Trần Dần, từ những trang nhật ký “Ghi” - Nguyễn Mạnh Trinh.

Tổng số bài gửi : 7112 Registration date : 01/04/2011

Trần Dần, mỹ học khổ đau

Thuỵ Khuê

Phê bình văn, thơ kháng chiến

Câu hỏi đầu tiên đến với người sáng tác là: viết như thế nào? Trần Dần không thoát ra ngoài thông lệ. Lúc ấy đang đánh nhau, có đòi hỏi phải viết về chiến tranh. Người ta bảo phải viết như thế này, thế kia. Còn anh? Là nhà văn, anh nghĩ gì? Anh viết như thế nào?

Trần Dần ghi: "Chúng ta thấy chúng ta vào khói ra lửa, sinh tử không sờn, chúng ta thấy chúng ta hành động ghê gớm lắm. Nhưng có điều buồn là chúng ta không thấy chúng ta! [...]

Chiến tranh rèn luyện. Chúng ta được nhiều điều. Nhưng [...] tôi nói nó là bộ xương. Chiến tranh làm chúng ta rắn xương rắn thịt, làm cho tâm hồn chúng ta có hình cốt, có cái khung rất tốt rất bền. Nhung bạn đừng lầm bảo rằng bộ xương đó là người, hình cốt và và cái khung là tâm hồn rồi đó. Nói vậy là một sự dối trá [...]

Cho nên bạn nói Chiến tranh là rèn luyện;- bạn cần nghĩ thêm Hoà Bình cũng rèn luyện, mà còn rèn luyện hơn là chiến tranh nữa [...]

Hoà Bình rồi, người ta mới có thể biết trong chiến tranh người ta đã mất mát và thu hoạch được những gì. [...] Tôi nói rằng chúng ta mất nhiều hơn. Tại vì tôi nghĩ tới chiến tranh và tội ác của nó. Và tại vì tôi so sánh những cái thu hoạch 9 năm chiến tranh vừa qua với những cái thu hoạch lớn hơn gấp bội nếu 9 năm qua là 9 năm kiến thiết Hoà Bình. [...] Vì thế tôi muốn viết nhiều, muốn viết những cái tôi chưa dám viết. Và tôi muốn viết không có kiểm duyệt. [...]

Tôi vừa viết xong cuốn "Người người lớp lớp". Viết về chiến tranh ở Điện Biên Phủ đấy. Nhưng mà tôi đã chán rồi. Tại vì rằng tôi ít thấy sự thực của chiến tranh trong đó quá. Và vì rằng tôi thấy ít sự thực của bản thân trong đó quá. Chưa phải là chiến tranh và chưa phải là tôi. Cho nên tôi viết tới hơn 300 trang mà không thích bằng một bài thơ tôi cũng mới làm về chiến tranh: "Anh đã thấy" (mes douleurs) trên dưới có 6 trang! Vài trang thơ này tôi còn thấy chiến tranh nhiều hơn, và thấy tôi nhiều hơn 300 trang "Người người lớp lớp".

[...] Tôi muốn tả những người chiến sĩ. Người rất già người rất trẻ. Người bần cố và người con địa chủ. Người con tư sản và người công nhân. Người học sinh và người không biết chữ. Người đã làm sư và người đi ăn cướp. Người đi buôn và người đã bị buôn. Người đã lừa lọc và người đã bị lừa lọc. [...] Người anh hùng và người dút dát. Người lấy súng bắn địch và người lại lấy súng tự thương. [...] Người thuần, người ngổ ngáo. Người chỉ biết phục tùng, người hay cãi bướng. Và đa số là ngại học tập ,ngại nghe đả thông. Ngại nghe cán bộ nói nhiều. Ngại bị "nắm tư tưởng". Nắm, nắm con cặc.

