Trường hận ca
長恨歌
漢皇重色思傾國
御宇多年求不得
楊家有女初長成
養在深閨人未識
天生麗質難自棄
一朝選在君王側
回眸一笑百媚生
六宮粉黛無顏色
春寒賜浴華清池
溫泉水滑洗凝脂
侍兒扶起嬌無力
始是新承恩澤時
雲鬢花顏金步搖
芙蓉帳暖度春宵
春宵苦短日高起
從此君王不早朝
承歡侍宴無閑暇
春從春遊夜專夜
後宮佳麗三千人
三千寵愛在一身
金星妝成嬌侍夜
玉樓宴罷醉和春
姊妹弟兄皆列士
可憐光彩生門戶
遂令天下父母心
不重生男重生女
驪宮高處入青雲
仙樂風飄處處聞
緩歌慢舞凝絲竹
盡日君王看不足
漁陽鼙鼓動地來
驚破霓裳羽衣曲
九重城闕煙塵生
千乘萬騎西南行
翠華搖搖行復止
西出都門百餘里
六軍不發無奈何
宛轉蛾眉馬前死
花鈿委地無人收
翠翹金雀玉搔頭
君王掩面救不得
回看血淚相和流
黃埃散漫風蕭索
雲棧縈紆登劍閣
峨嵋山下少人行
旌旗無光日色薄
蜀江水碧蜀山青
聖主朝朝暮暮情
行宮見月傷心色
夜雨聞鈴腸斷聲
天旋地轉迴龍馭
到此躊躇不能去
馬嵬坡下泥土中
不見玉顏空死處
君臣相顧盡霑衣
東望都門信馬歸
歸來池苑皆依舊
太液芙蓉未央柳
芙蓉如面柳如眉
對此如何不淚垂
春風桃李花開日
秋雨梧桐葉落時
西宮南內多秋草
落葉滿階紅不掃
梨園子弟白髮新
椒房阿監青娥老
夕殿螢飛思悄然
孤燈挑盡未成眠
遲遲鐘鼓初長夜
耿耿星河欲曙天
鴛鴦瓦冷霜華重
翡翠衾寒誰與共
悠悠生死別經年
魂魄不曾來入夢
臨邛道士鴻都客
能以精誠致魂魄
為感君王輾轉思
遂教方士殷勤覓
排空馭氣奔如電
升天入地求之遍
上窮碧落下黃泉
兩處茫茫皆不見
忽聞海上有仙山
山在虛無縹緲間
樓閣玲瓏五雲起
其中綽約多仙子
中有一人字太真
雪膚花貌參差是
金闕西廂叩玉扃
轉教小玉報雙成
聞道漢家天子使
九華帳裡夢魂驚
攬衣推枕起徘徊
珠箔銀屏迤邐開
雲鬢半偏新睡覺
花冠不整下堂來
風吹仙袂飄飄舉
猶似霓裳羽衣舞
玉容寂寞淚闌干
梨花一枝春帶雨
含情凝睇謝君王
一別音容兩渺茫
昭陽殿裡恩愛絕
蓬萊宮中日月長
回頭下望人寰處
不見長安見塵霧
唯將舊物表深情
鈿合金釵寄將去
釵留一股合一扇
釵擘黃金合分鈿
但教心似金鈿堅
天上人間會相見
臨別殷勤重寄詞
詞中有誓兩心知
七月七日長生殿
夜半無人私語時
在天願作比翼鳥
在地願為連理枝
天長地久有時盡
此恨綿綿無絕期
白居易
Trường hận ca
Hán hoàng trọng sắc tư khuynh quốc
Ngự vũ đa niên cầu bất đắc
Dương gia hữu nữ sơ trưởng thành
Dưỡng tại thâm khuê nhân vị thức
Thiên sinh lệ chất nan tự khí
Nhất triêu tuyển tại quân vương trắc
Hồi mâu nhất tiếu bách mị sinh
Lục cung phấn đại vô nhan sắc
Xuân hàn tứ dục Hoa Thanh trì
Ôn tuyền thuỷ hoạt tẩy ngưng chi
Thị nhi phù khởi kiều vô lực
Thuỷ thị tân thừa ân trạch thì
Vân mấn hoa nhan kim bộ dao
Phù dung trướng noãn độ xuân tiêu
Xuân tiêu khổ đoản nhật cao khởi
Tòng thử quân vương bất tảo triều
Thừa hoan thị yến vô nhàn hạ
Xuân tòng xuân du dạ chuyển dạ
Hậu cung giai lệ tam thiên nhân
Tam thiên sủng ái tại nhất nhân
Kim ốc trang thành kiều thị dạ
Ngọc lâu yến bãi tuý hoà xuân
Tỷ muội huynh đệ giai liệt thổ
Khả liên quang thái sinh môn hộ
Toại linh thiên hạ phụ mẫu tâm
Bất trọng sinh nam trọng sinh nữ
Ly cung cao xứ nhập thanh vân
Tiên nhạc phong phiêu xứ xứ văn
Hoãn ca mạn vũ ngưng ty trúc
Tận nhật quân vương khan bất túc
Ngư Dương bề cổ động địa lai
Kinh phá Nghê thường vũ y khúc
Cửu trùng thành khuyết yên trần sinh
Thiên thặng vạn kỵ tây nam hành
Thuý hoa dao dao hành phục chỉ
