Thơ Thanh Trắc Nguyễn Văn toàn tập

Bình thơ: GIAI NHÂN VÀ HOA QUỲNH

Hoa quỳnh chỉ nở vào lúc giữa đêm, nhưng đã nửa đêm rồi hoa vẫn không nở. Hoa không dám nở vì thấy hình như vẫn còn thiếu một cái gì đó. Cái thiếu mà hoa quỳnh mơ hồ cảm nhận được chính là một bông hoa xinh đẹp biết nói khác cũng có tên là Quỳnh! Tên của người trùng với tên hoa! Giai nhân Quỳnh chưa về thì hoa quỳnh, tuy có hương sắc nhưng vẫn không sánh bằng, làm sao dám tùy tiện nở một mình! Hoa đành phải chờ, phải đợi thôi!

Và đúng như vậy, khi cô gái xinh đẹp tên là Quỳnh về đến nơi thì những ý chính của bài thơ mới bắt đầu hé mở. Nàng Quỳnh xuất hiện lấp lánh hào quang khiến ta cứ ngỡ nàng như một tiên nga:

“Em về lấp lánh sương mai"

Người ta thường nói người đẹp sẽ đẹp lên rất nhiều mỗi khi nàng cười. Đôi môi của nàng Quỳnh vừa nở một nụ cười (cũng là lúc sắc đẹp của nàng lên đến cực đỉnh) thì cũng là vào thời điểm hoa quỳnh hé nở. Như vậy có đến hai đóa hoa quỳnh! Tựa bài thơ tuy nói hoa quỳnh nở, nhưng thật sự muốn nói đến một nhan sắc khác còn đẹp, còn quí hơn hoa quỳnh đó là một giai nhân tên Quỳnh... Bút lực của tác giả rất tài hoa, khi ẩn khi hiện. Dùng bút vẽ mây, nhưng thật sự là vẽ trăng!

Theo tôi nghĩ bài thơ này chắc chắn tác giả đã viết tặng cho một cô gái rất xinh đẹp có tên là Quỳnh mà anh đã từng gặp gỡ ở ngoài đời.

(Bài bình đã đăng trên trang web văn học Đất Đứng tháng 8 năm 2010)

Trần Thị Hảo




-----------------------------------------------------------------





HOA QUỲNH NỞ

Giữa đêm chỉ thoảng hương thơm
Cánh quỳnh vẫn khép như còn đợi ai
Em về lấp lánh sương mai
Môi cười, hoa nở ngát hai đóa quỳnh!

(Tuyển tập thơ Tứ Tuyệt Tình Thi – NXB Đà Nẵng 2005)

Thanh Trắc Nguyễn Văn





Ghi chú: ảnh nữ diễn viên Trâm Anh, nữ MC Thanh Vân Hugo và ảnh hoa quỳnh sưu tầm từ internet

ĐÊM NGỌC LAN

Ngỡ ngàng bên gốc ngọc lan
Hái màu hoa trắng muộn màng trao nhau
Mưa ngâu vỡ lạnh chân cầu
Giọt thương còn đọng, giọt sầu chưa vơi.

Nẻo xưa thơm trắng mây trời
Tuổi thơ thơm trắng chân đồi cỏ may
Ngọc lan thơm trắng cánh đầy
Áo em thơm trắng gió ngày lung liêng.

Người về mảnh nhớ chao nghiêng
Mảnh sao rơi xuống, mảnh liềm vắt lên.

1998
(Tập thơ Cỏ Hoa Thì Thầm - NXB Thanh Niên 2002)

Thanh Trắc Nguyễn Văn





Ghi chú: ảnh hoa ngọc lan và ảnh minh họa sưu tầm từ internet

Giới thiệu tập thơ GIỌT LỆ TRĂNG

Xin giới thiệu tập thơ Giọt Lệ Trăng

Tập thơ do NXB Văn Nghệ cấp phép và ấn hành năm 2010.

Đây là tập thơ riêng thứ năm của Thanh Trắc Nguyễn Văn.





