VƯỜN CÂY HOA ĐV I

Trích dẫn :

Bài 225- HOA CHUÔNG
(Sưu tập lại Bộ Loa kèn)
(Tôi đã sưu tập Bộ Loa kèn từ Bài 330, nhưng lúc đó kiến thức hạn hẹp, chỉ sưu tập được mấy loài, có nhiều thiếu sót và nhầm lẫn, còn nhiều loài chưa biết mà sưu tập. Nay tôi sưu tập tiếp, sửa đăng lại những bài cũ, coi như sưu tập đăng lại hoàn toànBộ Loa kèn)

[url=http://www.plant-world-seeds.com/images/seed_images/SANDERSONIA_AURANTIACA/size3_500x500/SANDERSONIA AURANTIACA.JPG][/url]

HOA CHUÔNG

Nghe như tiếng lanh canh vui nhộn
Những "chuông vàng" (Phát hiện tại Nam Phi)
Người nâng niu...đã hết vẻ hoang sơ
Trong vườn cảnh khoe màu rực rỡ.

BXP

Sưu tập

Hoa chuông - Sandersonia Aurantiaca, chi Sandersonia hoa chuông, Họ Bả chóhay họ Tỏi độc, họ Thu thủy tiên - Colchicaceae, 13-bộ Liliales Loa kèn, bộ Hành (nhánh 3)

Mô tả: Christmas Bells có tên khoa học là Sandersonia Aurantiaca được đặt theo tên của Jone Sanderson, người phát hiện ra loài hoa này tại Nam phi. Nguyên thuỷ là 1 loài hoa dại nhưng hiện nay khó có thể phát hiện nó trong thiên nhiên hoang dã
Chrismas Bells được phát triển rộng rãi ở nhiều nơi và hầu hết nó được dùng cho việc cắm hoa và Nhật là 1 trong các nước sử dụng nó nhiều nhất
Lắng tai nghe có thể tưởng tượng được tiếng lanh canh vui nhộn từ những chiếc chuông màu vàng kia các bạn nhỉ
Gặp một loài hoa đẹp nhưng không tìm được mô tả chi tiết, đành bê nguyên vẹn mấy dòng của trang "Cây cảnh Thăng long".
* Khi tôi sưu tập đến họ Hoa chuông của Bộ Cúc, tìm "Hoa chuông" trên mạng thì nó hiện ra rất nhiều loại: trắng, đỏ, vàng, tím...Tìm hiểu kỹ từng loại tôi thấy rằng:
+ Hoa chuông trắng:chính là hoa Linh lan, còn gọi Lan chuông, đã sưu tập ở Bộ Măng tây
+ Hoa chuông đỏ, cam: đã sưu tập ở họ Núc nác, Bộ Long đởm.
+ Hoa chuông tím: đúng là hình ảnh họ Hoa chuông này, nhưng tôi không tìm được tên khoa học và mô tả nên không sưu tập.
+ Hoa chuông vàng: thuộc họ Bả chó, Bộ Loa kèn, chưa sưu tập nên nay sưu tập.

Trích dẫn :

Bài 227- NGÓT NGHÉO
Sưu tập lại Bộ Loa kèn)

NGÓT NGHÉO

Em Ngọt nghẹo - Vinh quang rực rỡ
Hoa em như ngọn lửa thắm hồng
Nào ai biết loại cây hoang
Sắc mầu rực rỡ để chàng quý yêu.

BXP

Sưu tập

Ngót nghẻo, Ngắc nghẻo - Gloriosa superba, chi Gloriosa - ngọt nghẹo, ngoắt nghoẻo, gia lan, Họ Bả chóhay họ Tỏi độc, họ Thu thủy tiên - Colchicaceae, 13-bộ Liliales Loa kèn, bộ Hành(nhánh 3)