Tây xuất đô môn bách dư lý
Lục quân bất phát vô nại hà
Uyển chuyển nga mi mã tiền tử
Hoa điền uỷ địa vô nhân thu
Thuý kiều, kim tước, ngọc tao đầu
Quân vương yểm diện cứu bất đắc
Hồi khan huyết lệ tương hoà lưu
Hoàng ai tản mạn phong tiêu tác
Vân sạn oanh vu đăng Kiếm Các
Nga My sơn hạ thiểu nhân hành
Tinh kỳ vô quang nhật sắc bạc
Thục giang thuỷ bích Thục sơn thanh
Thánh chủ triêu triêu mộ mộ tình
Hành cung kiến nguyệt thương tâm sắc
Dạ vũ văn linh trường đoạn thanh
Thiên tuyền địa chuyển hồi long ngự
Đáo thử trừ trừ bất nhẫn khứ
Mã Ngôi pha hạ nê thổ trung
Bất kiến ngọc nhan không tử xứ
Quân thần tương cố tận triêm y
Đông vọng đô môn tín mã quy
Quy lai trì uyển giai y cựu
Thái Dịch phù dung Vỵ Ương liễu;
Phù dung như diện liễu như mi
Đối thử như hà bất lệ thuỳ
Xuân phong đào lý hoa khai nhật
Thu vũ ngô đồng diệp lạc thì
Tây Cung, Nam Nội đa thu thảo
Lạc diệp mãn giai hồng bất tảo
Lê viên đệ tử bạch phát tân
Tiêu Phòng a giám thanh nga lão
Tịch điện huỳnh phi tứ tiễu nhiên
Cô đăng khiêu tận vị thành miên
Trì trì chung cổ sơ trường dạ
Cảnh cảnh tinh hà dục thự thiên
Uyên ương ngoã lãnh sương hoa trọng
Phỉ thuỷ khâm hàn thuỳ dữ cộng
Du du sinh tử biệt kinh niên
Hồn phách bất tằng lai nhập mộng
Lâm Cùng đạo sĩ Hồng Đô khách
Năng dĩ tinh thành trí hồn phách
Vị cảm quân vương triển chuyển tư
Toại giao phương sĩ ân cần mịch
Bài không ngự khí bôn như điện
Thăng thiên nhập địa cầu chi biến
Thượng cùng bích lạc hạ hoàng tuyền
Lưỡng xứ mang mang giai bất kiến
Hốt văn hải thượng hữu tiên sơn
Sơn tại hư vô phiếu diểu gian
Lâu các linh lung ngũ vân khởi
Kỳ trung xước ước đa tiên tử
Trung hữu nhất nhân tự Thái Chân
Tuyết phu hoa mạo sâm si thị
Kim khuyết tây sương khấu ngọc quynh
Chuyển giao Tiểu Ngọc báo Song Thành
Văn đạo Hán gia thiên tử sứ
Cửu hoa trướng lý mộng hồn kinh
Lãm y thôi chẩm khởi bồi hồi
Châu bạc ngân bình di lý khai
Vân kết bán thiên tân thuỵ giác
Hoa quan bất chỉnh há đường lai
Phong xuy tiên duệ phiêu phiêu cử
Do tự Nghê Thường vũ y vũ
Ngọc dung tịch mịch lệ lan can
Lê hoa nhất chi xuân đới vũ
Hàm tình ngưng thế tạ quân vương
Nhất biệt tâm dung lưỡng diểu mang!