Ghi chú: ảnh minh họa sưu tầm từ internet

THANH TRẮC NGUYỄN VĂN VÀ NHỮNG NỖI ĐAU CỦA BI KỊCH

Thế là tập thơ thứ năm của Thanh Trắc Nguyễn Văn đã ra đời (Giọt lệ trăng – NXB Văn Nghệ 2010). Đọc tập thơ mới này người đọc sẽ gặp được rất nhiều những cái mới. Cái mới thứ nhất là ngoài những bài thơ còn có bốn bài bình thơ rất sắc sảo của Huỳnh Ngọc, Lê Bá Duy và Lê Bích Ly. Ấn tượng nhất đối với tôi chính là bài bình bài thơ Nửa đời của nhà thơ Lê Bá Duy, bài bình bài thơ Ngôi nhà màu trắng hoa lê của tác giả Lê Bích Ly. Lời bình của Lê Bá Duy mềm mại nhưng là “mềm” của loại “lạt mềm buộc chặt”. Còn lời bình của Lê Bích Ly thì ngược lại, sắc cạnh đến lạ lùng cứ như một lưỡi dao phẫu thuật, mổ xẻ tâm lý con người đến mức độ thật tinh tế.





Cái mới thứ hai là đọc xuyên suốt 48 bài thơ trong tập thơ Giọt lệ trăng chúng ta dễ dàng bắt gặp những nỗi đau mà chúng ta vẫn thường nghe trên báo đài, nhưng do quá vô tình, quá bận rộn chúng ta chỉ loáng thoáng nghe qua rồi “quên” mất.

Có nỗi đau rất đời thường. Người chồng rất thương yêu vợ. Anh ta sẵn sàng leo tường vào nhà người khác hái trộm hoa tặng vợ, sẵn sàng bơi theo dòng nước lũ liều mình cứu vợ. Nhưng anh ta lại có một cái tật là chỉ thích “biểu hiện bằng hành động” chứ không thích nói! Bi kịch là đến cuối cuộc đời cái chết của bà lão thật vô cùng đau đớn:

Phút lâm chung
Bà lão hỏi chồng:
- Ông có yêu tôi không?
Ông lão gục đầu
Khóc
Bà lão chết
Mắt vẫn không nhắm...
(Ngụ ngôn tình yêu)

Có nỗi đau là một lời cảnh báo cho xã hội. Những người nông dân bán đất để đổi đời đã phải trả môt cái giá rất đắc. Cả gia đình của của họ từ ông, cha đến mẹ đều mắc một chứng trầm cảm rất nặng nề: “… ngơ ngác ậm ừ/ Nhìn nhà máy cứ từ từ mọc lên”. Cái đau đớn của những người nông dân bán đất đã được Thanh Trắc Nguyễn Văn miêu tả rất ngắn gọn nhưng cũng thật chính xác:

Làng tôi giờ đã hết quê
Quán bia với quán cà phê chen đầy
Ngả nghiêng kẻ tỉnh người say
Ôm nhau gục nhớ đường cày ngày xưa.
(Làng tôi đất bán sạch rồi)

Nhưng đỉnh điểm của bi kịch không chỉ dừng lại ở đó. Nó mở rộng ra một tương lai toàn cảnh không mấy sáng sủa:

Bàng hoàng nắng quái chiều hôm
Làng giờ hoá phố cọng rơm chẳng còn…
(Làng tôi đất bán sạch rồi)

Làng mới hóa phố thôi mà một cọng rơm cũng tìm không ra. Hỏi sau này sẽ còn có ai chịu trồng trọt để sản xuất lúa gạo cho đất nước nữa?

Có nỗi đau là nỗi đau của những nàng Kiều ở đầu thế kỷ 21. Do nhà nghèo, gia đình gặp quá nhiều khó khăn về sinh kế, một cô gái xinh đẹp phải nhắm mắt lấy chồng Đài Loan. Không may nơi xứ người cô bị bán vào động quỷ. Để phản kháng số phận cô quyết định tự ải (thắt cổ). Cái chết đầy bi kịch của cô đã được câu thơ nâng một lên tầm cao mới:

Hỡi tú bà, lũ ma cô ác độc
Tao đi đây vứt xác dưới bùn lầy
Hồn gái Việt sẽ xuôi về đất Việt
Sen dẫu gãy lìa vẫn ngát hương bay...
(Tự ải)

Cũng có nỗi đau là sự đổ vỡ của một gia đình lúc đầu đầy hạnh phúc. Bài thơ “Ngôi nhà màu trắng hoa lê” cứ như là một cuốn phim, một câu chuyện cổ tích mang đầy tính nhân văn hiện đại. Người chồng do thất bại trong công việc làm ăn nên cố tìm lối thoát bằng cách nhờ Chúa Quỷ giúp đỡ. Và bi kịch bắt đầu khi người chồng do “dám uống rượu” với Chúa Quỷ nên đã tự lột xác từ người dần dần hóa thành quỷ:

Đêm đêm
Ngồi cùng Chúa Quỷ…
Nhặt kim cương
Đếm vàng thỏi
Nuốt rượu ma
Tán chuyện quỷ
Ma quỷ chưa hóa người
Người đã thành ma quỷ
Cũng ti tiện
Cũng nhỏ nhen
Cũng hận ghen
Cũng ích kỷ...
Quỷ có gương mặt người
Hay người có trái tim quỷ?
(Ngôi nhà màu trắng hoa lê)

Đỉnh điểm cuối cùng của bi kịch là người chồng đã nhẫn tâm hành hạ người vợ anh ta vô cùng yêu quý đến ngất đi. Và cũng chính anh ta tự tay châm lửa đốt luôn ngôi nhà hạnh phúc của mình, ngôi nhà mà chính anh ta đã tốn bao công lao tự tay gầy dựng nên.

Thơ phải gắn liền với hiện thực cuộc sống. Thơ Thanh Trắc Nguyễn Văn cũng vậy, bài thơ “Thơ viết ở bờ sông Thị Vãi” của anh gắn liền với nỗi đau của một con sông đã bị bức tử ở tỉnh Đồng Nai. Bằng những câu thơ tả thực, Thanh Trắc Nguyễn Văn đã vẽ nên một bức tranh đau xót khiến người đọc phải ít nhiều suy nghĩ:

Dòng sông bây giờ thăm thẳm một màu đêm
Đâu những cánh diều giấy nhấp nhô trời quá khứ?
Mặt nước sông hằn lên nét cười quỉ dữ
Bao xác cá phơi đầy trên xác cỏ bầm đen…

Thương những con thuyền rách nát hom hem
Lăn giọt nước mắt xuống dòng sông hôi thối
(Thơ viết ở bờ sông Thị Vãi)

Bi kịch ở cuối bài thơ có phải là do chúng ta còn quá hời hợt không dám chịu cùng nhau đấu tranh cho một lẽ phải, cùng nhau chống lại những tiêu cực vẫn còn tồn tại khá nhiều trong xã hội:

Quê mình nghèo sao bóng tối cứ vây quanh?
Bát cơm của mẹ cũng đơm đầy hạt sạn
Bão lại thổi
Xổ tung những chùm mây tóc xám
Hạt mưa lạnh cuối chiều
Hay giọt lệ của trăng?
(Thơ viết ở bờ sông Thị Vãi)

Điểm xuyết vào những bi kịch trong tập thơ Giọt lệ trăng là những bài thơ tình cùng những câu thơ tình rất đẹp, rất lãng mạng:

Nụ cười em rải sông sâu
Trăm năm tôi vớt
Vẫn màu nhớ nhung …
(Tạm biệt Phong Nha)

Ly cà phê đắng quá
May, có ánh mắt em ngọt lành!

Nơi tình yêu đã bỏ đi: tất cả hoa hồng đều hóa đá
Khi tình yêu trở lại: tất cả đá lại hóa hoa hồng!

Chuyện tình dưới cây ngọc lan
Trang nhật ký ngàn năm còn thơm mãi …

Yêu mà khinh khi: tình yêu của quỷ
Không yêu mà vẫn được nhớ: hạnh phúc của thiên thần!
(Thơ tình hai câu)

Van em đừng qua cổng
Tóc mềm đừng thả hương
Ta va vào vấp ngã
Ngàn năm sẽ nhớ thương!

Van em đừng qua cổng
Đung đưa một tiếng cười
Ta sợ chòng chành đắm
Bởi cánh môi hồng tươi!

Van em đừng qua cổng
Hát vu vơ nhạc buồn
Ta dại khờ đâu biết
Nước mắt tròn hay vuông?
(Van em đừng qua cổng)

Em đi thả tím nụ cười
Câu thơ tôi thả tím trời hoàng hôn!
(Áo dài em tím hoa cà)

Có những bài thơ tình tuy là dành cho những người có thu nhập thấp nhưng vẫn thấm đẫm tính nhân văn của một trái tim chung thủy (Tình anh xe ôm, Tình khờ, Tình hẹn).