Mô tả: Cây mọc ở đất, có thân bò, leo cao 1-1,5m nhờ đầu lá biến thành vòi quấn, láng, trắng hay vàng. Hoa to, dẹp, đính cạnh các lá ở ngọn. Đài và tràng như nhau, vàng ở gốc, đỏ ở đầu lúc mới nở, rồi đỏ đậm, mép nhăn nheo. Nhị to, chỉ nhị đỏ, vòi nhuỵ ngang. Quả nang dài 4-5cm, có 3 ô, mở vách.
Mùa hoa tháng 5-11.
Nơi mọc:Loài cổ nhiệt đới, thường mọc ở các đồng cát dựa biển và trên các đất trống, trảng nắng ở các tỉnh Nam Trung bộ Việt Nam. Cũng được trồng ở nhiều nơi ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long làm cây cảnh vì hoa đẹp. Thu hái củ và lá quanh năm, dùng tươi hoặc chế bột củ.
Công dụng: Vị rất đắng, củ rất độc. Ở Ấn Độ, người ta dùng rễ trị bệnh phong, các bệnh về da, trĩ, đau bụng, rắn cắn và bò cạp đốt. Tinh bột thu được khi ngâm rửa củ dùng uống trong làm thuốc dịu để trị bệnh lậu. Dịch lá dùng để diệt chấy và các vật ký sinh ở tóc.
Thường dùng dưới dạng thuốc đắp. Liều uống trong không được quá 0,5 g mỗi ngày.
Ở nước ta, có người dùng lá giã ra trị ghẻ khoét (ghẻ ăn miệng như nồi vôi), nhưng có thể trồng để chiết chất colchicin thay vì phải trồng loài Tỏi độc (Bả chó) - Colchicum autumnale phải nhập.

Trích dẫn :

Bài 228- HUỆ LILI
(Sưu tập lại Bộ Loa kèn)

[url=http://www.golatofski.de/Pflanzenreich/gattung/l_bilder/lilium/lilium longiflorum.jpg][/url]

HUỆ LILI

Ôi trân quí một loài hoa bình dị!
Một chuyện tình chung thuỷ sáng trong!
Ấp iu một trái tim hồng
Để thành Bách hợp hoà dòng máu yêu.

BXP

Sưu tập

Họ Loa kèn Liliaceae

Hoa Huệ Lili hay Bách hợp (Loa kèn, Huệ tây) - Lilium longiflorum, chi Lilium, họ Loa kèn Liliaceae, 13-bộ Liliales Loa kèn, bộ Hành (nhánh 3).

Mô tả: Hoa loa kèn có màu trắng pha thêm chút xanh và mùi hương thơm dịu. Một cành hoa thường có từ 1 đến 3 hoa. Lá hoa dày màu xanh hơi vàng, thân hoa là củ nằm dưới đất, cành lá ở phần trên mặt đất. Cành hoa tương đối cứng nên ít bị đổ gãy. Hoa loa kèn nở vào dịp cuối xuân đầu hạ tức là vào khoảng tháng tư và chỉ nở rộ trong nửa tháng.
Nơi mọc: Phần lớn các loài có nguồn gốc ôn đới Bắc bán cầu.
Công dụng: Lily, Bách Hợp, Loa kèn hay Huệ tây trắng là một loài hoa rất quan trọng và ý nghĩa đối với Cơ Đốc giáo, biểu tượng cho sự trinh trắng và đức hạnh..
Bách hợp có thể chưng trong bình được khá lâu, là loài hoa không cầu kỳ kiểu cắm, cũng không kén lọ cắm và điều quan trọng hơn là bạn không thể cắm xen bất cứ loại hoa nào với hoa bách hợp. Muốn hoa bền màu, ngay khi hoa mở cánh, người ta cắt bỏ bao phấn vàng để hạt phấn không lem vào cánh hoa, cho cánh hoa mãi trắng muốt đến khi tàn.
Ở Hà Nội, hoa loa kèn được coi là một thứ hoa sang trọng, quyền quý... một thứ gì đó trong sáng, nhẹ nhàng đặc trưng của Hà Nội mỗi khi tháng tư về ...
LƯU Ý:Hoa ở Đà Lạt gọi là Loa kèn hay Thuỷ vu
+ Thực chất là hoa Vân môn có nhiều mầu, thuộc họ Ráy, Bộ Trạch tả. (Đã sưu tập Bài 128, 129, 130, 131 ở Topic (Vườn cây TH)
+ Hoa Thuỷ vu thực sự thuộc chi Calla L. (Đã sưu tập Bài 132 ở Topic "Vườn cây TH")
+ Hoa Loa kèn thực sự thuộc chi Lilium, còn gọi Bách hợp, Huệ tây (Sưu tập ở trên)
có mặt trong bức tranh "Thiếu nữ bên hoa Huệ" của HS Tô Ngọc Vân.