[...] Tôi nghe người ta nói đừng viết cuộc sống telle qu'elle est (chú thích: cuộc sống như nó đang diễn ra) mà phải viết la vie telle qu'elle doit être! (cuộc sống như nó phải được diễn ra) - Tôi lại hiểu rằng: viết cuộc sống telle qu'elle est tức là viết cuộc sống telle qu'elle doit être.- Tôi hiểu rằng không có gì đẹp hơn, không có gì cao cả hơn, không có gì cộng sản hơn là: Sự Thực không tô điểm, Sự Thực trần truồng. Và cũng không có gì xấu hơn, không có gì yếu ớt hơn, phi cộng sản hơn là Sự Thực tô điểm, Sự Thực mặc áo hồng, áo xanh, áo hoa. Tôi nói rằng, dù áo hoa đó thích hợp, dù sự tô điểm đó là tô theo phương hướng thực của cuộc sống thực, thì cái áo đó và sự tô điểm đó vẫn cứ là không đáng tán thành. Cuộc sống cởi truồng, nó có ý nghĩa như những sự tô điểm và những bộ áo đẹp và lý tưởng nhất. Màu da của cuộc đời toute nue, đó là tất cả các bộ áo của trần gian rồi[...]

Chính vì vậy tôi muốn viết chiến tranh telle qu'elle est. 10 cây số máu. Xương phơi đầy đường. Người đáng sống thì chết. Kẻ đáng chết thì sống mãi. Tôi tưởng rằng, nếu mà nói giáo dục, thì không gì giáo dục hơn là sự thực ở trần. Chiến tranh cởi truồng là có thể giáo dục Chiến tranh, lại giáo dục cả Hòa Bình [...]

Cho nên tôi rất muốn viết về chiến tranh. Viết thật trần truồng. Không gì lớn hơn Sự Thực. Vì vậy cho nên không bao giờ tôi viết được Sự Thực[...] Nhưng mà cũng không bao giờ tôi lại không muốn tả cho đúng Sự Thực.[...]" (trích những dòng ghi từ 16/9 đến 1/10/54, trang 43-48).

Lời ghi trần trụi trên đây là một tuyên ngôn cởi truồng về mục đích của văn học, về nhân cách của nhà văn. Suốt cuộc đời, Trần Dần đã tôn trọng nó: ông đã ghi lại cuộc sống của mình, của những người xung quanh, bằng trái tim, một trái tim dù bị dìm dẫm, bằm vặp, nhầu nát nhưng vẫn giữ tròn nhiệm vụ lọc máu để nuôi sống con người.

(còn tiếp)

Tổng số bài gửi : 562 Registration date : 20/12/2012

Trà Mi đã viết:

thichvui78 đã viết:: Vùi dập ông bằng cả hệ thống làm sao mà vùng vẫy nỗi, ông đáng thương nhất trong những người đáng thương.

Tội này phải xử làm sao ?
Đảng ta vùi dập thi hào,nhà thơ
Tội đầy còn đến bây giờ
Dưới ba tất đất ,còn chờ giải oan

Ai là dạ thú ,loài lang ?
Nữa theo các mác, nữa mang cẩm đào

Liên xô đã tan rồi mà Việt Nam vẫn còn cố bám theo Trung cộng!

Ngày xưa Liên Xô còn thì Đảng còn hai chân ,bây giờ liên xô tan rã chỉ còn một chân, mà bây giời Trung Cộng đã đổi giọng rồi ,không còn là người anh em tốt nữa rồi , vậy còn lại có một chân mà cũng bị thằng Trung Quốc bắn bị thương nữa rồi, thì làm sao làm gì được nữa ? Bây giờ còn cái miệng duy nhất kêu lên vài cái khẩu hiệu lừa bịp nghe cạp cạp đáng thương thôi !chỉ là con vịt què thì đứng được bao lâu nữa ?

Lẽ ra chúng ta phải tôn vinh ông Trần Dần là tổ nghiệp của thơ văn,tôn vinh ông không phải vì ông nổi tiếng , hay vì ông có tài văn thơ, mà vì sự kiên cường bất khuất khôg đầu hàng trước sự đàng áp,bắt bớ ,đầy đọa ,ông đã đánh đổi cuộc đời của mình để bảo vệ nó, bảo vệ sự thật trước cái rỗng toét của ông Tố Hữu , lối văn chương ca ngợi một chiều của Đảng, trước nhà cầm quyền áp bức.
Cuộc đấu tranh đó phải được tiếp nối bởi con cháu chúng ta .

Tổng số bài gửi : 7112 Registration date : 01/04/2011

thichvui78 đã viết:

Trà Mi đã viết:

thichvui78 đã viết:: Vùi dập ông bằng cả hệ thống làm sao mà vùng vẫy nỗi, ông đáng thương nhất trong những người đáng thương.