Trong những bài thơ tình trong tập thơ tôi thích nhất là bài Biệt khúc và bài Liêu trai. Thơ tuy nói về người vô hình nhưng rất thật. Tuy thật mà ảo, tuy ảo mà thật:

Lênh đênh địa ngục thiên đường
Em đi thả lại sợi hương giọt tình
Giơ tay níu cõi vô hình
Tay ta bỗng nắm tay mình
Tìm em...
(Liêu trai)

Nhìn chung tập thơ Giọt lệ trăng là một bước tiến đáng kể trên con đường đi tìm nghệ thuật thơ ca của Thanh Trắc Nguyễn Văn. Cái khuyết điểm của tập thơ là trong đó vẫn còn ít nhiều bài thơ buồn, một vài câu thơ vẫn còn cũ chưa mới.

(Trang web văn học Nhà Văn tpHCM ngày 17.12.2010)

Kim Như





Ghi chú: ảnh minh họa sưu tầm từ internet

CHIỀU SÔNG ĐUỐNG

Em phương nào xa sông Đuống
Để mùa thu mất nắng vàng
Ta hong thơ thành mây trắng
Triền đê hóa khói lang thang.

Sương đã phủ mờ năm tháng
Thuyền ai xuôi giữa bập bềnh?
Tay vốc nước tìm kỷ niệm
Sóng cựa mình lắc bấp bênh.

Câu em ca xưa quan họ
“Người ơi người ở đừng về...”
Nay không về xin muốn ở
Sao lạnh đôi bờ sông quê?

Trăng vừa treo đầu đỉnh nhớ
Sợi buồn giăng vướng bãi chờ
Chuồn chuồn bay đâu dải yếm?
Hoa bướm giờ khuất bến mơ.

Người dừng chân bên sông Đuống
Thấy lá ngô reo cuối chiều
Thấy hoàng hôn dần vỡ tím
Gió đêm về bước liêu xiêu...

2000
(Tuyển tập thơ Khúc Xạ Mùa Thương - NXB Thanh Niên 2006)

Thanh Trắc Nguyễn Văn




Ghi chú: ảnh minh họa sưu tầm từ internet

XIN MỘT LẦN ĐỨNG DẬY

Xin một lần đứng dậy
Ngắm cánh hồng đẫm sương
Địa đàng trong tay với
Mơ chi cõi thiên đường?

Đã đi là đi hết
Sao đi còn ưu tư
Tâm hồn còn bóng tối
Nhìn đâu cũng ngục tù.

Xin một lần đứng dậy
Yêu nhau tới bạc đầu
Trái tim người cô độc
Chỉ mang hoài nỗi đau.

Yêu dẫu là nước mắt
Yêu dẫu là dại khờ
Thuyền yêu vẫn dần đến
Những bến bờ ước mơ.

Xin một lần đứng dậy
Thả nỗi buồn xa bay
Mây đen rồi sẽ rụng
Lăn vỡ dưới chân ngày.

2000
(Tập thơ Cỏ Hoa Thì Thầm - NXB Thanh Niên 2002)

Thanh Trắc Nguyễn Văn





Ghi chú: ảnh minh họa sưu tầm từ internet

SÀI GÒN THÁNG CHÍN

Sài Gòn tháng chín
Mùa bướm trắng về rợp phố
Những tà áo thân thương
Phơ phất
Những tiếng cười xinh xinh rạng rỡ
Vọng tiếng trống khai trường.

Sài Gòn tháng chín
Trời hưng hửng nắng
Hoa cúc hưng hửng vàng
Má em hưng hửng đỏ
Thời gian hưng hửng tím
Dìu chiếc lá lang thang.

Sài Gòn tháng chín
Ào ào cơn mưa
Rơi hợp khúc đàn dây
Đường phố trăn trở
Muôn ngàn giọt nhớ vỡ
Muôn ngàn sợi thương bay.

Sài Gòn tháng chín
Những trái me cong cong nâu sẫm
Loẳng ngoẳng thả ngang trời
Ai về qua lối đó
Nụ cười trên môi?

Sài Gòn tháng chín
Một đóa hồng lại nở
Một chùm bong bóng lại bay
Những con tàu ra khơi lấp lánh
Dòng sông xanh màu mây.