Thiếu nữ bên hoa huệ

Tô Ngọc Vân, 1943 Tranh sơn dầu

THIẾU NỮ BÊN HOA HUỆ

Huệ bên thiếu nữ dịu hiền
Là Huệ tây - họ Loa kèn Lili (Liliaceae).
Huệ thường dâng cúng ban thờ
Là Huệ ta thuộc họ Thùa Aga (Agavaceae)

BXP

Trích dẫn :

Bài 229- BÁCH HỢP SAN HÔ
(Sưu tập lại Bộ Loa kèn)

BÁCH HỢP SAN HÔ

Em Bách Hợp San Hô thiếu nữ
Giữa nồng nàn nắng Hạ tươi xinh
Em mang mầu lửa nhiệt tình
Hương thơm ngây ngất để dành hiến anh.

BXP

Sưu tập

Bách Hợp San Hô - Lilium pumilum, chi Lilium, họ Loa kèn Liliaceae, 13-bộ Liliales Loa kèn, bộ Hành (nhánh 3).

Mô tả: Loài nhẹ nhàng nhưng rất trang trọng trong tự nhiên trong một khu vực rộng lớn của Trung Quốc và Siberia. Mầm xuân đầu xuất hiện, mà vào đầu tháng Năm và tháng Sáu đang phát triển rất nhiều hoa nhỏ với một màu đỏ san hô tuyệt đẹp. Nó là một trong những hoa loa kèn nở sớm nhất trong khí hậu của Trung Quốc và Siberia.Lily nhỏ nhắn phát triển tốt trong màu mỡ, vừa ẩm, đất chua.Hoa cực kỳ thơm vào đầu mùa hè khi nó nở.
Nơi mọc:Trung Quốc và Siberia. Nó tái tạo bằng cách gieo hạt vào đầu mùa xuân là tốt nhất trong phòng.
Công dụng: Câycảnh đẹp.

Trích dẫn :

Bài 230- TỎI RỪNG
(Sưu tập lại Bộ Loa kèn)

TỎI RỪNG

Bulbus Lilii hay Tỏi rừng
Cũng là Bách hợp vốn loài hoang
Thuốc thường phải nhập từ Trung Quốc
Thổ huyết, ho lao ...lấy củ dùng.

BXP

Sưu tập

Bách hợp, Tỏi rừng, Bulbus Lilii - Lilium brownii, chi Lilium, họ Loa kèn Liliaceae, 13-bộ Liliales Loa kèn, bộ Hành (nhánh 3).

Mô tả: Cây thảo cao 0,5-1m, sống nhiều năm. Thân hành to màu trắng đục có khi phớt hồng, gần hình cầu, vẩy nhẵn và dễ gẫy. Lá mọc so le, hình mắc thuôn, mép nguyên, dài 2-15cm, rộng 0,5-3,5cm. Cụm hoa mọc ở đầu cành, gồm 2-6 hoa to, hình loa kèn, dài 14-16cm, với 6 cánh hoa màu trắng hay hơi hồng. Quả nang 5-6cm có 3 ngăn, chứa nhiều hạt nhỏ hình trái xoan.
Nơi mọc:Cây Bách hợp hay Tỏi rừng mọc hoang ở một số vùng núi cao nước ta. Vị thuốc chủ yếu nhập từ Trung Quốc. Sau một năm thu hoạch thường người ta ngắt hết hoa để cho củ to. Thu hoạch củ vào cuối Hè, đầu Thu, khi cây bắt đầu khô héo. Ðào về rửa sạch, tách riêng từng vẩy, nhúng nước sôi 5-10 phút cho vừa chín tái, rồi đem phơi hay sấy khô.
Công dụng: Chữa ho nhiều do lao, thổ huyết, mệt mỏi, hồi hộp.