Tội này phải xử làm sao ?
Đảng ta vùi dập thi hào,nhà thơ
Tội đầy còn đến bây giờ
Dưới ba tất đất ,còn chờ giải oan

Ai là dạ thú ,loài lang ?
Nữa theo các mác, nữa mang cẩm đào

Liên xô đã tan rồi mà Việt Nam vẫn còn cố bám theo Trung cộng!

Ngày xưa Liên Xô còn thì Đảng còn hai chân ,bây giờ liên xô tan rã chỉ còn một chân, mà bây giời Trung Cộng đã đổi giọng rồi ,không còn là người anh em tốt nữa rồi , vậy còn lại có một chân mà cũng bị thằng Trung Quốc bắn bị thương nữa rồi, thì làm sao làm gì được nữa ? Bây giờ còn cái miệng duy nhất kêu lên vài cái khẩu hiệu lừa bịp nghe cạp cạp đáng thương thôi !chỉ là con vịt què thì đứng được bao lâu nữa ?

Lẽ ra chúng ta phải tôn vinh ông Trần Dần là tổ nghiệp của thơ văn,tôn vinh ông không phải vì ông nổi tiếng , hay vì ông có tài văn thơ, mà vì sự kiên cường bất khuất khôg đầu hàng trước sự đàng áp,bắt bớ ,đầy đọa ,ông đã đánh đổi cuộc đời của mình để bảo vệ nó, bảo vệ sự thật trước cái rỗng toét của ông Tố Hữu , lối văn chương ca ngợi một chiều của Đảng, trước nhà cầm quyền áp bức.
Cuộc đấu tranh đó phải được tiếp nối bởi con cháu chúng ta .

Nếu huynh thích, TM sẽ lần lượt post những bài sưu tầm về vụ án Nhân Văn Giai Phẩm và Cải cách ruộng đất để hiểu thêm tình trạng trên đe dưới búa của văn thi sĩ và dân chúng thời đó.

Tổng số bài gửi : 562 Registration date : 20/12/2012

Trà Mi đã viết:

thichvui78 đã viết:

Trà Mi đã viết:

thichvui78 đã viết:: Vùi dập ông bằng cả hệ thống làm sao mà vùng vẫy nỗi, ông đáng thương nhất trong những người đáng thương.

Tội này phải xử làm sao ?
Đảng ta vùi dập thi hào,nhà thơ
Tội đầy còn đến bây giờ
Dưới ba tất đất ,còn chờ giải oan

Ai là dạ thú ,loài lang ?
Nữa theo các mác, nữa mang cẩm đào

Liên xô đã tan rồi mà Việt Nam vẫn còn cố bám theo Trung cộng!

Ngày xưa Liên Xô còn thì Đảng còn hai chân ,bây giờ liên xô tan rã chỉ còn một chân, mà bây giời Trung Cộng đã đổi giọng rồi ,không còn là người anh em tốt nữa rồi , vậy còn lại có một chân mà cũng bị thằng Trung Quốc bắn bị thương nữa rồi, thì làm sao làm gì được nữa ? Bây giờ còn cái miệng duy nhất kêu lên vài cái khẩu hiệu lừa bịp nghe cạp cạp đáng thương thôi !chỉ là con vịt què thì đứng được bao lâu nữa ?

Lẽ ra chúng ta phải tôn vinh ông Trần Dần là tổ nghiệp của thơ văn,tôn vinh ông không phải vì ông nổi tiếng , hay vì ông có tài văn thơ, mà vì sự kiên cường bất khuất khôg đầu hàng trước sự đàng áp,bắt bớ ,đầy đọa ,ông đã đánh đổi cuộc đời của mình để bảo vệ nó, bảo vệ sự thật trước cái rỗng toét của ông Tố Hữu , lối văn chương ca ngợi một chiều của Đảng, trước nhà cầm quyền áp bức.
Cuộc đấu tranh đó phải được tiếp nối bởi con cháu chúng ta .

Nếu huynh thích, TM sẽ lần lượt post những bài sưu tầm về vụ án Nhân Văn Giai Phẩm và Cải cách ruộng đất để hiểu thêm tình trạng trên đe dưới búa của văn thi sĩ và dân chúng thời đó.