Chiêu Dương điện lý ân ái tuyệt
Bồng Lai cung trung nhật nguyệt trường
Hồi đầu hạ vọng nhân hoàn xứ
Bất kiến Trường An kiến trần vụ
Duy tương cựu vật biểu thâm tình
Điến hạp kim hoa ký tương khứ
Thoa lưu nhất cổ, hạp nhất phiến
Thoa tích hoàng kim hạp phân điến
Đãn giao tâm tự kim điến kiên
Thiên thượng nhân gian hội tương kiến
Lâm biệt ân cần trung ký từ
Từ trung hữu thệ lưỡng tâm tri:
Thất nguyệt thất nhật Trường Sinh điện
Dạ bán vô nhân tư ngữ thì
"Tại thiên nguyệt tác tỷ dực điểu
Tại địa nguyện vi liên lý chi"
Thiên trường địa cửu hữu thì tận
Thử hận miên miên vô tuyệt kỳ
Bạch Cư Dị
Trường Hận Ca .
Bản Dịch Thi Viện :Huyền Lâm ...
Tạm dịch sơ lượt về bài thơ , bài Trường Hân Ca của Bạch Cư Dị diễn tả về cuộc tình của Đường Minh Hoàng và Dương Quý Phi ...Trong thơ Đường có lẽ đây là bài thơ dài nhất cùng với bài Tỳ Bà Hành . Nhưng bài Trường Hận Ca xét thấy hay hơn ...
Huyền Lâm phỏng dịch bài nầy theo lối song thất lục bát ..Dịch xong phải uống 2 viên nhức đầu !.nên trong nầy có sai chính tả hay thiếu sót chút dỉnh nhờ anh chị em nhác giùm .vừa dịch xong đăng ngay không coi lại ..lên máu rồi !
Trường Hận Ca ...
Xưa vua Hán thích người khuynh sắc
Suốt bao năm tìm khắp không thành
Họ Dương gái đẹp như tranh
Sống trong nhung lụa trướng mành phủ che
Một sớm nọ vua nghe nhan sắc
Tuyển vào cung thành bậc mẫu nghi
Nụ cười như đoá tường vi
Tam cung lục viện khó bì đẹp xinh
Mùa xuân lạnh suối trong hoa nở
Nước ấm dòng da mỡ mịn trông
Tắm trên con suối ấm nồng
Thị tì nâng đở gót hồng nâng niu
Đêm xuân ấy vua chìu mưa móc
Trời lên cao dáng ngọc bồi hồi
Tiếc rằng đêm quá nhanh trôi
Một đêm ân ái để rồi xuyến xao
Rồi từ ấy triều ca bỏ mặc
Vui xướng ca ngây ngất vui đùa
Ba ngàn mỹ nữ còn thua
Một nàng mỹ nữ mới vừa tiến cung
Những anh em cùng chung quan tước
Những phẩm hàm đều được vua ban
Khiến trong dân giả nhà quan
Ước sinh cho được một nàng gái xinh
Từ trên đỉnh cung Ly cao vút
Vang vọng xa những khúc nhạc tình
Suốt đêm sáng cả bình minh
Vui say múa hát ngất tình Quân Vương
Bỗng tiếng trống Ngư Dương nổi dậy
Khúc Nghê Thường khi ấy vỡ tan
Khói mờ chiến cuộc lan tràn
Xe rồng bôn tẩu tây nam lộ trình
Đường bôn tẩu gập ghềnh mưa nắng
Những ngọn cờ rũ lặng đìu hiu
Quân không chịu tiến đánh liều
Buộc nàng phải chết một điều mới thôi
Nàng đã chết thoa rơi trên đất
Chẳng còn ai cúi nhặt lên tay
Quân vương nát dạ lòng nầy
Quay đầu trông lại lệ đầy trên mi
Lần theo bước đường đi lang bạt
Nẻo cheo leo Kiếm Các con đường
Nga My núi vắng đầy sương
Cờ phai nhợt nhạt tà dương bóng chiều
Đất Ba Thục nước non xanh biếc
Những ngày đêm biền biệt nhớ nhung
Đêm buồn trăng rọi xuống cung
