giai nhân tuyệt sắc đứng trong cửa. Thôi Hộ ghé vào trong trại xin nước uống. Giai nhân vồn vã mời chàng uống nước trà Vũ Di. Vừa uống nước, Thôi Hộ vừa nói chuyện với giai nhân.

Đôi bên tâm đầu à hiệp, hai người đều tỏ lòng quyến luyến nên lúc tiễn chàng Thôi ra, người đẹp và chàng Thôi còn đứng dưới gốc đào chuyện vãn hồi lâu mới chia tay.

Qua năm sau, Thôi Hộ đi qua chốn ấy vào buổi đầu xuân. Nhìn vào trong nhà thấy vắng bóng gia nhân, Thôi Hộ buồn rầu nhìn cảnh cũ hoa đào vẫn nở hoa, cội đào còn đó mà nhà ai cửa đóng then cài.

Thôi Hộ dạo qua trong vườn một lát rồi lấy bút mực ra đề bài thơ nơi cánh cửa chỗ người đẹp đứng năm xưa :

Khứ niên kim nhựt thử môn Trung

Nhơn diện đào hoa tương ánh hồng

Nhơn diện bất tri hà xứ khứ

Đào hoa y cựu tiếu đông phong !

Dịch :

Hôm nay năm ngoái cửa cài,

Hoa đào ánh với mặt người đỏ tươi

Mặt người chẳng biết đâu rồi

Hoa đào còn đó vẫn cười gió đông

Viết xong bài thơ trên vách cửa, Thôi Hộ buồn rầu ra đi khỏi đào gia trang, quay về quê cũ.

Ngày tháng trôi qua như bóng câu qua cửa sổ. Xuân về trong hơi gió heo may, mưa bụi giăng tím cả bầu trời. Tiếng pháo mừng xuân nổ vang khắp thôn xóm, Thôi Hộ lại nhớ đến người đẹp ở vườn đào. Chàng lên đường sang thăm nơi vườn cũ.

Hoa đào trong vườn khoe sắc thắm dưới bầu trời xuân ấm áp. Thôi Hộ lần bước vào vườn, bỗng nghe tiếng khóc thảm thiết. Thôi Hộ giật mình vì tiếng khóc não nuột đớn đau. Chàng gõ cửa hỏi thăm. Một vị lão trượng da mồi tóc bạc, chống gậy trúc đi ra mở cửa mời chàng vào. Thôi Hộ cung kính hỏi thăm mới biết vị lão trượng chống gậy trúc là thân phụ của người đẹp đứng trong cửa sổ mà chàng Thôi đã gặp năm xưa.

Vị lão trượng kể lại cho chàng Thôi nghe :

— Lão là Đào Bạch Phụng, năm nay đã ngoài 60 tuổi, chỉ có một con gái là Đào Phụng Trinh năm nay vừa độ trăng tròn. Cha con lão ở trong vườn đào này từ thuở Phụng Trinh mới chào đời và thân mẫu của Phụng Trinh cũng mất ở đây.

Cách đây hai năm, Phụng Trinh kể lại khi lão đi vắng, có một chàng nho sĩ đi qua đây vào xin uống nước. Rồi một năm qua, nhân ngày xuân mới, lão và Phụng Trinh ra chùa dâng hương thì chàng nho sĩ ấy lại đến thăm không gặp ai ở nhà. Nho sĩ viết một bài thơ trên vách cửa.

Đến lúc về, đọc bài thơ trên vách Phụng Trinh tưởng tượng nhớ đến chàng nho sĩ tài hoa kia mà thành đau tương tư. Con gái lão đau luôn trong một năm nay và vừa thở hơi cuối cùng trước lúc ông đến đây độ một khắc.

Thôi Hộ nghe lão trượng, thân phụ nàng Phụng Trinh kể lại, liền ôm mặt khóc. Chàng không ngờ bài thơ của chàng đã gieo cho Phụng Trinh một nỗi buồn đau, ôm một mối tình tuyệt vọng. Thôi Hộ mới thú thực với vị lão trượng rằng chính chàng là chàng nho sõ đã đề thơ trên vách năm xưa.

Thôi Hộ đến nơi Phụng Trinh nằm, vật mình lăn khóc chàng ôm lấy Phụng Trinh mà gọi lớn rằng :

— Phụng Trinh nàng ơi ! Thôi Hộ đã về đây !

Chàng Thôi gọi ba tiếng liền thì Phụng Trinh từ từ mở mắt, cất tiếng thở dài, miệng mỉm cười sung sướng. Phụng Trinh đã sống lại. Đào Bạch Phụng lão trượng thấy con sống lại, lòng già mừng rỡ.

Thôi Hộ thấy Đào Phụng Trinh sống lại vội đỡ nàng ngồi dậy. Lão trượng Đào Bạch Phụng bằng lòng cho Phụng Trinh gá duyên cầm sắt với Thôi Hộ.

****