Cám ơn Trà Mi thật nhiều !

Tổng số bài gửi : 7112 Registration date : 01/04/2011

Trần Dần, mỹ học khổ đau

Thuỵ Khuê

Phê bình văn, thơ kháng chiến

24/12/1954, đêm Noël, Trần Dần ghi:

"Bước quanh bờ Hồ. Trời tôi tối. Còn vẳng tiếng hát micro nhà thờ buông trầm trầm. Hai thằng đi. Tôi và Lê Ðạt. Buồn quá. Ðây là những lúc người tôi hẫng lắm. Rỗng lắm. Tôi còn đầy dư vị những câu chuyện trao đổi đêm nay về chính sách văn nghệ. Dư vị chua, đắng, nhạt thếch.

Xem bài thơ "Ðại hội văn công" của Dương Chi trên báo Thời Mới. Tôi nhớ lại nhiều bài thơ kháng chiến của anh em kháng chiến. Ý tứ, điệu nhịp. Tôi có ý nghĩ so sánh. Thấy nó na ná nhau quá. Thử đào sâu hơn, tôi thấy phương pháp thơ của Dương Chi không khác là bao nhiêu với phương pháp thơ của nhiều anh em kháng chiến(!) Tôi còn muốn nói là giống nhau nữa. Phương pháp thơ gì? Tôi cho rằng phương pháp thơ đó, căn bản có mấy điểm:

1) một nội dung chính trị chưa thấm, chưa nhuyễn tới mức không còn là chính trị đơn thuần nữa;

2) trộn vào nội dung chính trị đó, một vài cái gì ươn ướt một tí! Ví dụ "đại hội văn công" thì trộn vào:tình đất nước, xuôi ngược Mán, Thổ, Mường... Nam Bắc... bốn phương về đây tụ hội. Và một vài cái ánh đèn... con mắt trái tim rung v.v... [...]

3) đem cái đó đặt thành vần điệu. Kỹ thuật là xem các thể thơ 4, 5, 6, 7 chữ. Thi thoảng hạ một câu lục bát nghe có vẻ mê ly. Tôi thường nghĩ đó là một ngón "thơ chim gái". Phụ nữ nghe phải sít soa. Và cả quần chúng khi đó, lúc đó, cũng phải rít lên. Nhưng về sau không còn ai nhớ nó nữa.

Vì vậy tôi coi phương pháp thơ Dương Chi trong bài đó giống phương pháp của anh em kháng chiến. Theo ý tôi là một phương pháp thơ rất hỏng. Không có gì đáng gọi là cách mạng cả. Tôi muốn nói: "Các anh đừng có lên mặt kháng chiến. Đừng vênh váo mình tiến bộ. Đừng khinh anh em trong Hà Nội lạc hậu! Về cơ bản, các anh không hơn gì anh em Hà Nội đâu. [...] Ta chưa có cách mạng thi ca".

Tôi nhớ một hôm tôi đọc chơi chơi ví dụ: "hồn lâng lâng mơ máu giặc nồng say". Nhiều anh em cười. Tôi đố: thơ ở đâu nào? Có anh đoán :- Một tờ báo Hà Nội nào hẳn? Tôi nói thực: Ðó là tập "Tiếng hát" của nhà xuất bản Quân Ðội Nhân Dân. Thơ kháng chiến đấy!" (trang 65- 66).

Trần Dần ghi những điều mà mọi người thấy, nhưng không dám nói ra: Một người chuyên trị thơ kháng chiến như Tố Hữu, nếu ông chịu khó đọc lại thơ ông, thì ông sẽ thấy Trần Dần nói đúng, thơ ông đầy những câu văn hoa ngớ ngẩn, lẩy Kiều một tý, ngược xuôi Mán Mường một tý, ươn ướt một tý, ca dao một tý, rất đúng ngữ điệu "chim gái":

Mười lăm năm ấy ai quên
Quê hương cách mạng dựng nên cộng hòa
Mình về mình lại nhớ ta
Mái đình Hồng Thái, cây đa Tân Trào. (trích Việt bắc)

Bài Bầm ơi, vào loại rất hay của Tố Hữu cũng là một bài lẩy ca dao:

Bầm ra ruộng cấy bầm run,
Chân lội dưới bùn, tay cấy mạ non
Mạ non bầm cấy mấy đon
Ruột gan bầm lại thương con mấy lần.
Mưa phùn ướt áo tứ thân
Mưa bao nhiêu hạt thương bầm bấy nhiêu.