2000
(Tập thơ Cỏ Hoa Thì Thầm - NXB Thanh Niên 2002)

Thanh Trắc Nguyễn Văn





Ghi chú: ảnh minh họa sưu tầm từ internet

CÂU CHUYỆN TIÊN NỮ VỀ TRỜI

Có một câu chuyện xưa kể thế này:

Ngày xưa có một anh chàng nhà giàu nọ rất kén vợ. Tính kén vợ của anh bay lên đến tận thiên đình. Ngọc Hoàng liền cho cô công chúa út xuống trần để thử lòng chàng ta. Ngọc Hoàng dặn cô công chúa: "Nếu nó biết thế nào là cái đẹp, ta cho phép con lấy nó làm chồng và ở dưới trần 50 năm. Còn nếu nó trong 3 năm vẫn không biết thế nào là cái đẹp, con hãy cho nó một bài học rồi về trời".

Cô công chúa liền xuống trần hóa phép biến thành một cô gái mặt mũi bình thường đến xin làm nô tì cho chàng nhà giàu nọ. Với sự thông minh và khéo léo của mình, cô nô tì nhanh chóng trở thành nổi tiếng và được nhiều người khen ngợi. Chàng nhà giàu cũng rất quí mến cô, tin cậy giao cho cô chức quản gia cai quản kẻ trong người ngoài. Tuy nhiên do thấy cô nhan sắc tầm thường nên chàng trai không quan tâm lắm.

Nghe nói công chúa nước Xiêm rất đẹp chàng nhà giàu liền đem một phần gia sản xuống thuyền qua Xiêm cầu hôn. Nửa năm sau chàng trở về (chàng sang Xiêm và nhìn thấy công chúa nước Xiêm không xinh đẹp như mình mơ ước nên lại về tay không!) thì nghe tin cô quản gia đã hóa thành một giai nhân tuyệt sắc. Chàng vội chạy tìm thì than ôi đã hết hạn 3 năm, tiên nữ phải về trời! Sau này chàng trai tiếc rẻ đã sống với tiên mà không hay nên chắt lưỡi hít hà mãi. Khi chết chàng hóa thành con rắn mối.

(Viết lại theo Kho tàng cổ tích Việt Nam - Nguyễn Đổng Chi)

Thanh Trắc Nguyễn Văn





---------------------------------------------------------------------





TIÊN NỮ VỀ TRỜI

Trách ta sao quá vô tình
Bao năm tiên ở với mình không hay
Xuôi thuyền đi khắp đông tây
Tìm bao hư ảo để nay ngỡ ngàng.

Mải mơ bóng nguyệt lầu vàng
Tỉnh ra thì đã lỡ làng còn đâu
Uổng câu tát biển mò châu
Sợi tơ bỏ lạnh rơi sầu đáy sông.

Bao năm kinh sử nằm lòng
Sao không nhớ hiểu cành hồng ai trao?
Mắt tường biển rộng trời cao
Lại không nhìn thấy nụ đào trên cây!

Để giờ gió lạnh chân mây
Nàng tiên nữ ấy đã bay về trời
Sông xưa bên lở bên bồi
Bao nhiêu mộng cũ tan rồi em ơi!

(Tập thơ Hạ Nhớ – NXB Tổng hợp Đồng Nai 1999)

Thanh Trắc Nguyễn Văn





Ghi chú: ảnh nữ diễn viên Trịnh Sảng, Cảnh Điềm (Trung Quốc) và ảnh Hoa hậu châu Á tại Mỹ 2006 Jennifer Phạm sưu tầm từ internet

HOA BẤT TỬ

Dẫu lừng danh hoa bất tử
Em vẫn khô lạnh không hồn
Thà yêu màu hoa dại đỏ
Thấy cháy rực một hoàng hôn.

1998
(Tập thơ Cỏ Hoa Thì Thầm - NXB Thanh Niên 2002)

Thanh Trắc Nguyễn Văn





Ghi chú: Ảnh nữ diễn viên Hồ Bích Trâm và hoa bất tử sưu tầm từ internet

CHỊ

Tảo tần thay mẹ nuôi em
Bờ vai mỏng mảnh gánh mềm nỗi đau
Cô đơn trăn trở gối đầu
Nửa đêm thức giấc giọt sầu vỡ đôi.

2001
(Tập thơ Cỏ Hoa Thì Thầm - NXB Thanh Niên 2002)

Thanh Trắc Nguyễn Văn





Ghi chú: ảnh minh họa sưu tầm từ internet