Mưa rơi kiểng đổ mịt mùng buồn riêng
Trời đất chuyển mối giềng trở lại
Vua quay về đến bãi Mã Ngôi
Người xưa mặt ngọc đâu rồi
Vua tôi thầm lặng lệ rơi thấm bào
Hướng về đông rạt rào tưởng nhớ
Ngựa quen đường bước trở về ngay
Bên ao chẳng khác bao ngày
Vị Ương lá liễu như mày người xưa
Sen Thái Dịch nhớ người mặt ngọc
Lệ bỗng dưng phút chốc tuôn tràn
Lý đào nở rộ xuân sang
Mưa thu trút lá rụng vàng trên sân
Đền Tây cung qua gần Nam Nội
Lá rụng đầy cỏ rối trên sân
Chẳng ai quét dọn một lần
Ca viên ngày ấy tóc ngần bạc thêm
Tiêu phòng cũ thị tì , thái giám
Đã già nua mặt nám da mồi
Điện tiền buổi tối buồn ôi
Đóm bay vắng lặng bồi hồi mông lung
Đã quá nửa đêm cùn bất lụn
Mà buồn riêng mộng cũng không thành
Bên ngoài tiếng trống sang canh
Dài đêm trăn trở buồn tênh nỗi buồn
Trên sông Ngân sao dường sắp lặn
Trời đang dần ánh sáng lên rồi
Uyên ương mái lạnh sương rơi
Chăn đơn gối lạnh ai người chung đây
Xa cách nhau năm dài đăng đẳng
Người còn đây kẻ vắng đi rồi
Chiêm bao chẳng gặp người ơi !
Để cho nỗi nhớ buồn rơi ngập lòng
Nơi tận chốn Lâm Cùng có gã
Đến Hồng Đô phép lạ thần thông
Thương Vua buồn bực trong lòng
Đưa hồn phép lạ bềnh bồng đi xa
Xé tầng mây bay cùng khắp ngả
Từ non cao đên cả suối vàng
Khắp cùng trời đất mênh mang
Nhưng không gặp được bóng nàng xa xăm
Chợt nghe nói rì rầm biển cả
Có một nơi cảnh lạ non tiên
Hư vô huyền ảo một miền
Lầu mây gác ngọc ảo huyền lung linh
Xa trông đám mây xinh huyền ảo
Dáng tiên nga áo lụa trắng ngần
Hình như lại có Thái Chân
Mặt hoa da tuyết giống phần người xưa
Bên mái Tây đôi lần gõ cửa
Mượn Song Thanh , Tiểu Ngọc đưa nhờ
Nghe rằng có bức Hán thơ
Trong rèm chợt tỉnh giấc mơ vội vàng
Khép chiếc áo kéo màn trổi dậy
Khoác rèm châu cửa đẩy bước ra
Tóc mây còn lệch loà xoà
Trên đầu vội vã mũ hoa chưa cài
Vạc áo nhẹ bay bay gió thổi
Như Nghê Thường một tối xưa nao
Bỗng dưng mặt ngọc lệ trào
Như hoa lê đọng ngọt ngào mưa xuân
Trong nức nở ngập ngừng tiếng nói
Mắt lệ buồn vời vợi xa xôi
Quân vương đa tạ mấy lời
Một lần từ biệt đã rồi cách ngăn
Tình ân ái Chiêu Dương đoạn tuyệt
Chốn tiên cung mải miết tháng ngày
Ngoái nhìn lại chốn trần ai
Trường an chỉ thấy bụi bay khắp cùng
Cho thiếp gởi chút tình thăm thú
Một cành thoa ngày cũ mang về
Hộp vàng thoa nọ phân chia
Thiếp đây nửa mảnh phần kia của chàng
Nay mình đã đôi đàng phân cách
Nhưng tình xưa bề chặt không phai
Nhớ đêm thất tịch của ngày
Hai ta gặp lại đêm dài nhớ nhung
Trường sinh điện ngồi cùng thủ thỉ
Chứng nơi đây chỉ có cao xanh
Nguyện làm cây nọ liền cành
Chim kia liền cánh chung thành một đôi
Đất trời có dài lâu cũng dứt
Hận lòng nầy biết lúc nào nguôi .