Cho nên khi bình thơ Tố Hữu, Trần Dần đã phê một câu chí lý: "Chỗ nào hay thì lại là lặp lại Nguyễn Du, Tản Ðà, ca dao... Tố Hữu chưa đem tới một cách nhìn mới mẻ gì."

(còn tiếp)

Tổng số bài gửi : 7112 Registration date : 01/04/2011

Trần Dần, mỹ học khổ đau

Thuỵ Khuê

Phê bình văn, thơ kháng chiến

Nhưng cái họa của thơ kháng chiến là không chỉ có Tố Hữu làm thơ như thế mà hầu hết các nhà thơ nổi tiếng, khi xung phong yêu nước, họ đều nặn ra những câu thơ ngớ ngẩn như vậy. Điều này rất khác với các nhạc sĩ. Tôi nhớ một hôm, đi chơi xa với nhà thơ Lê Đạt, trong xe, tôi để cassette nhạc kháng chiến của Phạm Duy. Không nhớ rõ là khi nghe đến bài nào, Quê nghèo, Về miền Trung hay Bà mẹ Gio Linh... Lê Đạt buột miệng: "Phải yêu nước như "nó" mới làm được nhạc như thế". Nguyễn Huy Thiệp khi nghe Thái Thanh hát Bà mẹ Gio Linh cũng bảo: "Nghe nổi cả da gà!". Câu nói của Lê Đạt, Nguyễn Huy Thiệp làm tôi suy nghĩ nhiều về lòng yêu nước, về thơ và nhạc kháng chiến: quả là thơ kháng chiến "yếu" hơn nhạc kháng chiến rất nhiều. Có bài thơ kháng chiến nào làm cho chúng ta "nổi da gà" như Bà mẹ Gio Linh. Tại sao? Vì các nhà thơ không có "gien" yêu nước? Hay vì làm thơ yêu nước không dễ, có yêu nước thật, may ra thơ mới hay. Có rút ruột mình ra, lên đồng với chữ như Hoàng Cầm, mới làm được Bên kia sông Đuống. Có mất mát như Hữu Loan, mới làm được Màu tím hoa sim? Còn tất cả những "giả đò", đều ngớ ngẩn và buồn cười, nhất là giả đò yêu nước. Chúng ta thử đọc một bài thơ yêu nước của Xuân Diệu:

Sớm nay xa cách làng Còng
Bước đi một bước trong lòng mến yêu
Làng Còng vất vả, gieo neo
Tô đong, thóc rẽ, bao nhiêu căm thù.
Nông dân lao động bốn mùa
Trồng bông, bón mía, lại vừa tỉa ngô.
Mùa thường ngập lụt chẳng no
Chiêm thời thỉnh thoảng mất khô một kỳ.
Tháng ba hái củi nặng nề
Tháng mười kéo một đêm khuya thức ròng.

(trích bài "Tặng làng Còng")

Màu mè hơn Tố Hữu, Xuân Diệu tìm cách trộn trạo hổ lốn các yếu tố ca dao, lao động, nông dân, canh tác... vào cho đủ lệ bộ mũ mã cân đai, có thể rất hợp khẩu vị lãnh đạo, nhưng không làm rung động mảy may "lòng người ". Bài này thuộc loại tạm được, nhưng Xuân Diệu còn bao bài thơ khẩu hiệu không thể nào đọc được, ví dụ:

Người gánh gánh của chúng tôi: là Đảng
Người gánh gánh với chúng ta: là Đảng
Người gánh ta, ta gánh Người: là Đảng
Người gánh đất, Người gánh trời: là Đảng.

(trích bài "Gánh")

Tóm lại, hầu như không một nhà thơ nào, thời ấy, theo kháng chiến, (tự nguyện hay bắt buộc) làm thơ ca tụng, mà không nặn ra những bài văn vần, nửa vè, nửa khẩu hiệu, tạo nên một vũ trụ quái thai thơ. Vũ Hoàng Chương cũng có những câu:

Chen tiếng hoan hô này khẩu hiệu
Muôn năm chủ tịch Hồ Chí Minh.
Muôn năm người lính già tiêu biểu
Vì giang sơn quyết bỏ gia đình

(trích bài "Nhớ về Hà Nội vàng son")

Đó là bi kịch chung của thơ văn kháng chiến mà Trần Dần đã cô đọng lại trong vài hàng phê bình thẳng thắn và xác thực.