Trích dẫn :

Bài 231- HỔ CHUNG LILI
(Sưu tập lại Bộ Loa kèn)

HỔ CHUNG LILI

Lili danh gọi Hổ chung
Cánh như da Hổ: đỏ, vàng, đốm nâu
Cây lai giữ gốc Á châu
Trồng vườn làm cảnh, lấy bầu củ ăn.

BXP

Sưu tập

Hổ chung lily - Lilium lancifolium (Tên Anh là The Tiger lili), chi Lilium, họ Loa kèn Liliaceae, 13-bộ Liliales Loa kèn, bộ Hành (nhánh 3).

Mô tả: Cây thẳng 80-200 cm cao, lá dài 6-10 cm, rộng 1-2 cm. Hoa mọc trên đầu nhánh, có cánh hoa màu đỏ sang hay đỏ cam nhiều đốm. Đặc biệt của cây nầy củ nhỏ (bulbils) mọc ở trục lá. Nó là một trong những loài hoa huệ mà tên Hổ chung lily được áp dụng, và là loài được biết đến rộng rãi nhất của tên này. Những đốm trên hoa giống như đốm trên cơ thể con cọp nên có tên như thế
Nơi mọc:Là một loài bản địa lily của Nhật Bản và Trung Quốc.
Công dụng: Thường được trồng ở vườn hoa nhưng ở phương Đông trồng để lấy củ ăn được.Ở Trung Hoa khi trồng để lấy rễ người ta thường ngắt nụ hoa để kích thích củ lớn. Khi nướng củ có mùi vị khoai. Cây nầy giữ vai trò quan trọng trong sự phát triển các giống lai gốc Á Châu Thường được dùng để giảm bớt ói mữa khi mang thai.

Trích dẫn :

Bài 232- HỔ CHUNG LILI 2
(Sưu tập lại Bộ Loa kèn)

HỔ CHUNG LILI 2

Như Lili chị Hổ chung
Hoa em thòng lớn, hồng, vàng, trắng kem
Cũng nhiều vết đốm nâu đen
Vốn loài chịu lạnh, đa niên, dễ trồng.

BXP

Sưu tập

Hổ chung lily 2 - Lilium tigrinum (tên Anh Chinese Tiger Lily),chi Lilium, họ Loa kèn Liliaceae, 13-bộ Liliales Loa kèn, bộ Hành(nhánh 3).

Mô tả: Là một thứ của loàiLilium lancifolium. Cây đa niên chịu lạnh giỏi, dễ trồng từ củ nhỏ. Hoa lòng thòng lớn, màu trắng kem, vàng cam, phớt hồng, có nhiều đốm nâu đen.
Nơi mọc: Có nguồn gốc từ châu Á, Thổ Nhĩ Kỳ.
Công dụng: Cây cảnh đẹp.

Trích dẫn :

Bài 233- MƯƠNG LILI
(Sưu tập lại Bộ Loa kèn)

MƯƠNG LILI

Mương Lily - Pác vum (parvum) danh gọi
Cây bò lan nhờ rễ mọc ngang
Đốm nâu trên cánh hồng, vàng
Loài Lili đẹp, hình chuông sáng màu.

BXP

Sưu tập

Mương Lily - Lilium parvum,chi Lilium, họ Loa kèn Liliaceae,13-bộ Liliales Loa kèn, bộ Hành (nhánh 3).

Mô tả: Lilium parvumlà một loài hoa huệ tây gọi bằng cái tên chung Sierra Tiger Lily và Alpine Lily.Cây bò lan nhờ các củ mọc trên rể mọc ngang dưới mặt đất, cao 2-6 feet, có lá nhỏ xanh lợt rải rác, hoa màu cam sáng rực có đốm nâu như màu trái lật, nhỏ hơn các loài khác, mọc ngang và có bóng hình chuông lấp lóe, cũng có khi mầu tím hồng, đốm nâu, được biết đến bởi tên chính thức Mương Lily.
Nơi mọc:Nó có nguồn gốc ở California và Nevada.
Công dụng: Cây cảnh đẹp.