Nhưng điều tệ hại là chính cái sườn nửa vè, nửa khẩu hiệu ấy lại trở thành mẫu mực cho thơ văn suốt một thời dài sau khi kháng chiến chấm dứt, khi đã đánh "tuyệt nọc" Nhân Văn.

(còn tiếp)

Tổng số bài gửi : 562 Registration date : 20/12/2012

Thơ gì mà đọc xong ghe giọng điệu nịnh hót, ca tụng ,khẩu hiệu tung hô giống như một thằng đầy tớ vuốt ve chủ nhà.không lẽ nổi tiếng là nhờ loại thơ kiểu này ?

Tổng số bài gửi : 7112 Registration date : 01/04/2011

Trần Dần, mỹ học khổ đau

Thuỵ Khuê

Mỹ học khổ đau

Phần cốt lõi trong nhật ký Trần Dần là thân phận con người. Con người trong cải cách ruộng đất và đấu tố, con người sau Nhân Văn. Trần Dần có đấy. Trần Dần ghi. Trước đây, chúng ta đã được đọc nhiều cuốn tiểu thuyết hay viết về thời kỳ cải cách ruộng đất. Nhiều cách viết về thân phận con người, mô tả những khổ, đau, sống, chết... trong cải cách ruộng đất. Trần Dần không viết về cải cách ruộng đất, cũng không viết về tố khổ, mà ông ghi, ông chụp hình tố khổ bằng chữ. Nghệ thuật của ông nằm ở chỗ: không làm nghệ thuật, mà chụp nó. Như thể vô tình ông đã tạo ra cái mà ông gọi là Esthétique de la douleur.

Trong lúc nói chuyện về nghệ thuật với Lê Đạt và Đặng Đình Hưng, có lần Trần Dần bảo: "cái esthétique của tôi, nó là esthétique de la douleur" (mỹ học khổ đau) (trang 345). Nhưng ông có ý phê bình cái mỹ học khổ đau ấy là của thế kỷ XIX. Muốn biết cái "mỹ học khổ đau" ấy như thế nào, thì cứ đọc những hàng Trần Dần ghi. Ông ghi như thế nào? Ghi ngắn, gọn, những điều chính yếu. Bỏ hết những chữ thừa, tác giả xóa mình sau ống kính chữ. Chỉ có chữ. Vắn tắt như tốc ký. Chỉ có cách ấy mới lọc được nước cốt của nỗi đau.
Lối viết ấy có thể xem như một cách chắt hiện thực, lọc nước cốt các loại hiện thực, để chỉ lấy phần cô đọng nhất. Ðó là hiện thực Trần Dần. Ðó là mỹ học khổ đau.

"Thụ chém xong, Hoành, Sang nhảy vào đè ông Tuân xuống, thọc con dao nhọn vào vết chém đâm sâu vào thái dương, ông Tuân ọc ọc rồi chết. Hoành, Sang khiêng xuống bếp, treo cổ. Hoành chạy đi. Sang chạy ra cản nhân dân, xem giấy không cho vào". (trang 118)

Những khuôn mặt, những tình huống, những cảnh, những lời, trổi lên qua vài nét phác, đôi khi là khuôn mặt địa chủ, đôi khi là khuôn mặt "nhân dân"... đôi khi cả một khung cảnh. Ðôi khi chẳng có gì cả, trần trụi hai ba chữ, cụt lủn, trống không, như những hàng ghi đầu năm 56:

1/1 Thẩm tra chỗ dựa.
Tối họp: Tội ác địa chủ. Bảo vệ đường sắt.
3/1 Nhà Thu.
Tối, trấn áp địa chủ. Họp du kích trao đổi vũ khí. Họp thanh niên, thiếu nhi.
8/1 Ðiểm tố khổ Nông Hội.
9/1 Nhà Thu.
Thông tin kẻ khẩu hiệu: Có khổ tố khổ. Ðánh đổ địa chủ cường hào đại gian đại ác. Hoan nghênh đại hội nhân dân. Sáng suốt chọn người vào thẩm phán xã.
Tố khổ Nông Hội.
1/1 Nhà Thu.
Tối: Công thẩm Hoàn (Nguyễn văn Nga).
12/1 Sáng: đấu Hoàn. (trang 167).

Lối tốc ký: sợ không viết ngay sẽ quên mất, hình ảnh sẽ biến đi, bởi vậy phải ghi hoả tốc. Cảnh đấu Nguyễn Văn Nga được chụp khá đầy đủ, gồm 17 màn, có 17 nhân vật thay phiên nhau lên đàn đấu và đây là hai màn đầu, vẫn lối tốc ký, vắn nhất, tắt nhất:

Đấu Nguyễn văn Nga
1. Anh Tụng lên.
- Mày mất thóc, em mày lấy, mày vu cho tao mày đánh tao.
- Nga, mày có đánh anh Tụng không?
- Không.
Ðả đảo...
- Mày có đánh không?
- Có.
Ðả đảo thái độ ngoan cố...
- Mày ngoảnh mặt lên đây. Khoanh tay lại. Bây giờ mày đã nhận mày kể lại đi.
- Thưa quý tòa con mất thóc về hỏi, chả nhẽ ở nhà mất còn có ai, anh Tụng...
- Anh với mày à?
- Ông Tụng, con hỏi ông Tụng, xong có đánh.
- Nga! Ðánh thế nào? Hỏi! Cho phép mày quay về ông bà nhân dân mà nói về việc đánh anh Tụng. Phải thưa ông bà.
- Thưa ông bà nhân dân, con mất thóc, con đánh anh Tụng à ông Tụng. Con trói vào cột.
- Mày có treo anh Tụng lên không?
- Con có treo ông Tụng lên ạ...
Ðả đảo...
- Nga! Hỏi! Về sau thóc ai lấy?
- Con không biết ạ...
Kết luận:- Chúng ta nhân dân thấy bộ mặt ngoan cố tên địa chủ. Nó đã nhận là thóc con cháu nó lấy mà nó đổ cho anh Tụng, nó đánh.
2. Ông Sử
- Mày đánh tao nát cả người cả ngợm ra.
- Con chỉ đánh nát người thôi ạ. Không đánh vào ngợm ạ.
- Tao đói quá tao đi bẻ mấy bắp ngô. Tao lấy của nhân dân chứ có lấy của nhà mày đâu? Sao mày lột quần tao ra, chắp 10 roi đánh!
- Mày có đánh ông Sử không?
- Có.
- Mày đánh bằng gì?
- Con đánh bằng roi tre ạ. Ông ấy ăn cắp ngô, con đi tuần thì con đánh ông ấy chảy máu đít. (trang 135-136).

Màn đấu Nguyễn Văn Nga tiếp tục với các nhân vật khác: Em anh Niệm, Chị Vinh, Bà Chính, Ông Thìn, ông Dăm lần lượt lên đàn tố.
...
Ở trang 172, Trần Dần ghi:

Viết 5 câu chuyện tình, không được in, đốt đi 2, còn 3. [...]
Em ạ, chính sách quản lý hộ khẩu là để đánh địch, nhưng em coi chừng, nó lại đánh vào tình yêu của chúng ta [...]
- Ðạo lý không có tương lai.
- Viết quyển "Ðời làm lính", xong lại đốt đi. Vì nó đụng đến nhiều thứ quá.
- Nhật ký cho D. "Tác phẩm xuất bản cho một người."

(còn tiếp)

Tổng số bài gửi : 562 Registration date : 20/12/2012

Thật là khổ cho nhân dân và khổ cho ông.

cám ơn Trà Mi !

Tổng số bài gửi : 7112 Registration date : 01/04/2011

thichvui78 đã viết:: Thật là khổ cho nhân dân và khổ cho ông.

cám ơn Trà Mi !

You're

, huynh thichvui :cheerleader2:

» Thơ PHẠM KHANG
» Những Đoá Từ Tâm
» Trang Họa thơ Phương Nguyên 2
» Thơ Xướng Họa Phương Nguyên -Bảo Minh Trang
» Việt Sử Giai Thoại - Tập 4 - Nguyễn Khắc Thuần